levensfasebewust personeelsbeleid in de supermarktbranche - cbl

Uit deze overzichten blijkt duidelijk dat tijdens door-de-weekse dagen de inzet van medewerkers primair
tot stand komt door de inzet van part-timers en deels full-timers, en dat vanaf circa 16.00 uur het aantal
hulpkrachten (lees: vooral jongeren tot 23 jaar) fors toeneemt tot ongeveer 20.00 uur. Op zaterdag en
zondag is de inzet in belangrijke mate gebaseerd op hulpkrachten, bijna driekwart van het totaal. Het aantal
50+ ers is in het weekend vrijwel nihil in vergelijking met het totaal. Ook dan is de inzet primair afkomstig
van jongere medewerkers (lees: hulpkrachten). Deze cijfers en grafieken bevestigen het algemene beeld
over de mate van inzet en de differentiatie in tijd en dagen per onderscheiden subgroep.
De conclusie is dat inzetbaarheid per leeftijdsgroep zeker wordt beïnvloed door de werktijden, en de
bijbehorende arbeidsvoorwaardelijke aspecten ten aanzien van de contractomvang.
3.3.10 Relatie inzetbaarheid en macro-aspecten
Macro-aspecten zijn externe gegevens zonder revolutionaire impact die de inzetbaarheid van werknemers
beperken. Te denken valt aan verruiming van winkeltijden, ICT-ontwikkelingen bij de kassa en logistieke en
administratieve operatie, etc. In de analyse van de commissie spelen deze aspecten geen directe rol.
Uiteraard zullen mogelijke veranderingen in wetgeving, zowel openingstijden en –dagen als arbeidstijden
een uitwerking hebben op de wijze van inrichting van de werkprocessen en de inroostering van personeel.
Ook veranderingen rond wetgeving ten aanzien van ziekte en arbeidsongeschiktheid, en mogelijk de
financiering van pensioenen, zullen een effect sorteren op de branche. Wetgeving rond studeren, zoals de
langstudeerdersboete, zullen wellicht ook een effect kennen, positief omdat studenten eerder een bijbaan
nodig hebben, negatief omdat deze bijbaan juist studievertragend werkt.
Het geldt zeker ook voor nieuwe wetgeving ten aanzien van de pensioenleeftijd. Langer doorwerken,
bijvoorbeeld tot 67 jaar, zal meer problemen kunnen genereren rond de inzetbaarheid van ouderen, zoals
hierboven al besproken (paragraaf 3.3.5).
Het ligt niet op de weg van de commissie nu al te nadrukkelijk te speculeren over de uitkomsten van deze
mogelijk nieuwe wetgeving.
3.3.11 Inzetbaarheid en verzuim
Inzetbaarheid wordt ook weerspiegeld in het omgekeerde: niet-inzetbaarheid als gevolg van verzuim. Het
analyseren van verzuimgegevens is gebaseerd op onderzoeksgegevens die beschikbaar zijn gesteld door
Vakcentrum Zorgportaal.
De gegevens van VC Zorgportaal 6 hebben betrekking op 2009, 2010 en 2011. Uit de rapportages blijkt
dat het aantal ziekmeldingen (frequentie) in 2010 gelijk was aan 0,21 en daarmee is gedaald ten opzichte
van 2009 (0,33). In 2011 is deze meldingsfrequentie nagenoeg onveranderd (0,22). Ook de gemiddelde
verzuimduur is gedaald. In 2010 bedroeg deze nog 15,8 dagen, in 2011 gaat het om 12,8 dagen. Daarmee
is ook het uiteindelijke verzuim als geheel in 2011 afgenomen tot circa 2,7 procent. Landelijk gezien is dit
zeker laag te noemen.
Een nadere analyse per leeftijdsgroep wijst uit dat er grote verschillen zijn. Bij jongeren tot 25 jaar is het
verzuim lager dan 1,5 procent, terwijl bij de groep middelbaren (3,7 procent) en ouderen (4 procent) dit
duidelijk hoger ligt. Zowel meldingsfrequentie als verzuimduur nemen dan duidelijk toe.
6 De data van VC Zorgportaal betreffen ruim 1000 ondernemers en worden gezien als redelijk representatief voor de branche.
26 LEVENSFASEBEWUST PERSONEELSBELEID IN DE SUPERMARKTBRANCHE