Digitaal archiveren en kerkelijke archieven. Richtlijnen ... - VBDS.nl

Uit onderzoek van het programma Testbed Digitale Bewaring blijkt dat XML de beste methode is om databases,
spreadsheets, tekstdocumenten en e-mail voor de lange termijn (tien jaar en langer) te bewaren.
Migratie: het overzetten van bestanden
Migratie is een van de bekendste en meest toegepaste bewaarstrategieën. Onder migratie wordt
verstaan: het overzetten van bestanden van de ene hardwareconfi guratie of softwareapplicatie naar
de andere. Een voorbeeld hiervan is de migratie van een bestand van Word 97 naar Word 2000, of,
wat ingewikkelder, van Apple Macintosh naar Windows. Migratie is dus iets anders dan conversie:
het omzetten in of het overzetten van gegevens in een ander opslagformaat (dus van Word naar PDF,
bijvoorbeeld).
Migratie lijkt eenvoudig en redelijk goedkoop, maar er zijn ook een drietal bezwaren tegen migratie:
− De resultaten van het overzetten zijn vaak onvoorspelbaar. Dat komt meestal door een gebrek
aan documentatie, of omdat er onvoldoende is getest.
− Migratie kan van invloed zijn op de authenticiteit van een document. Ieder document dat wordt
bewaard, moet worden bewaard als ‘authentiek’, omdat de betekenis en de geldigheid anders
niet kunnen worden gewaarborgd. Dit heeft zowel juridische als archivistische implicaties.
− Migratie moet om de paar jaar herhaald worden.
Ondanks deze bezwaren is migratie een goede bewaarstrategie voor organisaties die bepaalde soorten
digitale objecten zoals databases, spreadsheets of tekstdocumenten voor de korte termijn (maximaal
tien jaar) willen bewaren.
Uit het rapport Van digitale vluchtigheid naar digitaal houvast van het project Digitale Duurzaamheid
(zie 4.5.1) blijkt dat de grootste focus ligt op omzetting naar PDF en XML dan wel andere migratie. Deze
bewaarstrategie wordt momenteel het meest toegepast.
Migratie is onder meer als volgt gedefi nieerd (rapport van de Task Force on the Archiving of Digital
Information uit 1996) 1 : “Migratie bestaat uit een reeks georganiseerde taken die zijn ontworpen voor
het periodiek overzetten van digitale materialen van de ene software-/hardwareconfi guratie naar een
andere, of van de ene generatie computertechnologie naar de volgende.”
Deze defi nitie wordt door velen onderschreven. Verschillende groepen en individuen hebben verschillende
technische benaderingen voorgesteld van een migratiestrategie. De keuze voor een bepaalde
benadering hangt grotendeels af van het bestand en de vereisten ten aanzien van de bewaring.
De Task Force heeft vijf basismethoden voorgesteld voor het gebruik van de migratiestrategie:
− wijzigen van de media waarop het bestand is opgeslagen;
− wijzigen van het bestandsformaat zelf;
− standaards opnemen in een bewaarstrategie;
− migratiepaden bouwen en
− computercentra gebruiken die de migratie verzorgen.
Migratie kan de authenticiteit van het bestand veelal niet waarborgen. Bij softwarepakketten is soms
sprake van ‘backward’-compatibiliteit, als de leverancier bij een nieuwe versie conversiemogelijkheden
van vorige versies bijlevert. Dit gaat niet altijd goed en er is vaak een beperking aan de conversie.
Conversie naar standaardformaten als migratiestrategie, bijvoorbeeld ASCII, PDF of XML, geeft ook
problemen. Ook deze standaarden zijn nog aan verandering onderhevig.
,,Ondanks deze kwesties blijft migratie een bruikbare optie voor digitale bewaring op de lange termijn’’,
aldus de schrijvers van het Digitale Duurzaamheid-project 2 . ,,Dankzij de onderzoeksinspanningen van
1 CPA/RLG, Preserving Digital Information: Report of the Taskforce on Archiving of Digital Information (1996).
2 http://www.digitaleduurzaamheid.nl/bibliotheek/docs/white_paper_migratie.pdf,
geraadpleegd 25 februari 2008.
Digitaal archiveren en kerkelijke archieven – Afstudeerscriptie Marien Geelhoed
27