Tussen Vecht en Eem, 2007 Loosdrecht

V-
■ B I '
E r » ’" * * -..........
SEb 4-
M O T O R - cOM NIB USDIEN ST GEMEENTE LOOSODECHT
i
r '
Nk4£
* r "w.
S b .
A/b. 6: De bus 'model jaren twintig' van de ondernemers ]. Hoveling en K. jager.
Beurtschipper Dirk Portengen
Dirk Portengen (1888-1982) werd geboren te
Baambrugge als zoon van Dirk Portengen en
Geertruida de Vries die een boerderij hadden.
Hij was de oudste van twaalf kinderen. In
1919 trouwde hij daar met Maria Moerman.
Omdat het de gewoonte was dat de jongste
zoon later de boerderij van de ouders overnam,
moesten de oudste jongens maar ander
werk zoeken. Zodoende is hij met zijn één
jaar jongere broer Jacob, beurtschipper geworden.
Zij namen in juni 1920 de zaak en
het huis over van schipper Arie van Rijn aan
de Kerkbuurt 259 te 's-Graveland. Jacob ging
in het huis in 's-Graveland wonen en Dirk
kocht in april 1921 een huis van Adriaan Heineke
in Oud-Loosdrecht, gelegen aan de
Nieuwendijk, de huidige Oud-Loosdrechtsedijk,
bij de brug over de 's-Gravelandsevaart.
Een paar jaar later is ook de beurtdienst van
Jan Hennipman in Loosdrecht overgenomen.
Deze had een vaste vergunning om te varen
naar Amsterdam en Utrecht. De beide broers
noemden hun bedrijf: Gebroeders Portengen,
voorheen A. van Rijn en voorheen /. Hennipman.
De dienstregeling vanuit 's-Graveland
dateert van 1644 en is ingesteld door de
stadsbesturen van Amsterdam en Utrecht in
overleg met de voorname heren van de buitenplaatsen
in 's-Graveland en langs de
Vecht. De regelmaat van de beurtvaart werd
bepaald door marktdagen en andere vaste
gebeurtenissen en evenementen. De koopman
wist dan wanneer hij zijn goederen kon
versturen, de reiziger wanneer hij kon meevaren.
Tussen Amsterdam en Haarlem bestond
al sinds 1632 een trekschuitverbinding,
die later aansluiting kreeg op Leiden en Delft,
waardoor tenslotte een vaste verbinding ontstond
met Rotterdam. In 1670 werden de
'veer- of dorp-schuyten' geteld die in Amsterdam
de Amstel passeerden. Het aantal varieerde
van vijftig tot ruim tweehonderd per
dag.
We weten uit de dorpsgerechten van
Loosdrecht dat Dirk Stam in de achttiende
eeuw al een regelmatige veerdienst op Amsterdam
had. Hij wordt vermeld als veerschipper
van Loosdrecht en 's-Graveland en
TV F 25e jrg. 2007 203