download de pdf - Holland Historisch Tijdschrift

vooral naar de recente stadsuitbreiding. Wanneer
de buitenwijken te voet of met een rijwiel – in die
tijd de enige alternatieven voor een ruiter – zouden
moeten worden beveiligd, zouden veel meer manschappen
moeten worden aangeworven. Ook de
goede ervaringen die de Rotterdammers hadden
opgedaan met de aldaar in 1897 opgerichte bereden
brigade speelden mee. De auteurs van dit boek
wilden geen bedrijfsgeschiedenis schrijven, zoals
M. Kersbergen dat had gedaan in zijn Politie te
paard! over de Rotterdamse brigade. Ze stelden
zich ten doel: ‘Enkele belangrijke momenten uit
de geschiedenis van de afdeling tot leven te wekken
door tijdgenoten aan het woord te laten.’
(voorwoord, 7) Bijlagen, noten en literatuurlijst
getuigen van het door de auteurs met enthousiasme
verrichte onderzoek.
Slechts een derde van het boek handelt over de
discussies in de schoot van gemeenteraad en die
van het politiekorps zelf over de omvang van de bereden
brigade, de concurrentie die deze na 1930
ondervond van de motorbrigade en de onvermijdelijke
anekdotes. De rest bestaat uit lange citaten uit
krantenknipsels, archieven en egodocumenten
van toeschouwers en deelnemers aan rellen. Overigens
wordt de bereden politie in deze verslagen
vaak slechts welhaast terloops vermeld. Zo komen
het Paling-, het Jordaanoproer, de Februaristaking,
het huwelijk van Beatrix en Claus, de krakersrellen
uit de jaren ’80 en vele andere ongeregeldheden
ter sprake. Maar helaas worden deze gebeurtenissen
slechts een enkele keer belicht vanuit
het gezichtspunt van de politie.
Het boek geeft hiermee de indruk dat de Amsterdamse
bereden politie vooral is ingezet bij
grootschalige ordeverstoringen. In de eerste jaren
van het korps bestond een belangrijk deel van het
werk echter ook uit surveillance in de buitenwijken
en uit toezicht op het verkeer met paard-en-wagen,
maar dat wordt hier niet expliciet duidelijk gemaakt.
Of vormt de in het boek opgenomen klacht
van een hoofdcommissaris, dat de Amsterdamse
bereden brigade slechts half zoveel processen-verbaal
uitdeelde als de Rotterdamse, toch een aanwijzing
voor een andere taakstelling?
Het boek is rijk geïllustreerd met informatief
fotomateriaal en uitstekend verzorgd. De in het
boek opgenomen samenvatting in het Engels doet
in een publicatie als deze echter wat overdreven
aan.
W. Pelt
Boekbesprekingen 47
Frank Smit, Arie Keppler. Woninghervormer in
hart en nieren (Bussum, Uitgeverij Thoth, 2001,
108 blz., ISBN 90-6868-2857).
Dit boek over Arie Keppler is verschenen ter gelegenheid
van het 85-jarig bestaan van de Stichting
Welstandszorg Noord-Holland. In 1916 was Keppler
betrokken bij de oprichting van een voorloper
van deze stichting; een adviescommissie die
bouwplannen in Noord-Holland beoordeelde. Dit
was slechts een nevenactiviteit. Keppler is vooral
bekend geworden als directeur van de Gemeentelijke
Woningdienst van Amsterdam (van 1915 tot
1937). De sterke betrokkenheid van Keppler in
deze periode bij volkshuisvestingsvraagstukken
was voor het bestuur van de Stichting aanleiding
om eer te betonen aan deze markante man.
Arie Keppler (geb. 1876) studeerde in Delft voor
civiel ingenieur en werd als student lid van de
Delftse afdeling van de SDAP. Zijn idealisme en sociale
betrokkenheid kwamen in deze tijd naar voren
door zijn actieve lidmaatschap van de Sociaal-
Technische Vereeniging van Demokratische Ingenieurs
en Architecten. Deze vereniging had tot
doel de volkswelvaart op technisch gebied te bevorderen.
De woonomstandigheden van de laagst
betaalden was een van de aandachtspunten van de
vereniging. Keppler was binnen de vereniging actief
betrokken bij het inventariseren en in statistieken
zichtbaar maken van de woningproblematiek.
De ideeën die hij in deze periode ontwikkelde, kon
hij in zijn latere carrière gebruiken. In 1915 werd
Keppler directeur van de Gemeentelijke Woningdienst
van Amsterdam. Gedurende zijn gehele
loopbaan heeft hij zich ingezet voor de bouw van
voldoende kwalitatief goede woningen voor arbeiders
die voor lage prijzen gebouwd moesten worden.
Deze woningen moesten bovendien ook fraai
van ontwerp zijn. Architecten (bijvoorbeeld de
Amsterdamse-Schoolarchitect Michel de Klerk)
kregen van Keppler de kans woningen voor woningbouwverenigingen
te ontwerpen. Niet alleen
de arbeiderswoningen zelf, maar ook de woonomgeving
had zijn aandacht. De tuinstadgedachte
sprak Keppler erg aan. Tuindorp Oostzaan was
onder andere een project van Keppler. Hij was overigens
van mening dat de bewoners eventueel heropgevoed
moesten worden (in bijvoorbeeld een
woonschool) om de woning op de juiste manier te
bewonen.
Deze vier pijlers van Kepplers volkshuisvestingsbeleid
(wooncultuur, bouwkosten, schoon-