Kroniek van een halve eeuw Belgische Ontwikkelingssamenwerking

voorwaarden waren die meespeelden bij de oprichting van het
samenwerkingsverband met Congo, Rwanda en Burundi in de periode 1960-
1968. In dat laatste jaar zien we dat er zich een beleid aftekent dat eindelijk
komaf maakt met de gevolgen en de naweeën van een moeilijk
dekolonisatieproces. In het tweede hoofdstuk overlopen we dan de evolutie
van dit beleid: de beleidslijnen, de verschillende interventietypes en de nauwe
samenhang met de doelstellingen onderschreven door de internationale
gemeenschap. De meest recente voorbeelden daarvan zijn de
‘millenniumdoelstellingen’ en de recente initiatieven waar de internationale
gemeenschap zich sinds het jaar 2000 voor inzet.
Het tweede deel is gewijd aan de actoren van de Belgische samenwerking.
Het derde hoofdstuk behandelt de publieke en private institutionele actoren:
dat zijn de beslissende en uitvoerende instanties zoals de ministers en
staatssecretarissen, het federale Parlement en de administratie, maar ook
publieke en privé-instellingen wier samenwerkingsinitiatieven grotendeels
gesubsidieerd worden met publieke gelden. Voorbeelden daarvan zijn nietgouvernementele
organisaties, universiteiten, internationale partnerschappen,
de gemeenten en de privésector. In de eerste decennia van haar bestaan
wordt de Belgische samenwerking gekenmerkt door de aanwezigheid op het
terrein van een groot aantal medewerkers. Het vierde hoofdstuk is gewijd aan
deze technische projectmedewerkers. We gaan na onder welke statuten dit
personeel aan het werk kan en nemen de situatie onder de loep van de
technici die onder de rechtstreekse bevoegdheid van de administratie vallen:
wat is hun geografische spreiding en in welke sectoren zijn ze aan de slag?
De term ‘samenwerking’ impliceert dat de lokale actoren nauw met elkaar
samenwerken: dat is een essentieel element van een gezond
samenwerkingsverband. Dit aspect komt als zodanig niet aan bod, maar in de
paragrafen over de programmaonderhandelingen en het projectbeheer,
stippen we het wel aan.
De schets van de Belgische ontwikkelingssamenwerking in de laatste vijftig
jaar vraagt om een conclusie waaraan een apart hoofdstuk wordt gewijd. Dit
afsluitende hoofdstuk is meer dan enkel een samenvatting: we hebben
geprobeerd een kwalitatieve balans op te maken waarin de aangereikte hulp
wordt geëvalueerd. Wat zijn de successen en waar heeft de hulpverlening
gefaald? Ten slotte gaan we ook na wat de toekomstperspectieven van de
ontwikkelingssamenwerking zijn en hoe die in verhouding staan tot de
verbintenissen aangegaan door de internationale gemeenschap.
Als bijlage vindt u een beperkte bibliografie. De geïnteresseerde lezer kan
deze als leidraad gebruiken bij het verdiepen van enkele thema’s die in dit
boek worden aangehaald.
6