Ontwerp inrichtingsplan Groene fietslink Brugge - Vlaamse ...

laag, én daarboven voornamelijk Holoceen zandig en lemig materiaal. Het uitgesproken
alluviaal karakter van dit gebied, zijnde een natuurlijk bergingsgebied in functie van de
afwatering van de omgevende landschappen, is bepalend voor het dominant voorkomen
historisch permanent graslandgebruik. Het grachtenstelsel is geënt op de dekzandrug:
enerzijds evenwijdig ermee in oost-west richting en anderzijds dwars erop in noordzuidrichting.
Door de aanleg van een grachtenstelsel, door de afwatering naar het kanaal
Gent-Oostende via de Hoofdsloot en het St-Trudoledeke, en door de inzet van pompen is het
gebied niet meer zo vochtig als vroeger, maar het graslandgebruik primeert nog steeds op
akkerbouw. De wei- en hooilandpercelen zijn begrensd door grachten met rietkragen, en
perceelsrandbegroeiing (vooral knotbomenrijen). Op hoger gelegen stukken komen enkele
dreven voor. De Gemene Weiden (in noorden) zijn gekenmerkt door zeer kleine regelmatige
graslandperceeltjes en door een oud gebruiksrecht van de aanborgers op deze gronden. Uit
enkele archeologische vondsten maakt men op dat het gebied tijdens het Mesolithicum
bewoond was; de nederzetting(en) lag(en) vermoedelijk nabij de rand of op de dekzandrug.
Ten zuiden van de kerk van Ver-Assebroek ligt een circulaire structuur bestaande uit drie
concentrische grachten met wallen en een noord-zuid verlopende onderbreking die het hele
terrein in twee delen snijdt. Ze wordt ten dele visueel benadrukt door een bomenrij. De
structuur getuigt vermoedelijk van een verlaten ringwalsite uit de 11e-12e eeuw. Deze
ringvormige structuur vormde mogelijks het opperhof dat aansloot bij het neerhof waar
momenteel de kerk en het leenhof van Ver-Assebroek staan. Bijkomend onderzoek kan
hierover duidelijkheid scheppen. Tussen de Gemene Weiden en het kasteel Bergskes loopt
een oude tramlijn die nu begroeid is met een houtkant. In het zuiden van het eigenlijke
meersengebied ligt een klein naaldhoutbosje dat uit landschappelijk oogpunt stoort in dit
historische graslandcomplex. Verder is het meersengebied nauwelijks bebouwd en vormt
een open ruimte aan de rand van de stad Brugge. Weinig wegen doorsnijden het gebied wat
de landschappelijke samenhang bevordert. Vanuit de zuidoostelijke uitloper van het
Meersengebied heeft men nog een doorkijk naar het beboste deel van de dekzandrug rond
Rijkevelde (eveneens ankerplaats). In het Beverhoutsveld komen de Pleistocene sedimenten
van de Vlaamse Vallei aan de oppervlakte. Het gebied vertoont kleine zandruggetjes (typisch
voor de Vlaamse Vallei-afzettingen) en heeft een slechte waterhuishouding en arme bodem,
wat de reden vormde voor de zeer late ontginning van het gebied. Vóór 1850 was het een
heidegebied (wastina) waar het vee gemeenschappelijk kon grazen. In het begin van de
middeleeuwen stond er waarschijnlijk nog een bos dat echter vrij snel tot heidegebied
evolueerde door overbegrazing. In het gebied komt nu nog steeds heidevegetatie voor.
Tijdens de middeleeuwen waren hier talrijke veldvijvers aanwezig die nu verdwenen zijn. In
sommige weilanden zijn cirkelvormige depressies aanwezig, maar het is niet bekend of dit
resten van veldvijvers zijn. Vanaf 1850 werd dit gebied op zeer systematische manier
ontgonnen. Een rechtlijnig drevenpatroon deelde het gebied in grote blokken landbouwland
op die op hun beurt nog eens onderverdeeld werden in gebruikspercelen. De dreven zijn nog
zeer herkenbaar en goed bewaard gebleven. Langs de percelen kwamen (en komen hier en
daar nog) knotbomenrijen, houtkanten e.d. voor. De vele sloten en grachtjes (met veelal
rietkragen) zorgen voor de afwatering van het gebied. De dreven accentueren het
systematische ontginningspatroon van het gebied en delen het gebied ook visueel op in
kleinere ruimtes. De perceelsrandbegroeiing en de rietkragen in grachten delen die kleinere
ruimtes verder op. Desalniettemin heeft het gebied een half open karakter met af en toe
vergezichten. Het verschil tussen het landschap op de dekzandrug, in de achterliggende
depressie (meersengebied) en het veldgebied wordt goed geaccentueerd door het verschil in
openheid: op de rug is het een gesloten landschap met enkele bosjes terwijl het in het
meersengebied en het veldgebied een half open landschap is door de vele bomenrijen. Deze
landschappelijke verschillen dienen minstens behouden en zelfs versterkt te worden in de
toekomst. Door de schaalvergroting in de landbouw worden steeds meer percelen
samengevoegd tot één groot blok; ook de perceelsrandbegroeiing is veel minder aanwezig
dan vroeger. Men dient het kleinschalig karakter van vooral weilanden te behouden met
typische perceelsrandbegroeiing. Het wegdek van verschillende wegen is nog niet verhard
wat een meerwaarde voor het gebied betekent. De schaarsheid en authentiek karakter van
Groene fietsgordel Brugge
inrichtingsplan
58