Afrikaans - Department of Basic Education

KABV
LEES EN KLANKE
INHOUD / KONSEPTE / VAARDIGHEDE
Klanke (15 minute per week)
AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 1-3
GRAAD 3: KWARTAAL 2
VOORGESTELDE KONTAKTYD
minimum tyd: 1 uur per week
maksimum tyd: 1 uur 30 minute per week
Hersien enkelklanke en sommige tweeklanke deur van hoëfrekwensie woorde wat die leerder reeds ken, gebruik
te maak. Verseker dat leerders die betekenis van nuwe woorde ken en dit in ‘n sin kan toepas. Leerders gebruik
luisteraktiwiteite om die begin- en eindklanke van woorde in Eerste Addisionele Taal wat hulle reeds ken, te
identifiseer. Daar kan uit die voorbeelde een klankkombinasie per week aangeleer word. Hierdie aktiwiteite duur
ongeveer 5 - 10 minute en is oor die week versprei. Dit kan ook met luister-, praat- en leesaktiwiteite geïntegreer
word.
Week 1 - 5
• Herken ten minste drie nuwe tweevokaalkombinasies, byvoorbeeld: eu in neus.
• Bou en klank woorde met klanke wat reeds aangeleer is.
Week 6 - 10
• Herken tweekonsonantkombinasies soos die volgende: -lf, - nt, -rk, -rs aan die einde van woorde - wo-lf, se-nt, vu-rk, ke-rs.
• Herken rymklanke, byvoorbeeld: bly, gly, ry, vy, sy.
• Bou en klank woorde met klanke wat reeds aangeleer is.
Gedeelde lees (vorm deel van luister en praat)
Gedeelde lees is ‘n lees- en luisteraktiwiteit. Dit sluit ook praat in aangesien leerders met hul onderwyser oor die
teks gesels. Gedeelde lees gaan voort in Graad 3, maar is deel van luister en praat.
• Lees ‘n kort storie (Grootboek) saam met die onderwyser en gebruik die titel om te voorspel wat in die storie gaan gebeur.
• Beantwoord vrae oor die storie, byvoorbeeld: Wat het die seun by die skool gedoen?
• Elke leerder beskryf hoe die storie hom / haar laat voel.
Groepbegeleide lees (minimum 45 minute, maksimum 1 uur 15 minute per week)
Onderwysers wat van die maksimum tydstoekenning vir Eerste Addisionele Taal gebruik maak, moet hul klas in vyf
groepe verdeel, elke groep op dieselfde leesvlak. Leerders behoort gegradeerde leesreekse te gebruik, en maak
seker dat elke groep tekste het wat op die voorgestelde vlak is (woordherkenning tussen 90% - 95% ). Werk vir 15
minute per dag slegs met een groep. Terwyl die onderwyser met een groep besig is, hou ander groepe hulle met
lees in pare of selfstandige lees besig of doen aktiwiteite wat op die teks betrekking het.
Onderwysers wat gebruik maak van die minimum tydstoekenning vir Eerste Addisionele Taal kan drie maal per
week klasbegeleide lees doen.
• Lees saam met die onderwyser stories - die hele groep lees dieselfde storie.
• Maak van dieselfde leestegnieke gebruik wat in Huistaal aangeleer is (klanke, kontekstuele leidrade, struktuuranalise,
sigwoorde).
• Lees hardop met toenemende vlotheid en uitdrukking.
73