AC 12 2005 (PDF, 1.18 MB) - Federale Overheidsdienst Justitie

Nr. 688 - 22.12.05 HOF VAN CASSATIE 2589
Eiser voert in zijn verzoekschrift een middel aan.
Geschonden wettelijke bepalingen
- de artikelen 1235, 1236, 1376 en 1377 van het Burgerlijk Wetboek;
- artikel 149 van de gecoördineerde Grondwet.
Aangevochten beslissingen
Het arrest wordt aangevochten in zoverre het de tussenvordering van eerste verweerster
tegen eiser gegrond verklaart, eiser veroordeelt tot betaling aan eerste verweerster van de
som van 13.673,46 euro, en tot vrijwaring van eerste verweerster voor de veroordeling
van deze laatste in de gerechtskosten van eerste aanleg en hoger beroep van tweede
verweerster.
De aangevochten beslissing is gemotiveerd als volgt.
"6. De overdracht van loon, waarin deze van de opzeggingsvergoeding begrepen is, kon
aan Clinique Sanatia als gecedeerde schuldenaar worden tegengeworpen.
Bijgevolg kon en kan Clinique Sanatia loon en opzeggingsvergoeding alleen bevrijdend
aan Credimo betalen.
De fiscus kon geen derdenbeslag meer leggen op sommen die reeds uit het vermogen
van Q. verdwenen waren.
Clinique Sanatia blijft dan ook gehouden tot betaling van de gevorderde sommen aan
Credimo. De hoofdvordering is gegrond, zoals de eerste rechter terecht heeft beslist.
7. Clinique Sanatia heeft het loon voor de periode van augustus 1997 tot en met
augustus 1998 betaald aan de Belgische Staat. Zij vordert de terugbetaling door de Staat,
op grond van de overweging dat haar betaling onverschuldigd was.
Een betaling is onverschuldigd wanneer zij geen oorzaak heeft, of is verricht uit een
valse oorzaak.
Hier bestond er wel een schuldvordering van de schuldeiser, de Belgische Staat, die
voor betaling in aanmerking kwam, namelijk deze op de heer Q. , en die door Clinique
Sanatia ook effectief werd betaald.
Clinique Sanatia kon door de fiscus echter niet in betaling van die schuld aangesproken
worden. Zij kon de schuldvordering tot betaling van loon immers alleen nog bevrijdend
kwijten aan Credimo.
Bijgevolg was de betaling door Clinique Sanatia aan de Staat onverschuldigd.
Clinique Sanatia zou de betaling overigens nooit verricht hebben indien zij zich ervan
bewust was geweest dat zij niet bevrijdend aan de Staat kon betalen.
De tussenvordering van Clinique Sanatia tegen de Staat is dus gegrond".
Grieven
In het arrest wordt geoordeeld dat eerste verweerster terecht van eiser terugbetaling
heeft gevorderd, op grond van de overweging dat haar betaling onverschuldigd was.
Een betaling is onverschuldigd :
- ofwel wanneer de accipiens niet de schuldeiser is (art. 1376 B.W.).
- ofwel wanneer de betaalde schuld niet, of niet meer, bestaat (art. 1235 B.W.).
- ofwel wanneer de solvens niet de schuldenaar is (art. 1377 B.W.).
Uit de vaststellingen van het arrest wat de feiten betreft blijkt dat geen van deze drie
wetsbepalingen op het onderhavig geschil toepasselijk is.
Onverschuldigde betaling, als bedoeld in artikel 1376 van het Burgerlijk Wetboek,
onderstelt dat de accipiens niet de schuldeiser is. De tekst wijst op degene die iets heeft