Het ontwerpen van een competentiegerichte opleiding - Kennisnet

kennis­ en vaardighedenworkshops hij gaat volgen.
Het eerste wordt altijd opgenomen in het POP, het tweede
is afhankelijk van de keuzemogelijkheden die het ontwerp
de deelnemers biedt.
De intensiteit van de voortgangsbegeleiding wisselt. In het
algemeen vinden er een aantal keren per jaar individuele
voortgangsgesprekken plaats. Niet alleen het deelnemers­
portfolio en de waarnemingen van de loopbaanbegeleider
vormen daarvoor de basis. Ook andere docenten die erva­
ringen hebben met de deelnemer, kunnen daarbij betrok­
ken worden. Dit kan door lijfelijk aanwezig te zijn, bijvoor­
beeld bij een gesprek tussen praktijkopleider,
loopbaanbegeleider en deelnemer (opleiding Timmer­
kracht) of doordat de loopbaanbegeleider deze ervaringen
verzamelt. Bijvoorbeeld digitaal bij Handel en Marketing.
In de opleiding Pedagogisch werk stellen de deelnemers
activiteitenplannen op per week. Iedere week is er indivi­
dueel contact over deze activiteitenplannen. Daarnaast
wordt er per jaar naar de voortgang gekeken en worden er
ontwikkelingspunten opgesteld voor het komende jaar.
Bij de opleiding Techniek BOL 4 is de voortgangsbegelei­
ding gekoppeld aan de fase­indeling van de opleiding: gaat
de deelnemer verder naar de volgende fase of nog niet.
De loopbaanbegeleiding wordt meegenomen in de POP­ en
portfoliogesprekken: hoe zijn de ervaringen van de deel­
nemer, welke keuzes maakt hij en wat betekent dat voor
zijn verdere ontwikkeling.
Bij opleidingen met veel keuzemogelijkheden, komt de
vraag ‘welke activiteiten passen bij de ontwikkeling van
mijn (onderwijs)loopbaan’, dwingend aan de orde
(opleiding Handel en Marketing). Maar ook bij minder
keuzemogelijkheden wordt bekeken of de opleiding past bij
de ambities en mogelijkheden van de deel nemer.
Loopbaanbegeleiding heeft naast de reflectiekant ook een
Het ontwerpen
van competentiegerichte
opleidingen
24
beroepsoriëntatiekant. Deze kant krijgt in de voorbeelden
op verschillende manieren vorm. Bij Pedagogisch werk en
Techniek BOL 4, door de deelnemers vroeg in de opleiding
kennis te laten maken met de beroepspraktijk. Ook de
AKA­deelnemers gaan zo snel mogelijk de praktijk in om
te werken aan hun beroepsbeeld. In de AKA­opleiding
wordt de stage gebruikt om voor de deelnemer helder te
krijgen wat hij wil en kan. Bij Handel en Marketing vindt
de oriëntatie plaats via opdrachten voor bedrijven. Bij Tim­
merkracht BBL is de praktijk vanzelfsprekend aanwezig.
Ontwikkelingsgericht (formatief) beoordelen vindt steeds
plaats en is verweven met de begeleiding. Naast de voort­
gangsbesprekingen zijn er verschillende vormen van
ontwikkelingsgericht beoordelen:
­ De deelnemers geven een presentatie van projectresulta­
ten die beoordeeld worden door de projectbegeleider en
een andere docent van de opleiding. (Voorbeeld: Tech­
niek BOL 4.)
­ Deelnemers leggen regelmatig verantwoording af over
de voortgang bij het uitwerken van de scenario's aan een
toetsingsteam van docenten. (Voorbeeld: Handel en
Marketing.)
­ Naast de wekelijkse voortgangsgesprekken is er aan het
einde van het jaar een assessment in de vorm van een
praktijkcase. Deze bepaalt het POP van het volgende
jaar. (Voorbeeld: Pedagogische werk.)
In bovengenoemde formatieve vormen van beoordelen is
een onderscheid te maken tussen de doorlopende onder­
steunende beoordeling en een aantal meer formele
momenten die het leertraject op grote lijnen sturen. Zie het
voorbeeld van Pedagogisch werk: enerzijds wekelijkse
voortgangsgesprekken en anderzijds een jaarlijks assess­
ment. Een dergelijk assessment ligt dicht bij het kwalifice­
rend beoordelen.
Het resultaat bepaalt of de deelnemer verder kan gaan in