Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Hongarije<br />
op de stijl van het huis gedrukt. Onder zijn leiding word<strong>en</strong><br />
er kristalheldere, strakke, schone, vitale wijn<strong>en</strong> gemaakt. Hier<br />
ook veel respect voor Hongaars hout, ge<strong>en</strong> nieuwe vat<strong>en</strong> maar<br />
1e <strong>en</strong> 2e jaars om vooral de expressie van het terroir <strong>en</strong> de<br />
druif te b<strong>en</strong>adrukk<strong>en</strong>. Het geeft de wijn<strong>en</strong> meer smaak, meer<br />
natuurlijke <strong>en</strong> betere aroma’s <strong>en</strong> zorgt dat de zur<strong>en</strong> schoner<br />
blijv<strong>en</strong>. Hwang gebruikt hierbij zijn ervaring uit Vouvray.<br />
Naar zijn m<strong>en</strong>ing zijn er grote overe<strong>en</strong>komst<strong>en</strong> tuss<strong>en</strong> de<br />
furmint <strong>en</strong> de ch<strong>en</strong>in blanc. Niet alle<strong>en</strong> de aroma’s, zur<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
hun vermog<strong>en</strong> om de terroirexpressie te vertal<strong>en</strong> in complexe,<br />
spann<strong>en</strong>de wijn<strong>en</strong>, maar ook het gedrag van de wijn<strong>en</strong>. Na<br />
Onze huidige Restaurant Top 10<br />
Met uitzondering van Imola (Eger) allemaal gevestigd<br />
in Boedapest.<br />
1. Costes, www.costes.hu<br />
1 michelinster, new wave v.d. Hongaarse gastronomie<br />
2. Onyx Restaurant, www.onyxrestaurant.hu<br />
new wave v.d. Hongaarse gastronomie<br />
3. Fausto’s Restaurant, www.fausto.hu<br />
Italiaans<br />
4. Babel Delicate Restaurant, www.babeldelicate.hu<br />
modern, strak<br />
5. Alabárdos Restaurant, www.alabardosszeget.hu<br />
Klassiek<br />
6. Csalogány26 v<strong>en</strong>déglö, www.csalogany26.hu<br />
Klassiek<br />
7. Imola Udvarház Restaurant, www.imolanet.hu<br />
Combinatie van klassiek <strong>en</strong> modern<br />
8. Arany Kaviár, www.aranykaviar.hu<br />
Klassiek<br />
9. 21 magyar v<strong>en</strong>déglö, www.21restaurant.hu<br />
elegante brasseriekeuk<strong>en</strong>, met Bib Gourmand<br />
10. Bock Bistro, www.bockbistro.hu<br />
ti<strong>en</strong> jaar gaan beide wijn<strong>en</strong> als het ware op slot om zich pas<br />
(lang) daarna weer in alle glorie te verton<strong>en</strong> <strong>en</strong> tot wel 25 jaar<br />
uitstek<strong>en</strong>d te kunn<strong>en</strong> ouder<strong>en</strong>. Bijzonder is nog de ontwikkeling<br />
van e<strong>en</strong> prima mousser<strong>en</strong>de wijn; de eerste Hongaarse<br />
mousser<strong>en</strong>de wijn die zich kan met<strong>en</strong> met vele internationale.<br />
Deze 2007 Királyudvar Tokaj Pezsga (Hárslevelü <strong>en</strong> furmint)<br />
is fris, droog <strong>en</strong> lev<strong>en</strong>dig met fraaie zuivere, hoge zur<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
e<strong>en</strong> opwekk<strong>en</strong>de mousse; e<strong>en</strong> schone, sprankel<strong>en</strong>de wijn.<br />
Tokaj R<strong>en</strong>aissance<br />
In het Grof Deg<strong>en</strong>feld Kastelyszallo oftewel Grof Deg<strong>en</strong>feld<br />
Castle Hotel (onderdeel van het wijndomein Deg<strong>en</strong>feld) te<br />
Tokaj, werd k<strong>en</strong>nisgemaakt met 11 led<strong>en</strong> van de groep Tokaj<br />
R<strong>en</strong>eszánsz / Tokaj R<strong>en</strong>aissance. Deze belang<strong>en</strong>organisatie<br />
werd in 1995 door 8 produc<strong>en</strong>t<strong>en</strong> opgericht, omdat ze e<strong>en</strong> betere<br />
