Tydskrif vir Hervormde Teologie, Jaargang 1, nommer ... - Wie is ons?

13
eerder as om refl ekterend meester te probeer wees en jou eie stempel
af te druk. “Authentically historical consciousness... does not see the
present as the apex of truth; it holds itself open for the claim which the
truth in the work can address to it” (Palmer 1977: 193). In hierdie sin
kan ’n teks uit die verlede nooit op die gewone manier objektief benader
word nie, want dan kom verstaan neer op passiewe afstand neem en ’n
passiewe soort kennisname van die boodskap van die verlede, ’n soort
kennisname waarin die hede reeds gedogmatiseer is om buitekant die
invloedsfeer van die teks te staan. Dan word nie werklik gehoor wat
die teks uit die verlede wil sê en inderdaad sê nie. Wat nodig is, is
dat die navorser homself bewustelik moet blootlê aan die aansprake
van die boodskap en teks van die verlede. Wat nodig is, is nie bloot
geobjektiveerde kennis nie, maar eerder ’n nie-objektiveerbare ervaring
waarin die navorser bewus geword het van wat die geskiedenis sê, in
’n teks uit die verlede werklik sê (sonder dwang van die navorser) (vgl
Palmer 1977: 191-193.) Daar moet deur die oë van die mense van die
verlede gekyk word. Dis die groot uitdaging vir die navorser.
In die metodologie van Kerkgeskiedenis, in die jongste
navorsing, het “new ways of looking at old evidence” gelei tot ʼn
betekenisvolle veranderde verstaan van dit wat in die verlede gebeur
het (Young 2007: xiii). Hiervolgens is geleer om die metodologiese en
hermeneutiese ekstremiteite wat veral sedert die 19de eeu ontwikkel
het, te vermy. In terme van ekstremiteite moet twee uiterstes vermy
word. Enersyds: Isolering (oorbeklemtoning) van die objek van navorsing
moet vermy word, omdat dit die menslike bewussyn se respons op dit
waarmee in aanraking gekom word totaal onderskat, en die bestaan
van menslike spirituele en eksistensiële ervaring virtueel uitskakel.
Voorbeelde hiervan word gevind in Objektivisme, Materialisme,
Modernisme en Positivisme. Andersyds: Isolering van die subjektiewe
menslike bewussyn moet vermy word, wanneer dit voorgehou word as
die uitsluitende oorsprong van die mens se verstaan van moraliteit,
spiritualiteit en religiositeit. Die moontlike wêreld daar buite word
hiermee te maklik verbygegaan of by voorbaat uitgeskakel. Voorbeelde
hiervan word gevind in Subjektivisme, in die immanensie van die
outonome menslike bewussyn in fi losofi eë sedert Immanuel Kant se
fi losofi e van die praktiese rede, en aanverwante teologieë, soos die
Liberale Teologie (vgl Labuschagne 2012: 3).
Die jongste benadering vra uitdruklik ons aandag vir die subjekobjek-interaksie
binne daardie wêreld wat deur ons ondersoek word. In
die menslike bewussyn se proses van verstaan is sowel die subjek (wat
belewe) as die objek (van dinge en gebeure wat die mens raak) baie
belangrik, want hulle verkeer in ʼn volgehoue interaksie met mekaar.
In hierdie interaksie is hulle nie uitsluitend ten opsigte van mekaar
nie. Hulle moet dus ook nie deur die ondersoek van mekaar geskei
Die Opstanding van Jesus Christus in die Vroeë Kerk - Dr Kobus Labuschagne