Digitaal archiveren en kerkelijke archieven. Richtlijnen ... - VBDS.nl

8. Richtlijnen voor de bestemming van de archieven van landelijke, regionale en plaatselijke organen en
vergaderingen van kerkgenootschappen en van semi-kerkelijke organisaties
A. Archieven van landelijke organen en vergaderingen van kerkgenootschappen en semi-kerkelijke
organisaties.
Voor de opneming en bewaring van deze archieven komt de Rijksarchiefdienst in aanmerking.
Binnen de Rijksarchiefdienst is het Algemeen Rijksarchief de bewaarplaats voor de landelijke
archieven en de daarbij behorende semi-kerkelijke archieven van de Nederlandse Hervormde
Kerk, met inbegrip van de Classis der Waalse gemeenten.
Het Rijksarchief in Utrecht is de bewaarplaats voor de landelijke archieven en de daarbij
behorende semi-kerkelijke archieven van de overige protestantse kerkgenootschappen, met
uitzondering van de archieven van de Algemene Doopsgezinde Sociëteit en de Evangelisch-
Lutherse Kerk. Tevens is dit Rijksarchief de bewaarplaats voor de archieven van de zelfstandig
functionerende semi-kerkelijke organisaties. Het Gemeentearchief van Amsterdam neemt (in
aanvulling) de landelijke archieven en de daarbij behorende semi-kerkelijke archieven van de
Algemene Doopsgezinde Sociëteit en de Evangelisch-Lutherse Kerk ter bewaring op.
B. Archieven van regionale organen en vergaderingen van kerkgenootschappen en semi-kerkelijke
organisaties.
De Rijksarchieven in de provincie zijn de archiefbewaarplaats voor de archieven van de
provinciale kerkvergaderingen, de particuliere synoden en de classes* en de daarbij behorende
semi-kerkelijke archieven. Tevens zijn zij de archiefbewaarplaats voor de op provinciaal of
regionaal niveau zelfstandig functionerende semi-kerkelijke organisaties. Omvat echter een
particuliere synode of een classis geheel of bijna geheel het rayon van een streekarchief of
streekarchivariaat dan wel geheel of bijna geheel het gebied van een burgerlijke gemeente, waarin
zich een archiefdienst in de zin der wet bevindt, dan is het streekarchief of de daarvoor in
aanmerking komende archiefbewaarplaats van de gemeente, die bij het streekarchivariaat is
aangesloten dan wel het gemeentearchief de bewaarplaats voor deze archieven.
Strekt een particuliere synode of een classis haar werkterrein uit over twee of meer provincies dan
is de plaats van vestiging van synode of classis ook de plaats van bestemming van het archief, zo
daar een archiefdienst is gevestigd.
De Commissie tot registratie van de protestantse kerkelijke en semi-kerkelijke archieven heeft van
de bestemmingsplaatsen en van ‘twijfelgevallen’ een lijst voorhanden.
C. Archieven van plaatselijke organen en vergaderingen van kerkgenootschappen en semi-kerkelijke
organisaties.
De gemeente- en streekarchieven en de archiefbewaarplaatsen van gemeenten, die bij een
streekarchivariaat zijn aangesloten, zijn de bewaarplaats voor de plaatselijke kerkelijke archieven
en de archieven van de daarmee verbonden semi-kerkelijke organisaties, alsmede voor de op
plaatselijk niveau zelfstandig functionerende semi-kerkelijke organisaties en van plaatselijke
afdelingen van landelijke semi-kerkelijke organisaties. Indien en voor zolang er geen gemeente- of
streekarchief-/archivariaat is, kan het Rijksarchief in de provincie, waarin de gemeente ligt, een
archief in hierbedoelde zin ter bewaring opnemen.
* De classis van de Nederlandse Hervormde Kerk bovendien met inbegrip van de archieven van de
binnen een classis functionerende ringen.
Toelichting
De Archiefwet 1995 kent drie categorieën archiefbewaarplaatsen, waarnaar de archieven van de verschillende
overheidsorganen worden overgebracht: die van het rijk, van de gemeenten en van de waterschappen.
In elke provinciehoofdstad is een rijksarchief gevestigd, in ’s-Gravenhage het Algemeen Rijksarchief. Van de
800 gemeenten hebben ongeveer 60 een eigen daartoe gekwalificeerde archivaris aangesteld. Ruim 200
gemeenten werken op grond van de Wet gemeenschappelijke regelingen samen in streekarchieven en
streekarchivariaten; ook hier voert een gekwalificeerde archiefambtenaar het beheer.
Een steekarchief is een samenwerkingsverband, waarbij de bescheiden centraal worden bewaard in een
gemeenschappelijke bewaarplaats.
Digitaal archiveren en kerkelijke archieven – Afstudeerscriptie Marien Geelhoed
93