Tussen Vecht en Eem, 2007 Loosdrecht

m ltS & £
■—— - . i ~
goed manoeuvreerbare scheepjes. Voortdurende
oplettendheid is de larkzeiler geboden,
want deze scheepjes zijn vrij rank. Wel beschikken
ze door hun eigenaardige vorm
over een zeer grote "aanvangsstabiliteit",
maar daar staat tegenover, dat ze doorgaans
in verhouding tot hun afmetingen een grote
hoeveelheid zeil voeren. Voor beginnelingen
zijn ze dus minder geschikt. Vooral bij een
stevig briesje is het niet eenvoudig dit bootje
overeind te houden, hetgeen echter juist voor
een Hollandse jongen een grote aantrekking
kan zijn. Voor het windje wil het wel eens
gebeuren, dat de Lark zijn horizontale voorsteven
onder water steekt en dan volgt spoedig
de hele boot.'
Ruytenschildt schrijft daarna wel dat het
'onder water gaan' voorkomen kan worden
door tijdig te loeven, maar zo simpel was dat
niet, want het vaststellen van 'tijdig' was
moeilijk. Het was een sport om bij windkracht
vier of vijf met de Lark voor de wind
te gaan zeilen. Als op een gegeven moment
water over de neus kwam, was het te laat.
Het loeven kon dan niet meer, want de boot
luisterde niet meer naar het roer en dat hij
onder water zou gaan was zeker. Maar ook
bij het aan de wind zeilen was een Lark onbetrouwbaar.
Bij een rukwind, die bij oostenwinden
vaak voorkomen, kon hij ineens omgaan.
Je zag dat aankomen, maar kon niets
meer doen, omdat het schip ook dan niet naar
het roer luisterde. Ook het laten vieren van
het zeil hielp dan niet meer. Op afb. 6 is goed
te zien hoe plat een Lark was en dat er al
gauw water naar binnen kon komen. Het is
dan ook geen wonder dat de Lark uitgestorven
is, want er zijn naderhand tientallen klassen
van goedkope kleine boten op het water
verschenen met veel betere zeileigenschappen.
.
Afb. 6: Zeilen met een Lark, een aparte sport.
D e B erg u m erm eerk lasse, BM
De BM was een bijzonder type zeilboot, dat
eind jaren twintig op de Friese wateren verscheen
en direct opviel door de eenvoudige
bouw en vooral door de lage bouwkosten erg
populair is geworden. De eerste BM werd
door Hendrik Bulthuis en Jan van de Steeg in
1926 gebouwd. Hoewel de boot lange tijd
populair was, is er toch geen jubileum gevierd
zoals dat bij enkele andere klassen wel
het geval is geweest. Zo zijn er bijvoorbeeld
jubileumboeken uitgegeven voor het vijftigjarig
bestaan van de Zestienkwadraat (1981), de
Valk (1989) en de Sharpie (1982). De eerste
twee zien we nog vaak op de Loosdrechtse
plassen; er worden zelfs nog boten van deze
klassen gebouwd. In 1961 is de BM als klasse
afgeschaft, waarna het aantal snel kleiner
werd. Tegenwoordig zijn de BM's van de
binnenwateren verdwenen.
Eigenlijk is er maar één echte BM, de oorspronkelijk
door Bulthuis uit Bergum ontworpen
zeilboot met een torentuig van ongeveer
12 m2. Later is er een iets groter type
ontworpen, ook met een torentuig, dat verbrede
BM of ook wel vergrote BM werd genoemd.
220 TVE 25e jrg. 2007