voorwoord - Inspectie Leefomgeving en Transport

• baanwerkers leven veiligheidsprocedures niet na
De veiligheid van baanwerkers is het afgelopen decennium sterk verbeterd, maar voldoet nog niet aan de
doelstelling van permanent verbeteren. De veiligheid van baanwerkers wordt in hoge mate door middel
van veiligheidsprocedures nagestreefd. Deze zijn door de branche zelf opgesteld (Normenkader Veilig
Werken). Bij vrijwel ieder ongeval is sprake van het niet opvolgen van een veiligheidsprocedure. De
naleving is op onderdelen (wijkplaats, signalerende kleding) hoog, maar op andere (bijvoorbeeld aan
eisen voldoende instructie) beduidend lager. De inspectie spreekt de aannemers en beheerder aan op het
naleven van de brancheregelgeving en inspecteert gericht bij de uitvoering van werken aan het spoor
(objectinspecties).
Het beheer en onderhoud van de railinfrastructuur wordt door ProRail uitbesteed aan aannemers. De
inspectie constateert dat de uitvoering van werkzaamheden door deze aannemers, inclusief de controle
daarop, niet altijd voldoet aan de bedrijfsnorm- en regelgeving (veiligheidsnormen). De inspectie heeft
ProRail aangesproken op de eigen verantwoordelijkheid als opdrachtgever en infrastructuurbeheerder.
De inspectie richt zich verder op de wijze waarop veiligheid bij de aannemers in veiligheidszorgsystemen
is gewaarborgd.
Voor baanwerker veiligheid staat als nalevingsdoelstelling: permanente verbetering om arbeidsongevallen
te voorkomen. Op grond van eigen inspecties onstaat het volgende beeld van de naleving.
omschrijving naleving 2008 doelstelling
naleving 2013
leider werkplekbeveiliging voldoet opgedragen taken 84% 95%
veiligheidsman voldoet opgedragen taken 83% 95%
werkplekbeveiligingsinstructie voldoet aan eisen 95% 95%
instructie persoonlijke waarneming voldoet aan eisen 76% 95%
wijkplaats voldoet aan eisen 99% 99%
signalerende kleding voldoet 99% 95%
fysieke afscherming afbakening 90% 95%
Toenemende risico’s zijn:
• Een nieuwe ontwikkeling is de komst van ERTMS/ETCS, het Europese treinbeïnvloedingssyssteem.
Naast de Betuweroute en HSL-Zuid, wordt dit systeem de komende jaren ook op andere lijnen
geïntroduceerd. Dit veiligheidssysteem levert een verhoogde veiligheid ten opzichte van het huidige,
maar kent ook enkele nieuwe risico’s, bijvoorbeeld bij de handmatige invoer van remgegevens.
• Sinds medio 2009 kan op de HSL-Zuid met hogere snelheid (300 km/u) gereden worden. De daarvoor
gebruikte technologie is voor Nederland nieuw. Deze kenmerkt zich door een hoog niveau van
veiligheid, zowel statisch (infrastructuurontwerp en –beheer) als dynamisch (exploitatie). De hoge
snelheid maakt het totale railsysteem wel extra kwetsbaar.
• De inspectie laat nieuwe infrastructuur toe tot het spoorsysteem. Deze vrijgave is specifiek gericht op het
veiligheidsmanagement van de nieuwe infrastructurele projecten. Na vrijgave, zoals bij de Betuweroute
en HSL-Zuid, worden de bevindingen tijdens het traject vertaald in gerichte objectinspecties. In de
maanden die volgen op een vrijgave is de intensiteit van deze inspecties het grootst.
Meerjarenplan 2011-2015 | 27