controle over, <strong>en</strong> verbetering van de kwaliteit van Tokaj<br />
wild<strong>en</strong>. Mom<strong>en</strong>teel telt de organisatie 20 str<strong>en</strong>g geselecteerde<br />
led<strong>en</strong>. Na de proeverij met bijna 40 wijn<strong>en</strong> volgde e<strong>en</strong> uitgebreide<br />
nabespreking onder leiding van presid<strong>en</strong>t Dr. Molnár<br />
Péter. De wijnmakers met het Forum Gastronomicum Jonge<br />
Sommeliers ging<strong>en</strong> daarbij uitgebreid in op de diversiteit in<br />
terroirs <strong>en</strong> de verschill<strong>en</strong> in stijl<strong>en</strong> tuss<strong>en</strong> de diverse wijnhuiz<strong>en</strong>.<br />
Dobogó Pincészet Tokaj<br />
Eig<strong>en</strong>aresse Izabella Zwack leidde de Jonge Sommeliers<br />
door haar domein voordat de wijn<strong>en</strong> geproefd werd<strong>en</strong> in gezelschap<br />
van wijnmaker Atilla Domokos. Domokos lichtte<br />
zijn keuze voor hout toe: e<strong>en</strong> mix van eik<strong>en</strong> uit Frankrijk,<br />
Italië (Dolomiet<strong>en</strong>) <strong>en</strong> uit vijf boss<strong>en</strong> uit Hongarije zelf. De<br />
grootte varieert van 225 tot 500 liter, waarvan elk jaar slechts<br />
10% wordt vernieuwd. Het geeft de wijn<strong>en</strong> zachte, crèmige<br />
ton<strong>en</strong> die e<strong>en</strong> voor dit huis k<strong>en</strong>merk<strong>en</strong>de zilte toets bewar<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> ondersteun<strong>en</strong>. ‘Het hout moet goed geïntegreerd zijn <strong>en</strong><br />
voldo<strong>en</strong>de ruimte gev<strong>en</strong> aan de natuurlijke mineraliteit van<br />
de wijn’, aldus Domokos.<br />
Villány<br />
E<strong>en</strong> van de pijlers van de Hongaarse wijnbouw rust op de bodem<br />
in Villány. De Kelt<strong>en</strong> verbouwd<strong>en</strong> hier al druiv<strong>en</strong> <strong>en</strong> de<br />
Romein<strong>en</strong> bracht<strong>en</strong> er de productie van wijn tot ontwikkeling.<br />
Het Habsburgse hof g<strong>en</strong>oot er van de wijn<strong>en</strong> <strong>en</strong> vele Duitsers<br />
volgd<strong>en</strong> hun voorbeeld. Geleg<strong>en</strong> in het uiterste zuid<strong>en</strong> van<br />
Hongarije aan allerlei historische doorgangsweg<strong>en</strong> van <strong>en</strong> naar<br />
o.a. Kroatië, Roem<strong>en</strong>ië <strong>en</strong> Oost<strong>en</strong>rijk, profiteerde de streek<br />
eeuw<strong>en</strong>lang van allerlei invloed<strong>en</strong>. Het is dan ook ge<strong>en</strong> toeval<br />
dat de wijngaard<strong>en</strong> in Villány e<strong>en</strong> meer internationaal karakter<br />
hebb<strong>en</strong> met veel blauwe Europese druiv<strong>en</strong> als de portugieser<br />
(alias kékoporto), blaufränkisch (kékfrankos), cabernet franc<br />
<strong>en</strong> sauvignon, pinot noir, zweigelt, <strong>en</strong> merlot naast de kadarka<br />
die zijn oorsprong in Turkije zou hebb<strong>en</strong>. De druiv<strong>en</strong>stokk<strong>en</strong><br />
van de in totaal ruim 2500 ha wijngaard staan veelal op e<strong>en</strong><br />
kalkrijke bodem van löss <strong>en</strong> ook rode klei. Ze g<strong>en</strong>iet<strong>en</strong> door<br />
de warme luchtstroom van de Middellandse Zee van e<strong>en</strong> mediterraan<br />
klimaat met lange warme zomers <strong>en</strong> relatief milde<br />
winters. De heuvels zijn laag, zacht glooi<strong>en</strong>d <strong>en</strong> de wijngaard<strong>en</strong><br />
