You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Verslag<br />
robbe modellsport<br />
het door Futaba sterk afgeraden wordt om deze<br />
digitale servo’s te gebruiken in combinatie met<br />
een AM zender. Wel zijn ze geschikt voor FM, PCM,<br />
HRS en natuurlijk 2,4 Ghz zenders.<br />
Inbouwen<br />
Goed, de theorie is nu wel duidelijk, de brushlessservo’s<br />
zouden heel wat voordelen bieden, vooral<br />
wat uithoudingsvermogen en levensduur betreft.<br />
Nu kan dat heel goed waar zijn, maar zelf heb ik<br />
een gewone servo nog nooit versleten, kun je nagaan<br />
hoe lang zo'n brushlessservo wel niet getest<br />
moet worden voordat je de werkelijke levensduur<br />
weet. Dus dan maar inbouwen om te zien of<br />
we op het circuit iets merken van deze nieuwe<br />
technologie. Voor de test kregen we de BLS 352 en<br />
de BLS 451. De 352 is een zware stuurservo voor<br />
off-roadgebruik met een trekkracht van achttien<br />
kilogram, die bij zes volt 0,15 seconde nodig heeft<br />
om zestig graden af te leggen. De 451 is een snelle<br />
stuurservo voor on-roadgebruik of een heel goede<br />
gas/remservo. Met 10,6 kilo trekkracht en een<br />
steltijd van 0,10 seconde op zestig graden ook<br />
een serieuze kandidaat. Overigens, in de dubbele<br />
S9551 vervangt S9550<br />
De nieuwe low-profile servo van Futaba is<br />
sterker, sneller en goedkoper als zijn voorganger.<br />
Zijn er nog nadelen denk je dan. Ja die zijn<br />
er, hij is een gram zwaarder. Meent hij dat nou?<br />
Ja, dat de servo een gram zwaarder is wel, dat<br />
het een nadeel zou zijn natuurlijk niet. De 9551<br />
heeft een trekkracht van 8,8 kilogram, dat is 2,8<br />
kilogram meer als de oude 9550. Wat snelheid<br />
betreft scheelt het niet veel, we hebben het<br />
over iets meer als een honderdste van een<br />
seconde sneller.<br />
De S9551 is uitgevoerd met een coreless motor.<br />
Een conventionele servomotor heeft een stalen<br />
kern die omwikkeld is met draad die tussen de<br />
magneten draait, zoals bij de meeste standaard<br />
elektromotoren. Bij een corelessdesign, is het<br />
armatuur een dun weefsel van draad in komvorm<br />
die aan de buitenkant van de magneet<br />
draait waardoor de zware kern niet gebruikt<br />
wordt. Dit resulteert in een lichtere motor met<br />
een soepelere werking en snellere reactietijd.<br />
Conclusie<br />
De extra trekkracht van de S9551 is een<br />
welkome extra, want zes kilo kan toch wat aan<br />
de lichte kant zijn voor een 1:10 toerwagen.<br />
Het low-profile design scheelt in verhouding<br />
flink wat gewicht en kan bij veel elektrochassis<br />
ervoor zorgen dat het gewicht veel dichter<br />
bij de centrale lijn van het chassis blijft. Door<br />
de prijsverlaging wordt de servo nu ook wat<br />
betaalbaarder en dat is voor iedereen leuk.<br />
bodem van het kunststof doosje waarin de servo’s<br />
geleverd worden vind je een paar kleine stickertjes,<br />
rubber grommets om de servo trillingsvrij op<br />
te hangen en een stevige servohevel.<br />
De BLS 451 heb ik getest als stuurservo in de Edam<br />
Razor 1:8 on-road op het circuit van Racing Team<br />
Rumst met een Ko Propo EX-10 Helios FM zender.<br />
In die wagen was de servo perfect op zijn plaats,<br />
maar dat was natuurlijk een makkie. Echt zwaar<br />
werd de servo daar niet belast. Natuurlijk voelde<br />
de servo goed aan (ik had niet anders verwacht)<br />
en was hij snel, maar dat konden we ook zien aan<br />
de specificaties. De BLS 352 was een heel ander<br />
verhaal. Die hebben we getest als stuurservo in de<br />
Xray XB808 op het circuit van Nuclea Buggy Racing<br />
in Mol met een Ko Propo EX-10 Helios FM zender,<br />
uitgerust met een Spektrum Pro module. Bij het<br />
afstellen van de zender schrok ik werkelijk van de<br />
snelheid en kracht waarmee de wielen heen-enweer<br />
klapten. Bij een draai aan het stuurwiel en<br />
deze dan los te laten, zodat hij terugveert naar zijn<br />
neutraal stonden de wielen echt te klapperen, zelfs<br />
als de wagen met zijn wielen op de grond stond.<br />
Eénmaal op het circuit heb ik de gevoeligheid van<br />
de zender en dus de servo rond het middelpunt<br />
iets lager gezet omdat je bij de kleinste beweging<br />
van het stuurwiel, de wagen al op een andere<br />
koers zette. Met zijn achttien kilo trekkracht en<br />
behoorlijk snelle tijd voor zo'n zware servo, merk<br />
je echt wel dat er iets anders in je wagen zit. Zeker<br />
voor truggy- of montertruckrijders kan dat een<br />
groot verschil maken. Met deze servo hoef je nooit<br />
meer bang te zijn dat hij het niet trekt.<br />
Conclusie<br />
Rennen we nu allemaal naar de winkel voor nieuwe<br />
brushlessservo’s? Nee, dat niet, maar als je toch<br />
al aan het kijken bent voor een kwaliteitsservo<br />
dan loont het zeker de moeite om ook de Futaba<br />
brushlessservo’s te bekijken. Ze zijn iets duurder,<br />
maar door de vele voordelen ten opzichte van hun<br />
voorgangers maken ze hun prijs meer dan waar.<br />
Peter Boots<br />
Fabrikant<br />
Importeur<br />
: Futaba<br />
: robbe Modellsport<br />
BLS 352<br />
Formaat : standaard 20 mm<br />
Trekkracht : 18 kg-cm bij 6 volt<br />
Snelheid : 0,15 sec/60º<br />
Gewicht : 63 gram<br />
Adviesprijs : € 159,–<br />
BLS 451<br />
Formaat : standaard 20 mm<br />
Trekkracht : 10,6 kg-cm bij 6 volt<br />
Snelheid : 0,10 sec/60º<br />
Gewicht : 58 gram<br />
Adviesprijs : € 119,–<br />
S9551<br />
Formaat : low-profile 20 mm<br />
Trekkracht : 8,8 kg-cm bij 6 volt<br />
Snelheid : 0,11 sec/60º<br />
Gewicht : 45 gram<br />
Adviesprijs : € 112,–<br />
www.futaba-rc.com<br />
www.robbe.de<br />
Specificaties<br />
oktober/november 2008<br />
M-<strong>auto</strong> 41