Шийдвэр гаргах

МОДУЛЬ 6: СЭДЭВ 3
ШИЙДВЭР ГАРГАХ ЗАГВАР
БАГШИД ӨГӨХ ЗӨВЛӨМЖ
Дээрх явц нь сургалтын дасгал байсан учраас суралцагчдад ямар нэг дотоод мэдрэмж
төрөөгүй байж болох юм гэдгийг хэлнэ. Дотоод мэдрэмж нь бодит амьдралын нөхцөлд гарч
ирдэг зүйл юм.
ДҮГНЭЛТ
Дараах асуултыг асууж, хичээлээ дүгнэнэ:
Загвар тус бүрийн талаар та нар ямар бодолтой байна вэ?
Загваруудын хооронд ямар гол ялгаа байна вэ?
Гарч болох хариулт:
--
Дөрвөн алхамтай загварт хүний эрхэмлэдэг үнэт зүйл, түүнд төрж байгаа мэдрэмж болон
дотоод мэдрэмжийг чухалчилдаггүй. Энэ загвар нь тодорхой шийдвэрийн давуу болон сул
тал, мөн түүнээс гарч болох үр дагаврыг үндэслэлтэйгээр авч үзэхэд илүү анхаардаг.
--
Матрицийн загвар нь мөн л хүний үнэт зүйл, түүнд төрж байгаа мэдрэмж болон дотоод
сэтгэлийг нь харгалзан үздэггүй. Энэ загвар нь гаргах гэж байгаа шийдвэрийн тодорхой
хувилбар нь хүний тэргүүн зэргийн хэмээн тооцож, хэрэгжихийг хүсэж байгаа үр дагаварт
ямар нөлөө үзүүлж байгааг илүүтэй анхааран үздэг. Энэ нь мөн тоон арга болно.
--
Эвлүүлгийн загвар нь хүний эрхэмлэдэг үнэт зүйл, түүнд төрж байгаа мэдрэмж болон
дотоод сэтгэлийг харгалзан үзэх боловч шийдвэр гаргах явцад эдгээрийг хэрхэн үнэлэх
нь тодорхойгүй байна. Энэ загвар нь шийдвэр гаргаж байгаа хүний зорилтыг харгалзан
үздэггүй.
Өөрөө шийдвэр гаргахад аль загвар нь илүү гэж үзэж байна вэ? Яагаад?
НӨӨЦ ХЭРЭГЛЭГДЭХҮҮН 3.1
ШИЙДВЭР ГАРГАХ ЯВЦАД ТОХИОЛДОХ АЛДАА
--
Тухайн асуудлыг хангалттай тунгааж бодоогүй.
--
Хамгийн түрүүнд санаанд орсон зүйлээ хийсэн.
--
Тухайн нөхцөлд байж болох бүх хувилбарыг бодоогүй.
--
Өөр өөр үйлдлийн улмаас урган гарах үр дагаврыг тооцоогүй.
--
Нэмэлт мэдээлэл авах шаардлагатай байсан.
--
Миний хувьд юу чухал вэ гэдгийг үнэндээ нэг их бодоогүй.
--
Хэт яарсан.
--
Сэтгэлийн хөдөлгөөнөөр шийдсэн.
--
Бусад хүний санал болгосон зүйл ямар ач холбогдолтойг бодолгүй хүлээж авсан.
НӨӨЦ ХЭРЭГЛЭГДЭХҮҮН 3.2
ШИЙДВЭР ГАРГАХ ДӨРВӨН АЛХАМТАЙ ҮЙЛ ЯВЦ
1-р алхам. Гаргах шийдвэрээ юмуу шийдэх ёстой асуудлаа үг өгүүлбэрээр найруулан
бичнэ.
Гаргах шийдвэр, эсвэл шийдэх ёстой асуудлаа тодорхойлоод, өөрийн
зорилтын тухай бодоорой. Ямар үр дүнд хүрэхийг хүсч байна вэ?
2-р алхам. Тухайн нөхцөлд байж болох шийдвэрийн хувилбарыг олоод, жагсааж бичнэ.
Тухайн нөхцөлд ямар хувилбар юмуу сонголт байна вэ? Аль болох олон бодит
хувилбарыг жагсаан бичихийг хичээгээрэй. Заримдаа байгаа хувилбарыг
жагсааж бичсэнээр хүлээж авах боломжтой аль нэг шийдвэр тодорхой болох
тохиолдол бий.
3-р алхам. Хувилбар бүрийн давуу болон сул талыг эргэцүүлэх замаар үнэлгээ өгнө.
Хувилбар бүр нь ямар давуу болон сул талтай байна вэ? Эдгээрийг тухайн
хувилбар бүрийн харалдаа бичиж тэмдэглэнэ. Энэ үе шатны хувьд ямар
нэмэлт мэдээлэл шаардлагатай байгааг тодорхойлоод, тухайн асуудалтай
холбоотой аль болох их мэдээлэл цуглуулж авах нь илүү чухал болно.
Хэрэгцээтэй мэдээллийг цуглуулж авахын тулд чи ном унших, бусад хүнтэй
ярилцах, эсвэл ажиглалт хийх зэрэг аргыг ашиглаж болно. Энэ үед чамд
олдсон бүх мэдээлэл баталгаатай эсэх, мөн чамд зөвлөгөө өгч байгаа
хүмүүсийн зорилго сэдлийг эргэцүүлж шүүмжлэлтэй хандах шаардлагатайг
анхаарна уу.
4-р алхам. Хувилбар бүрээс гарч болох үр дагавар болон боломжийн үр дүнг эргэцүүлэн
бодно.
Хувилбар бүрээс ямар үр дагавар гарч болох вэ? Эдгээрийн гарах магадлал
хэр их байна вэ?
Чамд олдох боломжтой мэдээллийг цуглуулж, тэдгээрийг судалж үзээд,
тухайн нөхцөлд байж болох шийдлийн хувилбарыг жагсаан бичээд, гарах
үр дагаврыг харьцуулж үзсэний дараа шийдвэрээ гаргах болно. Шийдвэрээ
гаргаад түүнийг хэрхэн хэрэгжүүлэхээ эргэцүүлэн бодоорой.
28 29