ligg<strong>en</strong> er op 100 tot 200 meter hoogte. Het aantal zonur<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
de gemiddelde temperatuur behor<strong>en</strong> tot de hoogste in Hongarije,<br />
terwijl de neerslag beperkt blijft tot 600 tot 650 mm<br />
per jaar. De <strong>en</strong>ige echte natuurlijke bedreiging is hagel, kortom<br />
schier ideale omstandighed<strong>en</strong> voor de wijnbouw.<br />
Pioniers Tiffan, Gere <strong>en</strong> Bock<br />
De populariteit van internationale druiv<strong>en</strong>soort<strong>en</strong> is ontstaan na<br />
de politieke omw<strong>en</strong>teling<strong>en</strong> aan het einde van de vorige eeuw.<br />
Onder invloed van de Amerikaanse voorkeur voor veel kracht<br />
<strong>en</strong> macht, gooid<strong>en</strong> Ede Tiffan, Attila Gere <strong>en</strong> József Bock, de<br />
drie voortrekkers in deze tijd, het roer rigoureus om. Klassieke<br />
druiv<strong>en</strong>soort<strong>en</strong> als de kékoporto, kékfrankos <strong>en</strong> cabernet franc<br />
maakt<strong>en</strong> plaats voor cabernet sauvignon <strong>en</strong> merlot <strong>en</strong> de traditionele<br />
(<strong>en</strong> niet zeld<strong>en</strong> ouderwetse) wijnbouwmethod<strong>en</strong> werd<br />
vervang<strong>en</strong> door de modernste techniek<strong>en</strong>. Het resultaat was e<strong>en</strong><br />
reeks imposante wijn<strong>en</strong> die uitblonk<strong>en</strong> in conc<strong>en</strong>tratie <strong>en</strong> e<strong>en</strong><br />
overdaad aan hout (uiteraard Franse barriques). Internationaal<br />
baard<strong>en</strong> ze ook opzi<strong>en</strong> maar ze vond<strong>en</strong> vooral gretig aftrek in de<br />
duurste clubs <strong>en</strong> restaurants van Boedapest.<br />
De expansiedrift was groot <strong>en</strong> veel grond werd vrijgemaakt<br />
om steeds meer nieuwe wijngaard<strong>en</strong> aan te legg<strong>en</strong>. Zelfs del<strong>en</strong><br />
van de Nagyharsány-berg moest<strong>en</strong> wijk<strong>en</strong> voor wijnbouw<br />
<strong>en</strong> in het amfitheater werd<strong>en</strong> terrass<strong>en</strong> aangelegd om ook hier<br />
druiv<strong>en</strong> voor nog meer wijn te verbouw<strong>en</strong>. Nu ook Hongarije<br />
zucht onder de economische crisis, is de noodzaak tot meer<br />
<strong>en</strong> groter duidelijk afg<strong>en</strong>om<strong>en</strong>. Langzaam maar zeker keert<br />
ook qua stijl de rust weer terug. Wel hebb<strong>en</strong> syrah <strong>en</strong> ook<br />
pinot noir er hun intrede gedaan (<strong>en</strong> niet zonder resultaat),<br />
maar er is minder hang naar extractie <strong>en</strong> hout. Souplesse <strong>en</strong><br />
finesse lijk<strong>en</strong> het nieuwe gezicht te word<strong>en</strong> van de wijn<strong>en</strong> uit<br />
Villány, waarbij de oude waard<strong>en</strong> (lees druiv<strong>en</strong>soort<strong>en</strong>) weer<br />
in ere word<strong>en</strong> hersteld. Tiffan, Gere <strong>en</strong> Bock zijn nog altijd<br />
erg belangrijk in de streek, maar ook Malatinszky, Sauska és<br />
Társa, Zsolt Pincészete, Vylyan <strong>en</strong> Mondivin word<strong>en</strong> tot de<br />
beste produc<strong>en</strong>t<strong>en</strong> in de streek gerek<strong>en</strong>d. Daarbij blink<strong>en</strong> niet<br />
alle<strong>en</strong> hun monocépages van o.a. cabernet franc, merlot <strong>en</strong><br />
