Klik hier voor het boek in PDF formaat

[19 augustus 1590]
166
Solis 19 a augusti
Sondach den 19 augusti umtrent den avent is der heere statholder Verdugo weder in
de Stat gekoemen 1 ende mij tot sich gevociert, seggende dat hij van meninge die
Spangiarden weder nae tgraveschaft Benthum te doen vertrecken; begerende ick
wolle den hern proponeren dat men noch een duysent daeler wolde vinden umb
huerluyden daermede een weinich contentement te geven; item dat men noch enige
victualia wolde senden.
[20 augustus 1590]
Lunae 20 a augusti
Maendach den 20 augusti hebbe ick Zijnder Gen. petitie den samplichen hern van
Stat ende Lande voergedraegen, die nae lange ende diversche querelen, lamentatien
ende beclachten laestlich voer guet ingeseen, dat men zijn uuterste beste solde
anwenden umb dselve dusent daeler ergent bijsamen toe brengen. Oeck sint die
vivres geaccordiert. 2
Men heft desen morgen oeck mit consent des hern statholders laeten publiceren
dat alle soldaten sich uuth der Stat solden verfuegen. 3
Noch is besloeten bij den erb. Rath, derwijlen een iegelijck borger sich vast
groetelijcken beclaechde van der quade regierunge des hern statholders ende
moegelijck te besorgen stunde—indien die saecken noch quaelijcker solden
affloepen—dat idt dem erb. Raedt moegelijck allene solde te laste gelecht worden,
dat daerum noedich die geswoernen te vocieren ende mit hoer te communiceren.
[105] [21 augustus 1590]
Martis 21 a augusti
Dinxdach den XXI augusti sint die van den Olden Raedt, sampt taelmans,
geswoernen ende boumeisters van de gilden bij den erb. Raedt geroepen gewest,
denselven ick uuth bevel des erb. Raedts ergemelt int lange voergedraegen in wat
elendicheit Stat ende Landen sich jegenwoerdichlijck vinden ende dat (leider) alles
verwuestet, den armen huysman het zijne benoemen ende dat het arme lant desolaet
staende, een ieder borger handelende mit den huysman oeck groete merckelijcke
schaede in zijne guedern muste leijden ende—alhoewel ein erb. Raedt mit den
verordenten van den Omlanden alle hoer uuterste neersticheit int claegen,
remonstreren ende solliciteren, soewel an den heere statholder alsmede mit
besendinge ende schrijvent an den hertoch toe Parma, altijt gedaen—soe zij
nochtans biszhero nichts troistelijcks ervolcht, jae wij saegen (leijder) dat die
saecken neet beleidet wurden gelijck wel behoirde ende men wel wunschen solde.
Derwijlen dan die samtlijche geswoerne diejenige waeren die bij ein erb. Raedt
begeerden te leven ende toe starven ende die denselven behoirden te starcken ende
en Alting (DA 798).
1
Verdugo is ‘op een wagen in de stad teruggekomen, zeer morsig en bijna verscheurd, slechts van
één jongen vergezeld’ (GDJ 89).
2
Alting vertelt dat bovenop de eerder betaalde ƒ5000 nu ook bier, brood en kaas wordt geleverd,
alsmede dat opnieuw 1000 daler wordt gevorderd (DA 798).
3
Julsing noteert in zijn dagboek dat er veel Spaanse soldaten in de stad zijn en dat Verdugo hun
bevolen heeft de stad voor zonsondergang te verlaten. De ingezetenen van Helpman, Haren en
Onnen klagen over roof en gewelddaden van ruiters onder het Rode Vaandel van Mendo (GDJ 90).