Klik hier voor het boek in PDF formaat

[31 augustus 1590]
172
Veneris 31 augusti
Vrijdach den XXXI augusti sint die hern van Stat ende Lande avermaels bij den erb.
Raedt gecoemen in presentie der hern Con. Mats leutenant ende hoevetmannen,
alwaer die prelaten sich in groeter antall beclaecht dat zij tijdinge bekoemen hadden
wat maeten der vijant alomme verboeden geene geestelijcke personen, soewel
geestelijcke junckfrawen als andere, te moegen herbargen; item dat alle hoer
guedern dem vijant tot een roeff gegeven. Darup geresolviert dat die prelaten sich
desz an den heere statholder voer hoer particulier solden beclaegen.
Insgelijcken ist entsloeten dat men bij Zijn Gen. solde anholden ten eijnde die
soldaten bij hoeffden möchten belehnet worden; waertoe gecommittirt zijn van der
Stat wegen die hern borgermeistern Wifrinck ende Ulger; van der Lantschup zijde
der her prelat van Adwert mit den commanduer van Osterwerum.
Desen morgen is den drie taelmans mit den twe boumeistern oeck ingesacht dat
Allert Clant voer der poerten zij ende dat sollichs gescheen was mit voerweeten van
den erb. Raedt. Solden darom wal doen ende vermelden sulx bij der gemeente,
hemluyden seggende dattet geschege um sonderlinge saecken, daer Zijnder Matt
ende dusser Stat diensten mercklijck an gelegen.
Nae den middach heft Zijn Gen. angesecht dat hij entsloeten die
Blanckenmeijerschen up den dach morgen te versenden, nemblich een veendel in
Lingen, een in Oetmersum ende solde het darde alhijr in Selwert blijven.
[108v] [1 september 1590]
Sabbathi 1 september 1
Saeterdach den 1 en septembris bin ick neffens beiden hern borgermeistern Johan
Wifrinck ende Johan van Ballen—jetziger tijt hoeftman—gecommittirt gewest umb
in des hern statholders presentie den gewesenen oeversten bij den vijant Allert Clant,
die sich weder tot Zijnder Mats dienste begeven, te examineren upt tgene hij duer
zijnen affgesanten hoffmeister, Hachster, genant hadde doen angeven. 2 Welckeer
examen in des hern statholders kaemer geholden; ist aeverst van sollicher qualiteijt
dat idt neet geraetsam tselve alhijr te mentioneren. 3 Dan pro conclusione heft der her
statholder voer guet ingeseen dat men den taelmans mit den bouwmeistern solde
inseggen dattet die dienste Zijnder Matt ende het walvaert dusser Stat was
eijschende dat men gemelten Clant een tytlanck in de Stat zoude laeten koemen.
Nae dem middach is dit den gemelten vrunden ingesecht, die darup geantwoerdet dat
zij voer haer personen des wal vredich, wolden oeck bij die gemeente der hern
meinunge wal vermelden, dan kunsten een erb. Raedt neet verseeckeren dat gemelter
Clant veelich up der straeten solde moegen gaen. 4
1 In de marge: ‘September’.
2 Zie hierboven, fol. 95 en 95v.
3 Zie voor Verdugo´s kijk op deze gebeurtenissen ook diens Commentario (LCV 107-108).
4 Julsing wekt in zijn dagboek de indruk dat de meerderheid van de stadjers kritisch staat ten opzichte
van de koers van het koningsgezinde stadsbestuur. Daarmee in overeenstemming zijn de klachten
van Verdugo die zich binnen Groningen niet op zijn gemak voelde. De stadhouder noteert in zijn
memoires ook dat de Roomsgezinden zich bij hem beklaagden over de onveiligheid (LCV 153, 155,
158). Uit Hammonius’ aantekening blijkt daarentegen dat de aanhang van de bestaande orde in ieder
geval zo militant was, dat de veiligheid van een openlijk Staatsgezinde persoon binnen de stad niet
kon worden gegarandeerd.