Tussen Vecht en Eem, 2007 Loosdrecht
Tijdschrift voor regionale geschiedenis. Loosdrechtnummer, jaargang 2007, nr. 3
Tijdschrift voor regionale geschiedenis. Loosdrechtnummer, jaargang 2007, nr. 3
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
werd ook daar de katholieke eredi<strong>en</strong>st verbod<strong>en</strong>.<br />
Claes Jans<strong>en</strong>,<br />
di<strong>en</strong>aer des W oords in Loesdrecht<br />
Volg<strong>en</strong>s synodaal besluit werd Amsterdam in<br />
september 1578 de hoofdplaats van de classis<br />
Amstelland <strong>en</strong> Gooi, e<strong>en</strong> regionaal kerkverband.<br />
Ook <strong>Loosdrecht</strong> <strong>en</strong> Lo<strong>en</strong><strong>en</strong> viel<strong>en</strong> daaronder.<br />
Op kerstdag 1578 was in Lo<strong>en</strong><strong>en</strong> 'die<br />
ware opregte di<strong>en</strong>ste <strong>en</strong> reformatie der Evangelisse<br />
religie' aangevang<strong>en</strong> met H<strong>en</strong>drik<br />
Janss<strong>en</strong> van Naard<strong>en</strong>. Wanneer <strong>en</strong> hoe in<br />
<strong>Loosdrecht</strong> de overgang plaats had wet<strong>en</strong> we<br />
niet, maar waarschijnlijk zal het niet veel anders<br />
zijn gegaan dan in Lo<strong>en</strong><strong>en</strong>.<br />
De Amsterdamse kerk<strong>en</strong>raad bleek intuss<strong>en</strong><br />
belangstelling te hebb<strong>en</strong> voor de d<strong>en</strong>kbeeld<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> gedraging<strong>en</strong> van de pastoor van<br />
Lo<strong>en</strong><strong>en</strong>, <strong>en</strong> besloot op 3 januari 1579 e<strong>en</strong> vertrouw<strong>en</strong>sman<br />
aan te schrijv<strong>en</strong> om daarnaar te<br />
informer<strong>en</strong> bij de inwoners van Lo<strong>en</strong><strong>en</strong>. De<br />
aangeschrev<strong>en</strong>e was niemand anders dan de<br />
hierbov<strong>en</strong> g<strong>en</strong>oemde Nicolaus Toll, pastoor<br />
van Oud-<strong>Loosdrecht</strong>. In de stukk<strong>en</strong> heet hij<br />
ook wel Nicolaus Johannis of Claes Jans<br />
(z/e/se/s<strong>en</strong>/son). Claes Jans<strong>en</strong> zal hij in het<br />
vervolg g<strong>en</strong>oemd word<strong>en</strong>. Die opdracht lijkt<br />
er op te wijz<strong>en</strong>, dat hij in de calvinistische<br />
Amsterdamse kring<strong>en</strong> geheel geaccepteerd<br />
was. Het kan bijna niet anders, of de overstap<br />
van Claes Jans<strong>en</strong> moet het eindpunt zijn<br />
geweest van e<strong>en</strong> proces dat al jar<strong>en</strong> eerder<br />
begonn<strong>en</strong> was, <strong>en</strong> dat niet verborg<strong>en</strong> was<br />
geblev<strong>en</strong> voor de gelijkgezind<strong>en</strong> die het in de<br />
Amsterdamse kerkzak<strong>en</strong> voor het zegg<strong>en</strong><br />
hadd<strong>en</strong>.<br />
Op de nationale Dordtse synode van 1578<br />
was bepaald, dat de nieuweling<strong>en</strong> die het<br />
pausdom onlangs achter zich gelat<strong>en</strong> hadd<strong>en</strong><br />
niet tot de di<strong>en</strong>st van het Goddelijke Woord<br />
zoud<strong>en</strong> word<strong>en</strong> toegelat<strong>en</strong> voordat de geme<strong>en</strong>te<br />
g<strong>en</strong>oegzaam verzekerd zou zijn van<br />
hun zuiverheid <strong>en</strong> best<strong>en</strong>digheid in de leer <strong>en</strong><br />
hun rechtschap<strong>en</strong>heid. Blijkbaar had de<br />
<strong>Loosdrecht</strong>se pastoor voldo<strong>en</strong>de de leer des<br />
pausdoms verzaakt, de rechte leer bek<strong>en</strong>d,<br />
•