Milieuhandhavingsrapport 2010 (5,1 MB) - Lne.be

ijvoorbeeld een onderzoek van een specifiek risico voor
het inspectiedomein procesinstallatie worden gecombineerd
met de voortgangscontrole van de actieplannen
naar aanleiding van eerdere controles in hetzelfde of een
ander inspectiedomein. Eén inspectie kan eveneens gespreid
zijn over verschillende dagen.
Controles door Toezicht zwarerisicobedrijven
Aantal gecontroleerde hogedrempelinrichtingen 121
Aantal gecontroleerde lagedrempelinrichtingen 101
Aantal gecontroleerde drempel 0-inrichtingen 17
Totaal aantal gecontroleerde inrichtingen 242
Aantal uitgevoerde inspecties 355
Als principe geldt dat er na elke inspectie vanwege de inspectiediensten
een handhavingsbrief vertrekt naar het
bedrijf. Voor MI kan het daarbij gaan om raadgevingen en
aanmaningen, zowel op grond van het Samenwerkingsakkoord
als op grond van het Milieuhandhavingsdecreet,
afhankelijk van de problematiek en van de effectiviteit
van de handhaving. Omdat de belangrijkste verplichting
in het Samenwerkingsakkoord (de zorgplicht) geformuleerd
is als een doelvoorschrift, zullen de inspecteurs in
de meeste gevallen een aanmaning geven tot het treffen
van de nodige corrigerende acties en het bezorgen van
een actieplan.
De meest opvallende vaststelling bij de uitvoering van het
inspectieprogramma is het zeer grote aantal voortgangscontroles.
Bij ruim de helft van de inspecties was de voortgangscontrole
van de tijdige en effectieve uitvoering van
de gedefinieerde acties een belangrijk thema. Die constatering
illustreert treffend het belang dat MI hecht aan
voortgangscontrole. Bij de voortgangscontroles stelden
de inspecteurs vast dat het voor heel wat bedrijven moeilijk
blijkt om volledige en realistische actieplannen op te
stellen en vervolgens de vastgelegde maatregelen te implementeren
binnen de voorziene uitvoeringstermijnen.
Verdere inventarisatie van de Sevesobedrijven en de bepaling
van de Sevesotatus bleven belangrijk in 2010.
Wijzigingen in bedrijfsstructuren en -activiteiten gaven
aanleiding tot wijzigingen in Sevesostatus. Zo is er de
laatste tijd een beweging waarneembaar van opsplitsing
van bedrijven in verschillende eenheden die door gehele
of gedeeltelijke overnames een andere organisatiestructuur
krijgen. De inspectiediensten besteedden de nodige
aandacht aan deze wijzigingen omdat die de beheersing
van zware ongevallen kunnen beïnvloeden: de bedrijfsleiding
en dus het preventiebeleid (kunnen) veranderen,
bedrijfssystemen worden al dan niet mee overgenomen
en evolueren in de tijd.
De economische heropleving resulteerde dan weer in
flink wat investeringsprojecten bij bestaande bedrijven
en in nieuwe Sevesobedrijven, vooral in de opslag- en distributiesector.
Anderzijds zijn er bedrijven verdwenen van de lijst, doordat
de bedrijfsactiviteiten veranderden of werden stopgezet,
de hoeveelheden gevaarlijke stoffen werden verminderd,
of de indeling van die stoffen wijzigde.
Uit een analyse van de zware ongevallen die werden gemeld
aan de Europese Commissie blijkt dat het merendeel
ervan het gevolg was van beheerstechnische en organisatorische
tekortkomingen. Goede organisatorische
systemen zijn dus onontbeerlijk voor de beheersing van
de risico’s van zware ongevallen en daarom hechten de
inspectiediensten blijvend een groot belang aan de systematische
controle ervan. De inspecteurs gebruikten
voor de meeste systeeminspecties in 2010 de inspectieinstrumenten
“nieuwe stijl”: de nadruk lag daarbij veel
meer op de evaluatie van de effectieve implementering
van de elementen van het veiligheidsbeheersysteem in de
bedrijven.
In 2010 kregen bijvoorbeeld de noodplanning, de uitvoering
en documentering van risico-onderzoeken, de
organisatie van inspectie en onderhoud, en de wijze van
onderzoek van ongevallen en incidenten ruime aandacht.
De inspecteurs deden daarbij een aantal markante vaststellingen.
Voor heel wat (kleinere) bedrijven bleek het nog moeilijk
om gedegen risico-onderzoeken te maken en die ook
goed te documenteren. Nog niet alle bedrijven slaagden
erin de milieurisico’s verder uit te werken en dus de vrijzettingsstappen
en de milieugevolgen goed in kaart te
brengen.
Ook werd de link tussen de risico-onderzoeken, de scenario’s
van zware ongevallen (inclusief de preventieve en
mitigerende maatregelen) en de noodplanning nog onvoldoende
gemaakt. Melding van relevante incidenten
en ongevallen aan de juiste overheidsdiensten bleef een
heikel punt.
Uit het onderzoek van de inspectie- en onderhoudssystemen
bleek duidelijk dat een goede opvolging van de
inspecties en het onderhoud noodzakelijk is en blijft. Niet
alleen moeten de inspecties en het onderhoud tijdig en op
de juiste manier (blijven) gebeuren, ook de vastgestelde
tekortkomingen moeten effectief worden gecorrigeerd
binnen het voorziene tijdsbestek. Vrijwel geen enkel bedrijf
heeft een alomvattend inspectie- en onderhoudssysteem.
In vele gevallen zijn de taken i.v.m. inspectie
en onderhoud verdeeld over meerdere mensen of diensten,
die elk een eigen manier hebben om de opvolging
te verzekeren. De inspecteurs stelden ook een groeiend
bewustzijn vast rond de noodzaak van risicogebaseerde
inspectie- en onderhoudssystemen en dat vooral in het
Resultaten van het MIP + evaluaties per thema -
79