Шийдвэр гаргах
Шийдвэр гаргах
Шийдвэр гаргах
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
МОДУЛЬ 6: СЭДЭВ 5<br />
БОЛОМЖИЙГ ЦЭГНЭХ<br />
БАГШИД ӨГӨХ ЗӨВЛӨМЖ<br />
Хоёрдугаар тохиолдлын эцсийн асуулт нь тохиромжтой хамгаалалтын аргын тухай асуусан<br />
асуулт байгаа. Залуу хүмүүст тохирох хамгаалалтын арга бол бэлгэвч, шахмал эм болон<br />
цацлага юм. Харин хуанлийн арга болон дур тавихаас өмнө бэлэг эрхтнийг үтрээнээс <strong>гаргах</strong><br />
арга нь найдвар муутай учраас тохиромжгүй гэдгийг хэлээрэй.<br />
Одоо “Чи үүнийг хэрхэн зохицуулах вэ” (Нөөц хэрэглэгдэхүүн 5.5) материалаас нэг, нэг<br />
тохиолдлыг багуудад тараана. Багийн нэг гишүүн нь тухайн тохиолдлыг бусдадаа уншиж өгөх<br />
ба багийн гишүүд тус тусдаа ганцаарчлан ажиллаж, шийдвэр <strong>гаргах</strong> загвараас аль дуртайгаа<br />
ашиглан, тухайн нөхцөлд тохирсон шийдвэрийг гаргана.<br />
Багууд ажиллаж эхлэхээс өмнө суралцагчдаас шийдвэр <strong>гаргах</strong> загварын нэрийг санаж байгаа<br />
эсэхийг асууна. Тэдний нэрлэсэн шийдвэр <strong>гаргах</strong> аргыг самбарт бичнэ (Дөрвөн алхамтай үйл<br />
явц; тоон матриц ба эвлүүлгийн арга). Үүний зэрэгцээ суралцагчид энэ сэдвээр танилцуулсан<br />
“Дэмжих ба эсэргүүцэх шалтгаан” аргыг мэдэж байгаа (“Боломжийг цэгнэх нь” хүснэгтэд<br />
ашиглагдсан). Суралцагчид тухайн даалгаврыг гүйцэтгээд дуусахаар баг дотроо бодлоо<br />
солилцохыг хүснэ. Багийн гишүүдийн гаргасан шийдвэрийн хоорондын ялгааг тодорхойлж,<br />
яагаад ийм ялгаа гарч байгаагийн шалтгааныг тайлбарлана.<br />
Дараах асуултыг асууж, үйл ажиллагааг дуусгана.<br />
Танай багийн гишүүдийн гаргасан шийдвэр нь хоорондоо төстэй байсан уу, ялгаатай байсан<br />
уу?<br />
Багийнхаа бусад гишүүдийн гаргасан шийдвэртэй харьцуулж харахад өөрийнхөө гаргасан<br />
шийдвэрийн талаар чи юу гэж бодож байна вэ?<br />
Өөрийн шийдвэрийг гаргаж байхдаа чи ямар асуудлыг харгалзан үзсэн бэ?<br />
Энэ шийдвэрийг <strong>гаргах</strong> нь хялбар байсан уу, хүнд байсан уу? Яагаад?<br />
ҮЙЛ АЖИЛЛАГАА 4<br />
Бэлгийн хавьталтай холбоотой шийдвэр <strong>гаргах</strong><br />
Энэхүү үйл ажиллагааг хүн бүр бие дааж хийнэ гэдгийг хэлээд ангид цагийн байдлаас хамааран<br />
хийж амжихааргүй бол дараа нь гэртээ ч хийж болно гэж хэлнэ.<br />
“Жирэмслэлтээс хэрхэн сэргийлж болох вэ?” (Нөөц хэрэглэгдэхүүн 5.6) нэртэй материалыг<br />
суралцагч бүрт тарааж өгөх, эсвэл том үзүүлэнгээ дэлгэж харуулаад, энэхүү даалгаврыг<br />
багшид хураалгах шаардлагагүйг суралцагчдад тайлбарлана. Энэ дасгал ажлын хуудас нь<br />
БАГШИД ӨГӨХ ЗӨВЛӨМЖ<br />
Энэ даалгаврыг гүйцэтгэхдээ зөвхөн өөрийн мэдлэгт түшиглэлгүй бусад эх сурвалжаас<br />
мэдээлэл авч болохыг хэлнэ. Үүний тулд суралцагчдад орон нутгийн эмнэлэг дээр байрлаж<br />
