Rapport Leerplein Praktijkschool de Rijn - Platform Praktijkonderwijs

Leerplein Praktijkschool de Rijn : van theorie naar praktijk
2004) noemen daarnaast ook het belang van elkaar digitaal tegenkomen . Via Internet en
bijvoorbeeld een labtop of een PDA kunnen leerlingen hun bumping rate landelijk en zelfs
internationaal vergroten.
Navigatie en landmarks
Als gangen niet alleen gebruikt worden voor ‘transport’, dan is het belangrijke dat er routes zijn:
de navigatie moet logisch zijn en opstoppingen moeten worden voorkomen. Dat kan door
middel van ‘landmarks’, kleur of bewegwijzering (Tanner, 2000, Garling et al, 1986, in Higgins et
al, 2005). Herkenbare features in de ruimte voor herkenbare routes in school werken positief op
het welbevinden van de gebruikers van het gebouw (Rupprecht,1993).
6.4 De buitenruimte als ontmoetingsplek en leeromgeving
Een rapport over een leerplein en dan beginnen over buitenruimte, gaat dat niet wat ver?
Misschien wel ja, maar in de publicaties die zijn bekeken, wordt buitenruimte vaak in één adem
genoemd met open leeromgevingen, de inrichting van een school en met het welbevinden van de
gebruikers van de school. Gebruik van de buitenruimte vergroot bovendien de mogelijkheden
voor differentiatie en gevarieerd lesaanbod.
Het contact met buiten en de natuur wordt in verschillende studies genoemd. Het is bijvoorbeeld
belangrijk dat leerlingen het veranderen van de seizoenen kunnen zien. Bovendien moet het
groen toegankelijk zijn. (Fielding, 2006, Rupprecht, 1993)
‘ Buiten’ kan in de inrichting terugkomen, bijvoorbeeld in het gebruik van houten meubels en
natuurlijk, duurzaam materiaal. Maar ‘ buiten’ kan ook in de lessen worden betrokken. Het
meten van regen, een zonnepaneel betrekken in de lessen, een tuinachtig iets waarin dingen
verbouwd worden, eten op hangen voor de vogels, leerlingen inzetten voor het inrichten en
bijhouden van de perken, et cetera.
Ook Tanner (2000) en Maxwell (2000, in Higgins et al 2005) pleiten voor een goede buitenruimte
en stellen dat dit effect heeft op prestaties. In de ideale situatie heeft elke klas op de begane grond
een deur met toegang tot buitenruimte.
6.5 meubilair
Meubilair moet ondergeschikt zijn aan de doelstellingen van het onderwijs en dus verschillende
werkvormen mogelijk maken, zoals klein groepswerk, massale instructie, en individueel werk.
Flexibiliteit is essentieel (Higgins et al, 2005) Jarman et al (2004, in Stenvenson, 2007) stellen dat
een ruimte waar veel mogelijk is, creativiteit stimuleert en een gevoel van verbondenheid creëert.
De flexibiliteit kan tot in extremen worden doorgevoerd: in Alpha High School in de Verenigde
Staten hebben leerkrachten mobiele bureaus. (Locker & Olson, 2003). Het Bonnefanten College
heeft mobiel meubilair, inclusief kasten en ict-desks.
Het gebruik van zacht, gezellig en gemakkelijk meubilair wordt aangeraden voor het creëren van
plekken om informeel samen te werken of om even te ‘chillen’ . Het kan echter tegenstrijdig zijn
met de noodzaak om ruimtes stofvrij en allergievriendelijk in te richten (Smedje & Norback in
Higgins et al 2005). Een aandachtspunt, dus.
Universiteit Leiden 25