Kroniek van een halve eeuw Belgische Ontwikkelingssamenwerking

Tot dat moment was koffie zowat het enige exportproduct, naast - in mindere
mate - katoen en pyrethrum. In de studie raadde men de betreffende landen
met klem aan zich te concentreren op de theeproductie en -handel: “De
theeteelt is een prioritaire, fundamentele teelt die voorrang moet krijgen op
alle andere teelten, zelfs op die van koffie als beide gewassen even belangrijk
zouden worden. Als het nodig is moeten de bossen van de Congo-Nijlkam
gedeeltelijk gekapt worden om het verbouwen van thee mogelijk te maken.”
Het INEAC, het centrum dat toen belast was met landbouwkundig onderzoek,
krijgt de opdracht om zo snel mogelijk na te gaan wat de mogelijkheden zijn.
Zo worden er 22.000 hectaren thee aangeplant, waarvan 13.000 in Rwanda
en 9.000 in Burundi. De plantages liggen verspreid rondom 15 theefabrieken,
10 in Rwanda en 5 in Burundi. Rondom de huizen van de boeren worden
kleinere percelen met theeplanten aangelegd die voor extra inkomsten
kunnen zorgen.
Het project werd grotendeels gefinancierd door het Europees Ontwikkelingsfonds
en in mindere mate door de Europese Investeringsbank. Daarnaast
leverden ook de Afrikaanse Ontwikkelingsbank, Koeweit en België een
bijdrage. In Kitabi (Rwanda) zorgde België ook voor de aanplanting van 1000
hectaren thee en voor de bouw van een theefabriek, terwijl in Kisozi (Burundi)
700 hectaren theeplantages werden aangelegd.
In 2002 was de theeproductie goed voor 28% van de totale inkomsten. In
Burundi vormt thee het tweede belangrijkste uitvoerproduct, na koffie. In
Rwanda komt thee zelfs op de eerste plaats, met 35% in 2003.
Overeenkomstig de krachtlijnen van het beleid vastgelegd in 1968 besluit
België steun te verlenen aan min of meer grootschalige projecten die gericht
zijn op het verbeteren van landbouw, gezondheidszorg, onderwijs en
infrastructuur van algemeen belang (wegen, elektriciteitsnetwerken en
watervoorziening) en op het stabiliseren van de staatsstructuren in de
begunstigde landen. De projecten omvatten concrete initiatieven die effect
moeten hebben op korte termijn. In bepaalde gebieden probeert men nieuwe
teelten in te voeren, in andere wil men de werking van de gezondheidszorg
verbeteren. Er worden nieuwe scholen gebouwd of reeds bestaande scholen
worden gerenoveerd en voorzien van nieuw materiaal. De meest ambitieuze
projecten zijn die voor de aanleg van havens en wegen,
drinkwatervoorzieningen en elektriciteit. Men probeert ook de werking van de
overheidsdiensten te verbeteren.
Deze projecten worden zelden goed gepland. De deelname van de lokale
bevolking is beperkt of onbestaande en de verantwoordelijkheid voor de
uitvoering van de projecten ligt meestal alleen in de handen van de
buitenlandse deskundigen. Meestal worden de projecten wel opgestart op
28