Rapport Leerplein Praktijkschool de Rijn - Platform Praktijkonderwijs

Leerplein Praktijkschool de Rijn : van theorie naar praktijk
werkt als het eenmaal is gerealiseerd moeten kunnen worden gebruikt voor verbeteringen.
Daarnaast ondersteunt de flexibiliteit de variëteit, de mogelijkheden.
Accent: zorg voor variëteit in meubels, in ict, in informatie, in begeleiders, in werkplekken, et
cetera.
Betrek de gebruikers
De vierde belangrijke conclusie is dat schoolleiding, leerkrachten, leerlingen en het liefst ook
ouders en de buurt betrokken moeten zijn bij de school en bij de inrichting van de school. In de
aanbevelingen staat een aantal mogelijkheden genoemd.
Accent: Wees realistisch en pragmatisch, maar wees ook creatief in het betrekken van mensen.
Het betekent dat enige controle en sturing losgelaten zal moeten worden. En dat is precies wat
anderen autonomie en eigenaarschap geeft. Schakel de mogelijkheden binnen school in om
leerlingen een aandeel te geven in de aankleding (zoals de textieldocent en de docent
houtbewerken, en voor de opening van de school bijvoorbeeld de bloemenafdeling) of mensen
van buitenaf.
10.2 Vervolgonderzoek
Uit deze rapportage is gebleken dat onderzoek naar de effecten van een leerplein op het
welbevinden, de leerprestaties en het functioneren van leerlingen, weinig voorhanden is.
De situatie waarin Praktijkschool de Rijn zich op het ogenblik bevindt, namelijk de overgangsfase
van de meer traditionele lesvormen naar het werken met een leerplein, is een goed moment om te
starten met zo’n onderzoek.
Mogelijke onderzoeksvragen
Verschillende onderzoeksvragen zijn mogelijk.
De onderzoeksvraag zou zich kunnen richten op de mate waarin het leerplein wordt aangegrepen
om zelfstandig en zelfregulerend werken, samenwerkend leren en het werken in een krachtige
leeromgeving te realiseren. Dan ligt het accent meer op hoe een leeromgeving optimaal vorm te
geven met het oog op onderwijskundige doelen.
Daarnaast zou het effect van het leerplein en de onderwijskundige veranderingen gemeten
kunnen worden aan de hand van ervaren plezier en inzet, de ervaren competentie, autonomie en
verbondenheid en het effect op prestaties en absenteïsme. Dan gaat het om de directe link tussen
vorm en werkwijze enerzijds en motivatie en aanverwante begrippen anderzijds.
Tot slot is een link tussen het leerplein en ‘de buitenwereld’ te leggen. Presteren leerlingen die met
een leerplein hebben gewerkt anders in het MBO en bij werkgevers dan leerlingen die klassikaal,
frontaal les hebben gehad? Dan gaat het om het langere termijn effect van het leerplein in relatie
tot de doelstellingen van het praktijkonderwijs.
Onderzoeksdesign
Praktijkschool de Rijn heeft zelf al aangegeven onderzoek naar de effecten van een leerplein als
een uitdaging te zien. De huidige situatie zou als nulmeting kunnen dienen. Het leerplein en de
onderwijskundige veranderingen die daar mee gepaard gaan, is de interventie, waarna opnieuw
metingen kunnen worden gedaan om het effect van de interventie te meten. Dit is een
vereenvoudigde voorstelling van zaken. Sociaal wetenschappelijk onderzoek brengt vele ‘mitsen
Universiteit Leiden 45