Tarıma Dayalı Gıda Sektörü Gelişimi Yol Haritası - Sanayi Bölgeleri ...

ŞANLIURFA TARIMA DAYALIGIDA SEKTÖRÜ YOL HARİTASI
aydınlatıcıdır; Şanlıurfa'daki üretimin çoğu Gaziantep'te işlenir ve Antep fıstığı
markasını taşır.
Sektörde yaklaşık 1.500 kişi çalışmaktadır. İş gücü, pamuk yağı değirmenlerinde 370
işçili 27 şirket, bulgur ve mercimek üreticilerinde 248 işçili 29 şirket, mısır
kurutucularda 125 işçili 26 şirket, buğday unu değirmenlerinde 91 işçili 7 şirket ve
mısır unu değirmenlerinde 26 işçi olarak dağılmıştır. Birçok sanayi düşük teknoloji
kullanımı ile ve görece ucuz işgücü ile çalışmaktadır.
Sonuçlar
İlin ekilebilir ve sulanan arazi açısından avantajları olmasına rağmen Şanlıurfa'nın
hektar başına satış olarak ölçülen tarımdaki asıl üretkenliği şu anda ulusal
ortalamanın % 65'i seviyesindedir. Tarımsal üretkenlikteki farklar tarım için
kullanılabilen arazideki ürün seçimi ile açıklanabilir. Tarımsal üretkenliğin ulusal
ortalamanın üstünde olduğu bölgelerde daha yüksek kar marjlı ürünlere ayrılan arazi
miktarı da daha yüksektir. Tarlaların ortalama alanı, tarla ekipmanı kullanımı ve
yüzey sulamaya karşı basınçlı sistemlerin tercihi de açıklamanın parçasıdır.
Bölge bazı güçlü avantajlara sahiptir. İklim ve çok çeşitli mahsullerin yetiştirilebileceği
ekilebilir arazinin boyutları. Yerel nakliye altyapısı muhteşemdir ve Türkiye'yi
Ortadoğu pazarına bağlayan ana yol üzerindedir. Bu uluslararası havalimanını
(kargo ve ön soğuk depolama merkezleri vardır), otoyol ağını ve son olarak
demiryollarını içerir. Bölge yenilenebilir enerji üretimine uygundur. Hem Ziraat
Fakültesi hem de Gıda Mühendisliği Bölümü (Ar-Ge için iki önemli bilgi kaynağı) ile
Harran Üniversitesi'nin varlığı, Ar-Ge ve ders programı tasarımı gibi konularda
üniversite-özel sektör işbirliği potansiyeli sunmaktadır. Ortadoğu pazarının yakınlığı
da özellikle geçtiğimiz beş yılın büyüyen ihracat hacmi göz önüne alındığında bir
başka avantaj sunar. Destekleyici hizmetler açısından bölgede çeşitli tarım makinesi
ve ekipmanı imalatçıları ve distribütörleri vardır, bunun yanında yeteri miktarda fona
sahip olan ve yakın zamanda kurulmuş olan, birikmiş uzmanlığı, bilgisi ve ağ
kapasitesi kısa süre sonra bir Bölgesel Kalkınma Ajansı ile tamamlanacak olan
Bölge Kalkınma İdaresi (GAP BKİ) de vardır.
Doldurulması gereken ana boşluklar
Bu bağlamda Şanlıurfa'daki tarımsal gıda sektörü ele alınması gerekecek olan birçok
rekabet edebilirlik boşluğuyla karşı karşıyadır. Sekiz önemli boşluk, önem sırasında
olmaksızın aşağıda özetlenmiştir.
• İşbirliği ve ağ geliştirilmesi
• Güvenilir ve sabit tarımsal ürünlere erişim
• Uluslararası yönetmelikler ve standartlara uyum
• Pazar yapıları, tercihleri ve ihtiyaçlarına hitap etmede sınırlı şirket içi kapasite
2 TARIMA DAYALI GIDA SANAYİ SEKTÖRÜ YOL HARİTASI | UNDP