download pdf - LLN Tekst en Vorm

Rubriek Bordeaux
Château Margaux in
perspectief
Het proefgenootschap
Tontitheq organiseerde
bij restaurant Chalet
Royal in Den Bosch
een verticale proeverij
gewijd aan Château
Margaux: een bijzondere
ontmoeting met 15
jaargangen.
tekst Louis Janssen proefnotities Jan van Lissum
foto Gert Crum
G rootse wijndomeinen, Château Mar-
gaux niet uitgezonderd, torsen een zware
vracht uitspraken van bekende figuren
met zich mee. Hun woorden tref je overal aan en kennelijk
achten de eigenaars het van belang om te schermen met de
historische bekenden die ze tot hun clientèle mochten rekenen.
Voor Château Margaux waren dat o.a. Karl Marx, Engels,
Conrad Adenauer en Jefferson. En daar komt sinds een
decennium of wat een groep bij, die van de extreem rijken: zo
wordt de oogst 2009 verkocht voor een ruime 850 euro per
fles, vanaf château. Als dat op termijn geen nieuwe clichés
oplevert?
Toch lijdt het geen twijfel dat het château al sinds mensenheugenis
een van de allergrootste wijnen ter wereld maakt, in
een enkele periode uitgezonderd.
De fijne kiezelbodem zorgt
vor elegante wijnen met
subtiele aroma’s
In 2010 staan hier ruim 90 hectares wijnstok aangeplant, verdeeld
over 80 ha. voor rood en 12 ha. voor wit.
De witte wijn, de Pavillon Blanc du Château Margaux, is
voor 100% van sauvignon blanc gemaakt. De fermentatie
vindt plaats op fust, waarna de wijn nog 6 tot 8 maanden op
eikenhout rijpt. De jaarlijkse productie bedraagt 20.000 flessen.
De Pavillon is er ook in rood: deze tweede wijn krijgt 18
tot 24 maanden eikenhout en wordt net als de eerste wijn, de
Château Margaux, geklaard met verse eiwitten. Jaarlijks zijn
er 200.000 flessen van.
De Château Margaux Premier Grand Cru Classé is samengesteld
uit de rassen cabernet sauvignon, merlot, petit verdot
en cabernet franc. De fermentatie vindt eveneens plaats op
eikenhouten vaten en na afloop rust de wijn maximaal 24
maanden op nieuw Frans eikenhout. Gemiddelde jaaropbrengst
ligt op 150.000 flessen.
Afwijkend terroir
Hoewel de allerbeste terroirs in de Médoc bepaald worden
door de aanwezigheid van kiezelbanken, de zogenaamde
croupes, wijkt dat van Château Margaux duidelijk af, ook ten
opzichte van de vier andere premiers grands cru’s. Terwijl de
bodem in bijvoorbeeld Pauillac (met drie Premiers Grands
Cru’s Classé) bestaat uit glooiende banken van door de rivieren
vanuit het Centraal Massief en de Pyreneeën aangevoerde
grotere en kleinere stenen op een diepere onderbodem van
kalksteen uit het Eoceen (55 tot 33 miljoen jaar geleden) en
soms vermengd met zware klei, zie je in Margaux een andere
samenstelling terug. Hier bestaat de bodem vooral uit fijnere
kiezel uit de Pyreneeën, aangevoerd door de Garonne. Bovendien
zijn de kiezelbanken hier van veel recentere datum
(Pleistoceen – vanaf 2,5 miljoen jaar geleden), duidelijk minder
hoog en meestal veel minder dik. Ook ligt de kalkachtige
ondergrond minder diep dan elders in de regio.
Uiteraard heeft dit gevolgen voor de perceptie van aroma’s en
smaken. Door de fijnere kiezelstructuur zijn de wijnen uit de
AOC Margaux doorgaans wat lichter dan een AOC Pauillac
(rijk, complex en met een stevige tanninestructuur) en vaak
elegant en sterk delicaat. Het aroma is verfijnd en bijna voorzichtig
te noemen. Qua levensduur zitten de wijnen in de
gemiddelde termijn.
Harmonie, finesse en elegantie
Dit geldt ook voor de wijnen van Château Margaux. De
druiven staan hier op vier afzonderlijke percelen, waarvan het
kalkhoudende Vire Fougasse bestemd is voor de sauvignon
blanc. Dit perceel is samen met Ninotte en Chigarail al meer
dan tweehonderd jaar in het bezit van het château. Opvallend
is verder dat de kiezellaag ontbreekt in het noordwestelijke
perceel bij Le Cap de Haut. Het terroir wordt hier gevormd
door vast kalkgesteente. Het totaal is aangeplant met 75% cabernet
sauvignon, 20% merlot en 5% petit verdot en cabernet
franc. De afwatering is overal bijzonder goed.
Alle omstandigheden samen zorgen voor een wijn met de
volgende organoleptische kenmerken: naargelang de jaargang
veel kleur en extractie, meestal een flinke dosis zwarte
bessen en hout in aroma, harmonie, finesse en elegantie. Vaak
een duidelijke levendigheid en smaakrijkdom in het middenstuk,
lange afdronk. Houdbaarheid is 15 tot 30 jaar en langer
in excellente jaargangen. Als beste jaargangen gelden o.a.
1900, 1961, 1982, 1986, 1990, 1995, 2000, 2005 en 2009. De
verantwoordelijke wijnmaker is Philippe Berrier. Algemeen
directeur is nog steeds Paul Pontailler.
Jaargangen tussen grofweg 1960 en 1976 moeten vermeden
worden: door interne strubbelingen voldeed het château niet
aan de status van een Premier Grand Cru Classé.
Terug aan de top
Château Margaux is sinds 2003 weer het volledige eigendom
van Corinne Mentzelopoulos. Nadat haar vader het bezit in
1977 aankocht, kwam een einde aan de periode van verval.
Hij investeerde fors in de verwaarloosde wijngaarden en de
kelders. In 1992 kochten Perrier en de Italiaanse familie Agnelli
zich in, maar Corinne Mentzolopoulos hield de dagelijkse
leiding in handen. Toen zich in 2003 de mogelijkheid
voordeed de aandelen van de Agnelligroep terug te kopen,
hapte ze onmiddellijk toe en werd ze weer enig aandeelhouder
van het château.
Tegenwoordig beschouwt men Château Margaux als een van
de allerbeste premier cru’s van Bordeaux. En voor de mensen
die zich tegenwoordig terecht storen aan de gewoonte van
sommige Aziaten om Château Margaux te mengen met cola:
al een halve eeuw geleden mixte een goede klant zijn Margaux
het liefst met aardbeiensap (aldus Hubrecht Duijker).
PS
Proefnotities op pagina 85
38 Proefschrift september/oktober 2010
Proefschrift september/oktober 2010 39