Jaarverslag 2010 - ProRail

Innovatie
De techniek ontwikkelt zich snel. Veranderingen volgen elkaar snel op en
de verwachtingen van onze belanghebbenden nemen snel toe. Techniek is
onlosmakelijk verbonden met innovatie. Daarom zoeken we voortdurend
naar nieuwe oplossingen, naar ideeën die ons bedrijfsproces kunnen vernieuwen
en die tegemoet komen aan de wensen van reizigers en onze omgeving.
Dat doen we in samenwerking met de markt en de wetenschap. En
natuurlijk ook met onze eigen mensen. De resultaten van deze samenwerking
in 2010 zijn hieronder inzichtelijk gemaakt.
De markt denkt mee
De markt hoeft niet op ons te wachten, maar kan zelf
spontaan ideeën inbrengen. We noemen dat een
Unsolicited Proposal. Een Unsolicited Proposal kan
betrekking hebben op alle onderdelen van onze bedrijfsprocessen,
zoals Assetmanagement, Verkeersleiding of
Capaciteitsmanagement. Een voorbeeld is het toepassen
van Automatische Treinbeïnvloeding op stalen bruggen.
In 2009, het jaar waarin we startten met Unsollicited
Proposals, werden er drie ingediend. In 2010 waren dat
er twaalf. Naar verwachting worden er vier ook daadwerkelijk
geïmplementeerd.
In 2011 gaan we ook CoCreatie als innovatiemiddel
inzetten. CoCreatie (community driven innovation)
staat voor het mogelijk maken van de duurzame
dialoog. Met als doel het mobiliseren van de collectieve
kennis, creativiteit en betrokkenheid op het
gebied van vernieuwingen en verbeteringen.
Innovatie in Utrecht
In de komende vijf jaar wordt station Utrecht Centraal
geheel vernieuwd. Op de plek van het huidige station
wordt een ov-terminal gebouwd, waar trein, bus, tram
en fiets onder één dak samenkomen.
De nieuwe terminal is van zichzelf al innovatief, bijvoorbeeld
door de wijze waarop de verschillende vervoersstromen
binnen en buiten de terminal gestuurd worden,
door de inzet van een aantal perronkappen met zonnecellen
voor de energievoorziening of door de toepassing
van warmte-koudeopslag voor verwarming en koeling
van gebouwen. Maar ook bij de bouw worden tal van
innovaties toegepast.
33
Wetenschap
Innovatie en wetenschap gaan hand in hand. Daarom
initieert ProRail wetenschappelijk onderzoek dat bijdraagt
aan de realisatie van onze bedrijfsdoelstellingen. In 2010
is de basis gelegd voor een vijfjarig onderzoeksprogramma
in samenwerking met de Stichting Technologie en
Wetenschap en Next Generation Infrastructures (NGI).
Dit programma van vijf miljoen euro initieert wetenschappelijke
onderzoeksprojecten met thema’s als zelfdenkend
spoor, duurzaam spoor en whole system performance.
Serieus innovatiekracht mobiliseren
ProRail heeft veel deskundigheid in huis. In 2010 zijn
we begonnen om vanuit die deskundigheid onze innovatiekracht
verder te ontwikkelen. We hebben Serious
Gaming succesvol beproefd, als middel om de effectiviteit
van innovaties beter te kunnen voorspellen met inzet
van de expertise van onze professionals. Hierin wordt een
deel van de toekomst uitgebeeld samen met operators,
zoals verkeersleiders en machinisten. Uit de game komen
antwoorden op vragen voor besluitvormers, waardoor zij
beter in staat zijn besluiten te nemen over bijvoorbeeld
een toekomstige dienstregeling of nieuwe infrastructuur.
De biowasmachine
Zo is er bijvoorbeeld de ‘biowasmachine’. De grond
onder Utrecht Centraal is vervuild. Bouwputbemalingen
en installaties voor warmte-koudeopslag worden nu ingezet
om de bodem schoon te wassen.
Transfercapaciteit realiseren
Tijdens de verbouwing moet de winkel gewoon open blijven.
Maar, begin 2010 ontstond een probleem: de transfercapaciteit
van spoor 4 en later spoor 12 begon te knellen.
Daarom werden oplossingen gezocht waarbij we
gebruik maakten van een model dat voorspellingen doet
gebaseerd op gemiddeld gedrag van reizigers. Omdat
reizigers zich in de praktijk niet altijd gemiddeld gedragen,
zeker niet als het druk is, wordt het – innovatieve –
model verder doorontwikkeld.
De voortgang
De voorbereidingen voor het nieuwe Utrecht Centraal lopen
al zo’n tien jaar. Vanaf 2009 zijn de werkzaamheden
voor het eerst zichtbaar. De bouw van het nieuwe station
is in januari 2011 officieel van start gegaan. De bouwwerkzaamheden
duren nog ongeveer vijf jaar.
verslag van de directie - voor het spoor