Tarıma Dayalı Gıda Sektörü GeliÅimi Yol Haritası - Sanayi Bölgeleri ...
Tarıma Dayalı Gıda Sektörü GeliÅimi Yol Haritası - Sanayi Bölgeleri ...
Tarıma Dayalı Gıda Sektörü GeliÅimi Yol Haritası - Sanayi Bölgeleri ...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
ŞANLIURFA TARIMA DAYALIGIDA SEKTÖRÜ YOL HARİTASI<br />
1.1.2.2 Türkiye'de tarıma dayalı gıda sanayisine genel bakış<br />
Türkiye'nin tarım ve işlenmiş gıda ihracatı 6,87 milyar € seviyesindedir (8,90 milyar $,<br />
2006). Gıda ve tarım ihracatının yaklaşık %50'si Avrupa Birliği ülkelerine, geri kalanı<br />
eski Sovyetler Birliği yeni Bağımsız Devletler Topluluğu’na, Suudi Arabistan'a,<br />
Mısır'a ve diğer ülkeleredir. Gıda ve tarım ithalatı 4,30 milyar € seviyesindedir (5,38<br />
milyar $, 2006). En büyük ithalat kalemleri (değerlerine göre): tahıllar, yağlı tohumlar,<br />
hayvani ya da bitkisel yağlar, hayvan mamaları dâhil gıda sanayisi artıkları ve<br />
atıklarıdır.<br />
Gıda, içecek ve tütün taleplerinin toplamından oluşan Türkiye'nin tarımsal gıda<br />
pazarının toplam hacmi yaklaşık olarak 50 milyar € civarındadır; bu yaklaşık olarak<br />
GYİH'nın %20'sine denk gelir. Paketlenmiş gıdanın payının bu sayının dörtte biri<br />
olduğu tahmin edilmektedir ve artan gelir seviyesi, şehirleşme ve artan tüketici<br />
bilinçliliği ile gelişmektedir.<br />
Türkiye'nin gelecekteki kalkınmasıyla paralel olarak tarım sektörünün önemi<br />
değişmektedir ve rekabetçi kalması için önemli düzenlemeler gerekecektir; bunun<br />
yollarından biri tarımsal ham madde üretiminden (ve ihraç etmekten), daha fazla<br />
işlenmiş gıdaya geçiş olabilir. Türkiye'nin bu değişikliklere uyum sağlamada çektiği<br />
zorluklar 25.000 adet ve çoğunlukla küçük, aile şirketlerinden oluşan tarımsal gıda<br />
sanayisinin büyük ölçüde parçalı olmasından kaynaklanmaktadır. 6 Birleşme ve<br />
uzmanlaşma gereklidir fakat ailelerin sahip olduğu mali yapı bunu zorlaştırmaktadır.<br />
Örneğin meyve suyu üretimi Türkiye'de hızla büyümüştür. Fakat sektör tamamen<br />
ham meyve üretimine dayandığı için ham meyve üretiminin hızla büyüyen meyve<br />
suyu üretimine yetişememesi sorun yaratmıştır. Meyve Suyu Endüstrisi Derneği<br />
(MEYED) tarafından toplanan 2000 ve 2005 yılları arasındaki veriler, meyve suyu<br />
üretimi için kullanılan ham meyve miktarının yüzde 9,1 arttığını, bunun yanında ham<br />
meyve üretiminin yalnızca yüzde 3 arttığını göstermektedir; bu nedenle bazı şirketler<br />
yabancı kaynaklara yönelmektedir ve bu da ithal meyve miktarının giderek artmasına<br />
neden olmaktadır.<br />
Yine Türk meyve suyu üreticileri yalnızca yerel tüketime bel bağlamamışlardır.<br />
2007'de toplam 81.029 ton meyve suyu ihraç edilmiş ve distribütörlere 160,2 milyon<br />
$ kazandırmıştır. İthalatlara gelince, 18.621 ton meyve suyu, 34,5 milyon $ maliyetle<br />
ithal edilmiştir. İhracatlar genel olarak AB üye ülkelerine gitmektedir (özellikle<br />
Almanya'ya) fakat aynı zamanda ABD, Japonya, Azerbaycan, İsrail ve Rusya'ya da<br />
ihracat yapılmaktadır.<br />
Türkiye, Antep fıstığı üretiminde dünyanın üçüncü en büyük üreticisi olarak İran ve<br />
ABD'yi izlemektedir. Türkiye yaklaşık 110.000 ton Antep fıstığı üretmektedir ve<br />
6 Ayrıca bkz. Türkiye Tarım İşletme Raporu 4. Çeyrek 2009, http://www.researchandmarkets.com/reports/<br />
1072134/turkey_agribusiness_report_q1_2009.htm<br />
12 TARIMA DAYALI GIDA SANAYİ SEKTÖRÜ YOL HARİTASI | UNDP
Change language