TRENDS IN SLIBONTWATERING - Stowa

STOWA 2012-46 TRENDS IN SLIBONTWATERING
De bedrijfsvoerders zijn wel betrokken en actief bezig met de optimalisatie van de bestaande
apparatuur. Deze betrokkenheid is volgens de bedrijfsvoerders zelf van groot belang voor het
halen van een goede ontwateringsprestatie. Daarentegen is er bij veel waterschappen wel een
trend zichtbaar dat er minder tijd beschikbaar is voor het bedrijven van de slibontwatering
en het analyseren van prestaties, hetgeen zijn weerslag kan hebben op de ontwateringsprestatie.
Bij één van de bezochte waterschappen had men juist goede ervaringen met het betrekken
van een procestechnoloog bij de verbetering van het ontwateringsproces.
Eén van de belangrijkste trends in de bedrijfsvoering is de invoering van de gezamenlijke
(Europese) aanbesteding van polymeer. Vanaf 2000 zijn enkele waterschappen hier voorzichtig
mee begonnen en in de loop van de tijd hebben meer waterschappen zich hierbij aangesloten.
In 2008 is gestart met een geheel nieuwe opzet van de aanbesteding en groeide het
aantal waterschappen dat meedeed bij de aanbesteding van 5 naar 14 waterschappen. Vanuit
de praktijk worden er door de bedrijfsvoerders vraagtekens gesteld over de effectiviteit van
deze aanbesteding.
Het onderzoek heeft laten zien dat de keuze van het polymeer van invloed kan zijn op de ontwateringsprestaties.
In het detailonderzoek is diverse malen geconstateerd dat veranderingen
van polymeer leiden tot andere ontwateringsprestaties, zowel ten goede als ten slechte.
De juiste keuze van het polymeer is dan ook van belang voor het halen van een goed ontwateringsresultaat.
Meer kennis over de interactie tussen het polymeer en het eigen slib kan helpen
om een voorselectie te maken van polymeren die geschikt zijn voor het eigen slib. Oriënterend
lab onderzoek in het kader van deze studie geeft aanwijzingen dat de rijping van het
polymeer in de praktijk niet altijd volledig is.
Bij de keuze van het polymeer is het van belang een goede afweging te maken tussen de kosten
van het verbruik en het te behalen ontwateringsresultaat. Uit het onderzoek komt naar
voren dat er bij de waterschappen een sterke focus is op het bereiken van een zo droog mogelijke
slibkoek. Het polymeerverbruik is daaraan ondergeschikt en wordt ook niet altijd nauwgezet
gevolgd. Niet in alle situaties weegt het extra polymeerverbruik echter op tegen de drogere
slibkoek. Dit geldt in het bijzonder voor centrifuges die al een hoog polymeerverbruik
hebben. Bij zeefbandpersen zal het extra polymeerverbruik meestal wel opwegen tegen de
kosten van de extra afvoer van een nattere koek. Extra aandacht is nodig voor deze afweging
bij waterschappen die hun slib laten verwerken bij de mono­verbrandingsinstallaties van SNB
en HVC. Bij deze installaties is het drogen van natter slib relatief goedkoop door de beschikbare
restwarmte, zodat het zowel financieel als energetisch bezien beter kan zijn om natter
slib aan te leveren dan meer polymeer te gebruiken.
5.1.4 trends in kennisontwikkeling
Het literatuur onderzoek laat zien dat er in de afgelopen 10 jaar veel aandacht is besteed aan
de invloed van EPS op de flocculeerbaarheid en ontwaterbaarheid van het slib. Dit onderzoek
mist echter een goede vertaling naar de praktijk doordat gebruik gemaakt wordt van laboratoriumtesten
(CST, SRF) die geen grote voorspellende waarden hebben voor het ontwateringsresultaat
op praktijkschaal. Bovendien wordt vooral naar de chemische kenmerken van het
slib gekeken. Een goed inzicht in de relatie tussen proceskeuzes (gisting, fosfaatverwijdering,
stikstofverwijdering) in de zuivering en deze chemische parameters ontbreekt. Er is bijvoorbeeld
geen enkel onderzoek gevonden dat een verklaring geeft voor de slechtere ontwaterbaarheid
van slib van zuiveringen met een biologische defosfatering. Het onderzoek laat wel
zien dat met name de eitwitten in het EPS van slib een belangrijke rol spelen bij de ontwa­
70