байгаа нөхөн үржихүйн эрүүл мэндийн асуудал хариуцсан зохицуулагч, өсвөр үеийнхэн,<br />
залуучуудад зориулсан эрүүл мэндийн төвөөр зочлохыг санал болгоорой. Мөн Боловсрол,<br />
соёл, шинжлэх ухааны яам, Эрүүл мэндийн яам болон НҮБ-ийн Хүн амын сангаас бүх<br />
сургуулийн номын санд тараасан “Миний мэдэх ёстой зүйл”, “Энэ бүхэн байдаг л зүйл”, “Би<br />
хаанаас төрөө вэ” “Бэлгийн боловсрол 1”, “Бэлгийн боловсрол 2”, “Хүний бэлгийн амьдрал”<br />
зэрэг номыг авч үзэж болохыг сануулаарай.<br />
зөвхөн тэдний хувийн хэрэгцээний мэдээллийг бичиж тэмдэглэхэд зориулагдсан болно.<br />
Энэ даалгаврыг хийх явцад гэр бүл төлөвлөлтийн шинэ бөгөөд сонирхолтой аргын тухай<br />
суралцагчид олж мэдэх боломжтой учраас заавал биелүүлэхийг зөвлөөрэй. Эдгээр асуултыг<br />
эмчээс юмуу эрүүл мэндийн ажилтнаас асуухаасаа зовж, халширч байгаа суралцагчдад<br />
хандан энэ даалгаврыг хийж байгаа нь энэхүү эмзэг асуудлаар насанд хүрэгчидтэй ярилцах<br />
боломж олгож байгаа гэдгийг онцгойлон анхааруулаарай.<br />
Энэ даалгавраа гүйцэтгэж дуусахаар дараах асуултыг асуун, үйл ажиллагааг дүгнэнэ.<br />
Мэдээлэл олж авахын тулд та нар хаашаа явсан, хэнд хандсан бэ? Аль эх сурвалж нь хамгийн<br />
сайн байсан бэ?<br />
Чиний гайхшралыг төрүүлсэн ямар мэдээллийг олж авсан бэ?<br />
Өсвөр насны бусад хүүхэд мөн мэдэж байх ёстой гэсэн ямар мэдээллийг чи олж авсан бэ?<br />
Аль арга нь хамгийн үр дүнтэй байх вэ?<br />
Гарч болох хариулт:<br />
--<br />
Бэлгийн хавьтлыг тэвчих (энэ аргыг зохих ёсоор нь хэрэглэсэн тохиолдолд), шахмал эм,<br />
ерөндөг ба цацлага хэрэглэх.<br />
Аль арга нь хамгийн бага үр дүнтэй байх вэ?<br />
Гарч болох хариулт:<br />
--<br />
Хуанлийн арга<br />
ДҮГНЭЛТ<br />
Энэ хичээлээ дуусгахын өмнө суралцагчдаас хүний оюун ухаан болон логик сэтгэлгээнд<br />
тулгуурласан бус харин зүрх сэтгэлийн хүсэл юмуу мэдрэмжид тулгуурласан байдаг бэлгийн<br />
хавьтлын тухай шийдвэр <strong>гаргах</strong>ад тулгардаг зарим хүндрэл бэрхшээлийг нэрлэхийг хүснэ.<br />
Өөр асуух асуулт юмуу лавлан тодруулах зүйл байгаа суралцагчид хичээл дууссаны дараа<br />
ганцаарчлан уулзаж, ярилцаж болохыг хэлээрэй.<br />
БАГШИД ӨГӨХ ЗӨВЛӨМЖ<br />
Хэрвээ та өөрөө юмуу хичээлд оролцож байгаа зарим суралцагчид энэ асуудлын талаар<br />
ярихдаа эвгүйцэж байгааг анзаарвал тухайн орон нутагт та нарт туслалцаа үзүүлж болох<br />
байгууллага, газрын талаарх мэдээллийг өгөөрэй. Туслалцаа дэмжлэг болон мэдээллээр<br />
хангаж өгч болох газрын дотор танай аймгийн юмуу дүүргийн Нөхөн үржихүйн эрүүл мэндийн<br />
төв, Өсвөр үеийнхэнд зөвлөгөө өгөх кабинет, юмуу эрүүл мэндийн боловсролын чиглэлээр<br />
мэргэшсэн сургагч багш нар орно.<br />
50 51
Change language