[PDF] Stad en land - Centraal Planbureau

STAD EN LANDinfrastructuur leidt op zichzelf weer tot nieuwe grondprijsverschillen, en dus tot een verdereruimtelijke specialisatie. Grondprijzen zijn daarmee de reflectie van de kwaliteit van deomgeving. En lonen vormen deels de reflectie van productiviteitseffecten die samengaan metagglomeratie. Omdat grondprijzen een reflectie zijn van de kwaliteit van de omgeving – depublieke voorzieningen en de concentratie van kennis en banen – zijn ze een ideaal vertrekpuntvoor de waardering van investeringen daarin. Het effect van de bouw van een publiekevoorziening op de grondprijzen in de directe omgeving is een adequate maat van demaatschappelijke meerwaarde ervan. Grondprijzen zijn daarom een belangrijke input voorMaatschappelijke Kosten-Baten Analyses (MKBA). Vandaar dat ruimtelijke verschillen ingrondprijzen en lonen in dit boek centraal staan.Achter het effect van de nabijheid van voorzieningen op grondprijzen en lonen gaat een dieperevraag schuil: hoe kan dit proces van ruimtelijke specialisatie en stadsvorming zo goed mogelijkworden georganiseerd? Kunnen wij Gods water vrijelijk over de landelijke akkers laten lopen,en groeien de steden dan vanzelf, of is een vorm van ordening van de ruimte noodzakelijk? Watzijn de gevolgen voor sociale cohesie? Stadsvorming gaat duidelijk gepaard met grote externeeffecten: de locatiekeuze van de één heeft grote gevolgen voor de waarde van andere locaties.Dat gegeven op zichzelf al suggereert dat er behoefte is aan politieke interventie. Maar hoe kandie interventie het beste worden vormgegeven?Tabel 1.3De belangrijkste vijf conclusiesIndustrialisatie leidt tot een sprong in de urbanisatiegraad van 20% tot 70%; die stap werd in de zeventiende eeuw voorhet eerst gezet in Nederland.Het succes van steden is geen vanzelfsprekendheid: steden groeien en krimpen volgens een vooraf moeilijkvoorspelbaar patroon.De moderne stad is onlosmakelijk verbonden met de kenniseconomie, omdat de uitwisseling van nieuwe ideeën hetsnelst face-to-face verloopt.De laatste decennia heeft de variëteit in het consumptiepatroon zich ontwikkeld tot een belangrijke toegevoegde waardevan de stad.Grondprijzen reflecteren de waarde van publieke voorzieningen en zijn daarom een belangrijke input voorMaatschappelijke Kosten-Baten Analyses.14