Klik hier voor het boek in PDF formaat

welcken fine ick ohnlangst an den hern vicarium uuth bevel des Raets gesunden,
oeck ime, Lithinio, selvest domals angesacht, hij solde sich van sodaene neuwe
attentaten als hij tegens den borgern begunste mit zijne citatien voer te wenden,
affholden. Twelck doch ungeachtet, hoerde men alle daege dat hij effenswall
pertinaciter 1 procedierde, hadde insonderheit tegens eijnen, Jacob Geerts genant, mit
verscheidene citationes, oeck laestlich eene sub poena excommunicationis 2 laeten
uuthgaen, nochtans in soedaenen saecke die ein erb. Raedt vermeende voer hoer
gerichte te gehoiren. Wente all were idt wal wahr dat men ime wal gestendich super
quæstionibus matrimonii 3 te judiceren ende wat deme anhengich, soe verstunde men
nochtans niet dat, wanneer controversia 4 was super expensis puerperi, 5 item super
defloratione et similibus, 6 dat der deken macht solde hebben daeroever te judiceren;
veele weniger sich mit een geltstraffe van dien daeroever te ditesceren, 7 als wesende
mehr tot destructie als tot opbouwinge [148] der kercken Goedes, jae tot
kleinachtinge der geestelijchen. Ein erb. Raedt mochte well lijden, bij soe veer he
enich schandeloess levent van iemant seege, dat hij denselven denuncieerde van
sollichen levent aff tho staen, ende, indien tselve alsdan niet en geschiede, sollichs
ein erb. Raedt te vermelden, ofte ander geestelijche middel te gebruicken; mit
nichten averst dat hij sie in den buydel solde snijden. Wente in dem Tractaet van
Coeverden was entlijchen gespecificiert wie wijt die giestelichen solden hebben
oever den wartlichen te gebieden in dusdaenigen handlungen van defloratie,
concubinatschup und andern, te weten quoad casus conscientiae 8 alleen ende mede
quoad denunciationem. 9 Daromme solde hij, deken, wal toeseen sich henverner te
draegen wie andere olde vorige decani, die voer den tijt des bischops 10 gewest zijn,
als Rodolphus Husing, her Frans Schedam und andere, ende mit dusdaenigen dingen
sich niet meer te mengen, wente ein Raedt kunde idt niet gestaeden, wie sie dan oeck
niet gedechten te gedulden dat hij oeck een consistorium solde maecken, zijnen
fiscal ende secretarium holden etc.; oeck niet dat sie solche excessive taxatie van
costen solden doen, wie in disem casu mit Geert Jacobs geschiet is. In summa, men
wolde hem hiermit vermaent hebben dat hij sich henverner alsoe droege, darmit
vreede und enicheit geholden mochte worden.
Lithijnius antwoerdede, hij verhoepede niet ichtts gedaen te hebben dat iemant
van der borgerie ofte dem ers. Raedt naedeelich konde zijn, dan dese partijen hadden
selvest rechts an ime versocht, twelck hij hoer neet hadde koenen weigeren, ende hij
hadde darinne gesentiert als hij vermeende recht toe zijnde, seggende hij hadde
denjenigen voer een vaeder des kints verclaert den die mueder tempore vel hora
partus 11 verclaert hadde. De costen averst hadde Geert Jacobs sich selvest gedaen,
mit mehr andere reden, seggende hij wölle sich draegen dat ein erb. Radt mit reden
niet solde hebben te claegen.
1 Latijn: ‘hardnekkig’.
2 Latijn: ‘op straffe van excommunicatie’.
3 Latijn: ‘over huwelijkszaken’.
4 Latijn: ‘geschil’.
5 Latijn: ‘over de kosten van het kraambed’.
6 Latijn: ‘over ontmaagding en dergelijke’.
7 Naar Latijn ditescere (‘rijk worden’).
8 Latijn: ‘voor zover het gewetenszaken betreft’.
9 Latijn: ‘voor zover het ‘t aangeven betreft’.
10 Johannes Knijff was bisschop van Groningen van 1568-1576.
11 Latijn: ‘ten tijde of in de ure der bevalling’.
232