Ontwerp inrichtingsplan Groene fietslink Brugge - Vlaamse ...

perceelsrandbegroeiing is aangewezen, verbeteren van de connectiviteit van het lineair
groen is hierbij richtinggevend. Nieuwe bioindustriële vestingen dienen geweerd.
Landbouw vormt een knelpunt in het gehele gebied, zowel door het intensieve grondgebruik
als door de eisen die gesteld worden aan het waterbeheer. De sterke verdroging van het
gebied in de laatste decennia wordt in hoofdzaak hierdoor veroorzaakt. Het gebied is bij
uitstek geschikt als graslandgebied, terwijl in de Assebroekse Meersen toch een
akkerbouwcomplex aanwezig is. Het waterpeilbeheer wordt geregeld via een pompgemaal
op de Hoofdsloot die het water overpompt naar het kanaal Gent-Brugge. Momenteel zijn er
plannen om een grotere boezem te creëren voor het pompgemaal, waardoor efficiënter
water kan afgepompt worden en het risico op verdere verdroging toeneemt.
Herstel van de natuurlijke waterhuishouding is een eerste vereiste om herstel van
ecologische waarden en landschappelijke relaties op termijn te verzekeren. Overstromingen
zijn er nu alleen nog bij piekdebieten (bv. winter 1999-2000). De vroegere langdurige
winterse overstromingen komen nu niet meer voor door de snelle ontwatering via twee
pompgemalen. De lage voorjaarswaterstanden, eveneens in functie van de landbouw,
vormen eveneens een belangrijk knelpunt voor natuur. Gebiedsgericht moet onderzocht
worden op welke manier de natuurdoelstellingen kunnen bereikt worden en hoe dit
afgestemd wordt met landbouwactiviteiten. Agrarisch medegebruik kan daarbij een
belangrijke plaats innemen.
Overstromingen in de Assebroekse meersen zijn onregelmatig en beïnvloed door de
waterhuishouding van de polder Sint-Trudoledeken. Deze moet vaak de overlast van het
kanaal Gent-Brugge verwerken. Gebeurt dit geleidelijk, dan is het zelfreinigend vermogen
van de slootjes groot genoeg. Massale overstromingen met niet gereinigd water, zoals in
1995, hebben een nefast effect op delicate vegetaties.
Door de lage waterstanden in het meersengebied is kwelwater uit de hogergelegen
dekzandrug van het domein De Bergskens (zowel kalkhoudend als kalkarm) niet meer in
staat de wortelzone te bereiken, met verruiging en floristische verarming tot gevolg
(Slabbaert, 2001). Dit probleem stelt zich vooral op de overgang dekzandrug-meersen maar
ook lokale kwel komt voor (bv. aantal slootjes met Waterviolier).
De basismilieukwaliteit wordt in de waterlopen van de Assebroekse meersen met moeite
gehaald. De kwaliteit van het Sint-Trudoledeken en de Groenstraatbeek zijn slecht. De
kwaliteit van Hoofdsloot en Marelbeek zijn beter. Op de Hoofdsloot kwam tot begin de jaren
1990 Zwanebloem voor. Een recente studie met meetpunten op Hoofdsloot, Marelbeek en
Sint-Trudoledeken (Dochy et al., 2002) toont een hoge nutriëntenlast voor deze waterlopen
aan (tot 3,3x overschrijding van de norm). De CUWVO-ecologische doelstellingen (CUWVO,
1998) voor nitraat en fosfaat worden nergens gehaald, wat een direct gevolg is van de hoge
agrarische en huishoudelijke belasting van deze beken. Ondanks recente verbetering (med.
P. Bogaert), hypothekeert de afwezigheid van een goede waterkwaliteit de duurzaamheid
van verdere initiatieven inzake natuurinrichting en –ontwikkeling.
Dochy et al. (2002) geven aan dat in hun monsternamepunten ten zuiden van Oedelemberg
ongebonden orthosfaat wordt aangetroffen. De kwelinvloed is hier onvoldoende om het
orthofosfaat, in belangrijke mate afkomstig van de lozing van huishoudelijk afvalwater (en
niet exclusief van nutriëntenverliezen in de landbouw), te binden. In het door hen gevoerde
onderzoek met als doel enig inzicht te verwerven in de kwaliteit van het water van de
kleinere beekjes in het Houtland (waarop de VMM geen monsterpunten heeft), kwamen ze
tot de conclusie dat de slechtste kwaliteit werd vastgesteld in de diepere waterlopen in de
omgeving van de Assebroekse meersen en het Beverhoutsveld inclusief de Poulagiebeek
beneden aan de Oedelemberg (waarnaar de beken uit het gebied hun water afvoeren). Een
goed beheer van de aanpalende gronden kan dus alleen maar aanleiding geven tot het
Groene fietsgordel Brugge
inrichtingsplan
80