TRENDS IN SLIBONTWATERING - Stowa

3
STOWA 2012-46 TRENDS IN SLIBONTWATERING
ERVARINGEN MET SLIBONTWATERING
IN DE PRAKTIJK
3.1 inleiding
3.2 landelijke data
Dit hoofdstuk beschrijft de resultaten van onderzoek naar de trends in de ontwatering van
slib in de praktijk. Het hoofdstuk begint met een analyse van landelijke data uit de database
van het CBS en gegevens van de bedrijfsvergelijkingen van de waterschappen uit 2006 en
2009. Om deze landelijke data te verifiëren en aan te vullen is in een detailonderzoek dieper
ingegaan op de ontwikkelingen bij een achttal waterschappen. Tenslotte wordt ingegaan op
trends in de bedrijfsvoering van de slibontwateringen aan de hand van interviews met een
aantal ervaren bedrijfsvoerders en een aan de waterschappen rondgestuurde vragenlijst over
de bedrijfsvoering.
3.2.1 herkomst en beschikbaarheid van data
De gegevens in de volgende paragrafen zijn gebaseerd op data die door het CBS voor dit onderzoek
ter beschikking is gesteld en uit gegevens van de bedrijfsvergelijking. Door het CBS zijn
data van 1990 tot en met 2010 ter beschikking gesteld waarin voor alle rwzi’s met een slibontwatering
het ontwateringsresultaat (droge stof gehalte van de slibkoek) is te vinden. Per
rwzi is opgegeven welke ontwateringsmethode men gebruikt, of er een vorm van aanvullende
P en N­verwijdering is en of het slib gestabiliseerd wordt. Ook is per rwzi aangegeven hoeveel
extern slib op deze rwzi wordt ontwaterd. Van dit slib is de herkomst niet bekend.
Verder is gebruik gemaakt van de databestanden van de bedrijfsvergelijking voor 2006 en
2009. Oudere databestanden bleken moeilijk toegankelijk te zijn en zijn daarom in deze studie
niet gebruikt. In de bedrijfsvergelijking worden sommige gegevens per slibontwatering
gerapporteerd, maar cijfers over het droge stof gehalte van de slibkoek, polymeerverbruik en
energieverbruik voor de slibontwatering worden alleen per waterschap gerapporteerd.
3.2.2 resultaat per ontwateringsmethode
In de jaren negentig is er sprake geweest van een forse toename van de hoeveelheid slib die
met ontwateringsapparatuur werd behandeld. Deze toename is een gevolg van de verschuiving
van het gebruik van slib in de landbouw naar verbranding van het slib al dan niet met
compostering of slibdroging als voorbehandeling. Hierbij werden voornamelijk centrifuges
ingezet zoals blijkt uit de forse toename van het slibvolume dat met centrifuges wordt ontwaterd
in de periode tot 2000. Vanaf 2000 stabiliseren de marktaandelen van de verschillende
ontwateringsmethoden zich min of meer. Het aandeel dat met centrifuges ontwaterd wordt
neemt sinds 2005 nog wel iets toe. Het aandeel dat met filterpersen ontwaterd wordt is vanaf
2004 stabiel.
19