syrah uit, maar ook diverse goede bl<strong>en</strong>ds.<br />
Restaurants<br />
Gastronomie speelt e<strong>en</strong> steeds grotere rol in Hongarije.<br />
Michelin <strong>en</strong> GaultMillau zijn er beide sinds e<strong>en</strong> jaar op de<br />
markt, daarnaast bestaat er al <strong>en</strong>kele jar<strong>en</strong> e<strong>en</strong> Hongaarse<br />
gids: de Étterem és Bor Kalauz (Restaurant <strong>en</strong> Wijn Gids)<br />
van uitgeverij Alexandra. PS<br />
Proefnotities op pagina 79<br />
Rubriek<br />
John Bindels<br />
Onversned<strong>en</strong><br />
Wat is lekker...<br />
Waarom zijn er urinoirs met e<strong>en</strong> ‘íngebakk<strong>en</strong>’<br />
vliegje in het porselein? Dan hebb<strong>en</strong> de her<strong>en</strong><br />
iets om op te mikk<strong>en</strong>, zo beleerde mij onlangs<br />
de hoogwet<strong>en</strong>schappelijke heer Richard taler,<br />
’s werelds bek<strong>en</strong>dste gedragseconoom. Beler<strong>en</strong><br />
komt ook geregeld in het wijnwereldje voor. van<br />
gezaghongerige wijnolog<strong>en</strong> met bov<strong>en</strong>meesterssyndroom<br />
krijg<strong>en</strong> we steeds de vraag hoe<br />
wij in godsnaam over wijn will<strong>en</strong> meeprat<strong>en</strong> als<br />
we amper kunn<strong>en</strong> proev<strong>en</strong> <strong>en</strong> ‘nerg<strong>en</strong>s’ geweest<br />
zijn? Wijn, zo luidt hun adagium, moet ‘lekker’<br />
zijn. Dat verklar<strong>en</strong> ze voor leerklass<strong>en</strong>, op commercieel<br />
geregisseerde video’s <strong>en</strong> in geschrifte.<br />
<strong>en</strong> wie dat niet vindt, mag niet naast h<strong>en</strong> zitt<strong>en</strong>.<br />
Laat staan Hunne Alwet<strong>en</strong>dhed<strong>en</strong> aansprek<strong>en</strong>.<br />
taler noemt richt<strong>en</strong> op het vliegje e<strong>en</strong> ‘nudge’,<br />
zoveel als e<strong>en</strong> duwtje in de rug. <strong>en</strong> daaraan<br />
moest ik al die ker<strong>en</strong> d<strong>en</strong>k<strong>en</strong> dat ik als toehoorder<br />
bij van die beler<strong>en</strong>de wijncursuss<strong>en</strong> heb<br />
gezet<strong>en</strong>. Ze war<strong>en</strong> niet op diploma’s of ronk<strong>en</strong>de<br />
titels afgestemd <strong>en</strong> kostt<strong>en</strong> bijna 400 euro. <strong>en</strong> je<br />
kon er ‘doctorandicus’ mee word<strong>en</strong> op de scriptie:<br />
‘Waarom wijn lekker moet zijn’. Zonder de<br />
verplichting bij het predikaat ‘lekker’ ook ‘criteria’<br />
te lever<strong>en</strong>. met het duwtje van taler in de rug<br />
had daar nog uit kunn<strong>en</strong> kom<strong>en</strong>: ‘Wat lekker is,<br />
bepaal je zelf ’. maar ook die wijsheid, ooit vastgelegd<br />
in e<strong>en</strong> schielijk uit de handel g<strong>en</strong>om<strong>en</strong><br />
wijnboek, is ge<strong>en</strong> toekomst beschor<strong>en</strong>. eig<strong>en</strong>lijk<br />
is elke wijn wel voor iémand lekker. Lied<strong>en</strong> die<br />
dan graag op andere schepsel<strong>en</strong> mikk<strong>en</strong>, zoals<br />
op dat pissoirvliegje, roep<strong>en</strong> dan dat wie anders<br />
proeft dan zij gewoon voor (pis)paal staat. Ge<strong>en</strong><br />
doctorandicus dus, maar e<strong>en</strong> uromaan. <strong>en</strong> die<br />
raad ik dan maar e<strong>en</strong> ondermaatse Sauvignon<br />
aan. Proev<strong>en</strong> ze in ieder geval nog kattepis. PS<br />
20 Proefschrift september/oktober 2010<br />
Proefschrift september/oktober 2010 21