Zilver Magazine - Winter 2022

Gevoel voor geschiedenis
Valkenburg vertelt: ‘Titus von Bönning hausen is een
vriend van ons gezin. Toen ik een jaar of zestien was,
nodigde Titus ons een keer uit om te komen kijken in
Nienborg en te logeren op het Hohes Haus. Mijn broers
Floris en Sybout en ik vonden het geweldig. We hebben
alle drie veel gevoel voor geschiedenis - en ik heb ook
nog de voorliefde voor kunst. In 2005 is Lodi (Baron
Lodewijk von Bönninghausen, geboren in 1909 - red.) gestor
ven. Het huis stond leeg. Lodi had zijn hele ziel en
zaligheid in restauratie en behoud van het Hohes Haus
gelegd. Vanaf 2010 kwamen we hier steeds vaker. We
stookten paasvuren, we plukten pruimen, we zwommen
in de Dinkel. Er was heel veel werk te doen, het huis was
verweesd. Alles uit de kelder moest verplaatst worden,
er was twee keer waterschade geweest. Vanaf het begin
beleefde ik plezier aan alles wat er in het Hohes Haus te
vinden was.’
En Tjibbe spoorde zaken op die lange tijd verdwenen
waren geweest. Hij vond dingen mooi. En ging zaken
bij elkaar zetten die volgens hem bij elkaar hoorden,
die pasten. Schilderijen inlijsten en ophangen. Van die
liefhebberij ging hij later zijn studie en zijn werk maken.
Hij studeerde kunstgeschiedenis aan de Universiteit van
Amsterdam, liep stage bij een kunsthandel en stond op
de TEFAF, de kunstbeurs in Maastricht.
Wat doen
Tjibbe Valkenburg is geen prater. Bescheiden, een
echte teamworker. Het blijkt uit zijn woordkeus en het
wordt bevestigd door andere bestuursleden. ‘Tjibbe is
een kunsthistoricus die niet of nauwelijks spreekt over
kunst maar er van nature mee omgaat.’ Het woord ik
komt moeizaam over zijn lippen. ‘Bij kunstgeschiedenis
heb je soms te maken met wel dertig verschillende
interpretaties van een schilderij. Dat is niks voor mij.
Ik wil graag wat doen. Dat kan in het Hohes Haus. Er
zijn bijvoorbeeld veel mooie meubels in het huis waar
je een oplossing voor wilt vinden. Maar we hebben
ook een keer een wapen gevonden. En een interessant
aquarelletje. Lag gewoon ergens in een kast. Een molen,
een bootje, in paars-blauwe tinten. Dan denk ik: zo’n
mooi dingetje mag niet in het licht hangen. En dan zeg ik
tegen de bestuursleden: ‘Wisten we al dat we dit hadden?’
>>
Sinds april 2021 woont uitgever
Paul Abels met zijn vrouw en zijn hond
in Nienborg, een klein dorp tussen
Heek en Epe in Nordrhein-Westfalen.
Zijn huis, het 18e-eeuwse Wachtmeisterhaus,
staat op het hoogste punt van het
dorp, naast een 14e-eeuwse Burg, het
Hohes Haus, al ruim een eeuw in het
bezit van de Nederlandse familie Von
Bönninghausen. In Zilver Magazine
bericht Abels op gezette tijden over het
Hohes Haus en over zijn wederwaardigheden
op het Duitse platteland.
‘Dan denk ik:
zo’n mooi dingetje
mag niet in het
licht hangen.’
.15
ZILVER WINTER 2022 / 2023