Afrikaans - Department of Basic Education

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 1-3
LEES EN KLANKE
INHOUD / KONSEPTE / VAARDIGHEDE
Klanke (15 minute per week)
GRAAD 3: KWARTAAL 1
VOORGESTELDE KONTAKTYD
minimum tyd: 1 uur per week
maksimum tyd: 1 uur 30 minute per week
Hersien enkelklanke en sommige tweeklanke deur gebruik te maak van hoëfrekwensie woorde wat die leerder
reeds ken. Verseker dat leerders die betekenis van nuwe woorde ken en dit in ‘n sin kan toepas. Leerders gebruik
luisteraktiwiteite om die begin- en eindklanke van woorde wat hulle reeds in die Eerste Addisionele Taal ken, te
identifiseer. Daar kan een klankkombinasie per week uit die voorbeelde aangeleer word. Hierdie aktiwiteite duur
ongeveer 5 - 10 minute en word oor die week versprei. Dit kan ook met luister-, praat- en leesaktiwiteite geïntegreer
word.
Week 1 - 5
• Identifiseer die letter-klank-verhouding van alle enkelklanke en herken uitspraakverskille tussen die huistaal en die
addisionele taal.
• Herken tweekonsonantkombinasies, byvoorbeeld: sk-, br-, fr-, pl- aan die begin van woorde - sk- ip , br-ug, fr-is, pl-uk.
• Bou en klank drie- tot vierletterwoorde met klanke wat reeds bemeester is.
Week 6 - 10
• Herken tweekonsonantkombinasies, byvoorbeeld: -lf, -nt, -rk, -rs aan die einde van woorde - wo-lf, se-nt, vu-rk, ke-rs.
• Herken tweevokaalklanke, byvoorbeeld: oe (boek); ie (dier).
• Bou en klank drie- tot vierletterwoorde met klanke wat reeds bemeester is.
Gedeelde lees (vorm deel van luister en praat)
Gedeelde lees is ‘n lees- en luisteraktiwiteit. Dit sluit ook praat in aangesien leerders met hul onderwyser oor die
teks gesels. Gedeelde lees word in Graad 3 voortgesit, maar vorm deel van luister en praat.
• Lees saam met die onderwyser ‘n kort storie uit ‘n Grootboek en gebruik die titel om te voorspel wat in die storie gaan
gebeur.
• Beantwoord vrae oor die storie, byvoorbeeld: Wat het die seun by die skool gedoen?
• Elke leerder beskryf hoe die storie hom / haar laat voel.
Groepbegeleide lees (minimum 45 minute maksimum 1 uur 15 minute per week)
Onderwysers wat van die maksimum tydstoekenning vir Eerste Addisionele Taal gebruik maak, moet hul klas in vyf
groepe verdeel, elke groep op dieselfde leesvlak. Leerders behoort gegradeerde leesreekse te gebruik en daar moet
seker gemaak word dat elke groep tekste het wat op die voorgestelde vlak is, byvoorbeeld woordherkenning tussen
90% en 95%. Werk vir 15 minute per dag slegs met een groep. Terwyl die onderwyser met een groep besig is, hou die
ander groepe hulle met lees in pare of selfstandige lees besig, of hulle doen aktiwiteite wat op die teks betrekking
het.
Onderwysers wat van die minimum tydstoekenning vir Eerste Addisionele Taal gebruik maak, kan 3 maal per week
klasbegeleide lees doen.
• Lees saam met die onderwyser stories - die hele groep lees dieselfde storie.
• Maak van dieselfde leestegnieke gebruik wat in Huistaal aangeleer is (klanke, kontekstuele leidrade, struktuuranalise,
sigwoorde).
68 KURRIKULUM- EN ASSESSERINGSBELEIDSVERKLARING (KABV)