Ontwerp inrichtingsplan Groene fietslink Brugge - Vlaamse ...

Langs de Vallei van de Bergbeek komen zeer waardevolle graslanden met knotwilgenrijen
voor, naast verspreide bossen met een zeer waardevol voorjaarsaspect. Deze laatste zijn
vooral op het cuestafront van de cuesta van Oedelem aan te treffen. Hoewel de boomlaag
veelal door een populierenkweek gevormd wordt, bieden ze een gevarieerde ondergroei met
visueel zeer aantrekkelijke tapijten van Bosanemoon en Muskuskruid (foto 5). In de
omgeving van de steenweg op Oedelem komt langs de Bergbeek een waardevol moerassig
broekbos met populieren voor dat dat zowel faunistisch als floristisch een hoge waarde heeft.
Bosrietzangers en Nachtegalen vinden er beschutting, aan de overkant van de beek tieren
welig Stengelloze sleutelbloem, Bosanemoon, Muskuskruid en Grote keverorchis. In een
door Afdeling Natuur verworven hooilandje aan de overkant van de steenweg bepalen Echte
koekoeksbloem en Scherpe boterbloem het aspect. De ganse omgeving van dit cuestafront
heeft grote potenties voor natte natuur in de hooiland- en moerassfeer. De weilanden
vertonen mooie natte depressies, er komen plantensoorten als Kruipend zenegroen (een
plant die hoofdzakelijk in bossen voorkomt maar in vochtige graslanden een indicator is van
“oud-grasland” dat zelden werd gescheurd/bemest), Scherpe boterbloem en Dotterbloem
voor. De Steenuil is er algemeen. Het cuestagebied van Oedelem is van groot belang
omwille van de populaties Stengelloze sleutelbloem en Zaagblad die er voorkomen.
In het Maandagsche komt een verruigd dottergrasland (Dotterbloem, Tweerijige zegge)
voor, met elementen van grote zeggenvegetaties (Magnocaricion), rietmoeras en natte ruigte
met Moerasspirea en Poelruit. Voor vlinders, sprinkhanen, muizen en insectenetende vogels
vormt het Maandagsche een uitgelezen biotoop. Uit oude excursieverslagen (Declercq 1984)
blijkt dat ook de zeldzame Blaaszegge, Schildereprijs, Stijve zegge en Zeegroene muur (foto
6) er algemeen voorkwamen, hoewel niet met stellige zekerheid te zeggen is of het
gepresenteerde plantenlijstje betrekking heeft op het Maandagsche of enkele belendende
percelen (Slabbaert 2002). Dit plantenlijstje bewijst dat in deze omgeving reeds lange tijd
dottergrasland van een voedselrijk type voorkomt.
De ganse omgeving is uitgesproken rijk aan waardevolle knotwilgenrijen. Verspreid komen
nog overhoekjes voor met sleedoornstruweel. Het Maandagsche wordt uitstekend beheerd
door Natuurpunt, maar heeft vooralsnog niet de status van natuurreservaat hoewel het die
zeker verdient.
De verspreid voorkomende zure eikenbosjes in dezelfde omgeving (ten noorden van de
Bergbeek, kasteel Ten Torre) zijn zeer waardevol. In de bermen zijn overal schrale
elementen terug te vinden : Sint-Janskruid, Valse salie enz.
O.1.
Natuurstreefbeeld
De ecologische doelstellingen voor het gebied liggen in grote lijnen bij het herstel van
vochtige tot natte, halfnatuurlijke graslanden, met overgangen tot drogere graslanden in de
randen (o.m. op de flank van Oedelemberg). Naast een natuurgericht terreinbeheer is hiertoe
vooral een natuurgericht waterbeheer vereist, met algemeen hogere oppervlakte- en
grondwaterstanden en op langere termijn (nl. na het bereiken van een voldoende goede
oppervlaktewaterkwaliteit) het weer toelaten van winterse overstromingen. Het hele gebied
kan op die manier functioneren als een grote waterbuffer. De aanwezige bossen worden
ecologisch geherwaardeerd.
Op termijn kan worden gedacht aan een herstel van de oorspronkelijke gravitaire afwatering
naar het kanaal of een sterk gereduceerd gebruik van het pompgemaal. Bij volledige
gravitaire afwatering zal het gebied evolueren naar een uitermate waardevol moerasgebied
te vergelijken met het Vinne-project in Vlaams-Brabant.
Groene fietsgordel Brugge
inrichtingsplan
78