TRENDS IN SLIBONTWATERING - Stowa

STOWA 2012-46 TRENDS IN SLIBONTWATERING
moeilijk om de laatste beetjes water uit het slib te persen. Ook de hydrofobiciteit (mate van
waterafstoting) van de slibvlokken heeft een negatieve invloed. Hydrofobe vlokken hebben de
neiging om elkaar snel op te zoeken en daarmee veel vrij water in te vangen.
In de gevonden literatuur wordt vervolgens weinig aandacht besteed aan de invloed die
verschillende zuiveringsprocessen hebben op de EPS structuur van het te ontwateren slib.
Meestal wordt daarbij alleen naar de flocculeerbaarheid/bezinkbaarheid van het slib gekeken.
Wel laat onderzoek zien dat het vergisten van slib leidt tot een duidelijk groter aandeel aan
colloïdaal eiwit in het slib. De vergisting van slib zou daarmee een negatieve invloed hebben
op de ontwaterbaarheid van slib, terwijl er in de praktijk vaak juist van uitgegaan wordt dat
het vergisten van slib de ontwaterbaarheid verbetert.
Verder kunnen kationen als Ca, Mg, Fe en Al een grote invloed hebben op de ontwaterbaar­
heid van slib. Hogere concentraties van deze kationen zorgen voor neutralisatie van de lading
in de vlokken en daarmee voor een betere ontwaterbaarheid en polymeerverbruik van het
slib. Er zijn ook aanwijzingen dat Ca invloed heeft op de ontwaterbaarheid van slib na vergisting.
In principe zou de ontharding van drinkwater daarmee een negatieve invloed kunnen
hebben op de ontwaterbaarheid van slib, als dit ook zou leiden tot een lager gehalte aan calcium
en magnesium in het influent van de rioolwaterzuivering. Er zijn echter weinig data
over hardheid van rioolwater bekend om hier een duidelijke relatie mee te kunnen leggen.
De aanwezigheid van vrije tweewaardige magnesium­ionen in het slib zouden ook een ver­
klaring kunnen bieden voor de in de praktijk waargenomen verbetering van de ontwatering
door de vorming van struviet in het te ontwateren slib. Vaak wordt deze verbetering toegeschreven
aan de verlaging van het gehalte aan vrij fosfaat in het slib. In de literatuur is echter
geen duidelijk onderzoek teruggevonden die een relatie legt tussen het fosfaat en de ontwaterbaarheid
van slib. Wel is gevonden dat fosfaat in grote concentraties aanwezig kan zijn in
EPS­structuren en dat het de hydrofobiciteit van slib kan beïnvloeden. Daarmee zou er een
relatie kunnen zijn, maar deze is echter nergens aangetoond. In het detailonderzoek dat voor
deze studie bij Waterschap Velt en Vecht werd uitgevoerd is een duidelijke verbetering te zien
van de ontwaterbaarheid van het slib op het moment dat de struvietvorming gestart wordt.
Op dat moment daalt ook de fosfaatconcentratie in het filtraat, maar in de maanden erna
verbetert de ontwaterbaarheid nog verder zonder dat de fosfaatconcentratie verder daalt.
De verbetering van de ontwaterbaarheid correleert wel met een toename van de magnesium
concentratie in het slib. Het lijkt waarschijnlijk dat de magnesium concentratie van meer
belang is dan de fosfaat concentratie.
Ammonium en kalium lijken een negatieve invloed hebben op de ontwaterbaarheid van slib.
De aanwezigheid van meer ammonium en kalium correleert in het gevonden onderzoek echter
met de aanwezigheid van meer eiwitrijk EPS, waarvan bekend is dat het een negatieve
invloed heeft op de ontwaterbaarheid. Het onderzoek naar de invloed van deze ionen is niet
heel breed opgezet en meer onderzoek is nodig om dit verband te bevestigen.
Ten slotte is er in de literatuur relatief recent onderzoek gevonden dat relaties legt tussen
de viscositeit van slib en de ontwaterbaarheid ervan. Zo laat onderzoek zien dat viskeuzer
slib moeilijker ontwaterbaar is en dat de viscositeit van slib een voorspellende waarde heeft
voor de ontwaterbaarheid van het slib. Ander onderzoek laat zien dat viscositeitsmeters ook
gebruikt zouden kunnen worden om te onderzoeken hoeveel de slibvlokken zijn blootgesteld
aan afschuifspanningen en of de polymeerdosering adequaat is. Het verschil in blootstelling
62