VVP 1-20 voor web

PERMANENT ACTUEEL
De AFM heeft eind november 2019 het rapport ‘Maak verantwoorde leenbeslissing makkelijker’
gepubliceerd over het online leengedrag van consumenten. De toezichthouder heeft in een praktijkonderzoek
met name gekeken naar de invloed van de online keuzeomgeving op het leengedrag.
Wft Consumptief krediet
Invloed online keuzeomgeving
zeomgeving
op leengedrag
De AFM vindt het van groot belang dat kredietverlening aan consumenten
op een verantwoorde wijze plaatsvindt. Het zou dan ook
niet zo moeten zijn dat kredietaanbieders consumenten stimuleren
een hoger krediet af te sluiten of een langere looptijd te kiezen. Dit
verhoogt het risico op problematische schulden. In het praktijkonderzoek is
bekeken in hoeverre de online keuzeomgeving invloed heeft op de hoogte en
aflosduur van het krediet. Er is daarbij gekeken naar de volgende drie keuzeonderdelen:
het leenbedrag (‘Hoeveel wilt u lenen?’); het aflosbedrag (‘Hoeveel
kunt u per maand aflossen?’); de looptijd (‘In hoeveel maanden wilt u uw
lening aflossen?’) en de totale kosten (‘Hoeveel wilt u maximaal uitgeven aan
uw lening?’).
RONDE LEENBEDRAGEN
Het leenbedrag – Bij het onderzoek werd in eerste instantie gekeken naar
het effect van een vooraf ingevuld leenbedrag in het online aanvraagformulier.
Veel aanvragers kozen voor een hoger leenbedrag als het vooraf ingevulde
bedrag hoger was. Dit was echter alleen het geval als dit bedrag in de
buurt lag van het gewenste leenbedrag. Daarnaast hadden de aanvragers de
neiging te kiezen voor ronde leenbedragen in een veelvoud van 5.000 euro.
Het aflosbedrag – Een vooraf ingevuld aflosbedrag werd in het onderzoek
door een grote groep deelnemers automatisch gevolgd. Daarbij bleek dat
deelnemers met een lager inkomen hiervoor het meest gevoelig waren. Als
het vooraf ingevulde aflosbedrag relatief hoog was, of als er in het aanvraagformulier
helemaal geen sprake was van een vooraf ingevuld aflosbedrag,
werd er eerder gekozen voor een hoger aflosbedrag.
De looptijd en totale kosten – Bij het onderzoek werd in het online aanvraagformulier
een keuzeomgeving getoond. Hierin konden de deelnemers
aan de hand van een schuifbalk kiezen voor een aflosbedrag, een aflosperiode
of de totale kosten van de lening. Bij een keuze voor een aflosperiode in
plaats van een aflosbedrag hadden minder deelnemers de neiging te gaan
lenen. Daar waar de deelnemer wel verder ging met de leningaanvraag werd
er doorgaans gekozen voor een langere aflosperiode (gemiddeld zeven maanden
langer). Bij een keuze voor een totaalbedrag (leenbedrag plus rente) in
plaats van een aflosbedrag hadden deelnemers eveneens minder de neiging
om te gaan lenen. Daar waar de deelnemer in dit geval verder ging met de leningaanvraag
werd er doorgaans gekozen voor een kortere aflosperiode (gemiddeld
twaalf maanden korter) om de kosten
omlaag te krijgen.
CONCLUSIE
Het praktijkonderzoek heeft dus het volgende
uitgewezen: vooraf ingevulde bedragen hebben
invloed op het keuzegedrag van de consument;
vooraf ingevulde bedragen hebben meer invloed
op consumenten met een lager inkomen; het actief
kiezen voor een bepaalde looptijd leidt tot een
langere looptijd; het actief kiezen voor een totaalbedrag
leidt tot minder leningaanvragen en een
kortere looptijd.
Naar aanleiding van de onderzoeksresultaten
roept de AFM de kredietaanbieders op om hun eigen
online keuzeomgeving goed onder de loep te
nemen. Ze moeten vooral letten op de (misschien
onverwachte) keuze van de consument in het geval
er gebruik wordt gemaakt van vooraf ingevulde
bedragen of keuzeonderdelen die werken met
schuifbalkjes. Het is immers in het belang van de
consument als de kredietaanbieder op de hoogte
is van de invloed van de keuzeomgeving op het
leengedrag van deze consument. Kredietaanbieders
mogen zelf beslissen hoe zij hun online keuzeomgeving
inrichten. Let op! Het praktijkonderzoek
heeft zich alleen gericht op de aanvraagprocedure.
Het zegt dus niets over een mogelijke acceptatie
van de leningaanvraag. De kredietwaardigheid
en de acceptatiecriteria blijven natuurlijk
leidend bij de beoordeling. n
NR NR 1 FEBRUARI 1 MAART 2020 2019 VVP | 57