Tarıma Dayalı Gıda Sektörü Gelişimi Yol Haritası - Sanayi Bölgeleri ...

ŞANLIURFA TARIMA DAYALIGIDA SEKTÖRÜ YOL HARİTASI
Derneği kendi üyelerine bir dereceye kadar fidan ve danışmanlık hizmeti
sunmaktadır.
Şanlıurfa Türkiye'deki borsa malı üretiminin kayda değer bir kısmından sorumludur
(%25 buğday, %35 mercimek ve %35 Antep fıstığı). Ancak işleme sanayisi aynı
oranda gelişmemiştir. Örneğin: Antep fıstıkları kavrulmak, işlenmek ve Gaziantep
markası altında satılmak üzere Gaziantep'e nakledilirler. Mercimek ve buğday
(çoğunlukla un ve bulgur biçiminde işlenmiş olarak) Şanlıurfa'da toplu olarak büyük
paketlerde satılır ve diğer bölgelerde perakende satış için yeniden paketlenir (1 kg).
Taze sebze ve meyvelerin taze ürün olarak satışları hala Şanlıurfa sokak pazarı ile
sınırlıdır. Yeterli kalite kontrol, uygun paketleme ve lojistik hizmetleri (soğuk
depolama, soğuk zincir nakliye) eksikliği süpermarketlerin kapılarının açılıp daha
büyük bir pazara erişmede yaşanan güçlükleri açıklamaktadır.
Süpermarket zincirleri kendi günlük taze ürün ihtiyaçlarını karşılamak için dağıtım
aracılarıyla çalışırlar ve bu dağıtım zincirlerine katılmak siparişten teslimata her
adımda iyi bir organizasyon gerektirir (sipariş edilen tüm ürün türleri için, yalnızca
aracının/çiftçinin elindekiler değil). Düzgün faturalandırma ve ödeme şartları da
perakendecinin karar verme sürecini etkilemektedir. Şanlıurfa'da bu tür dağıtım
aracıları yoktur (ya da bu işlevi görecek bir üretici birliği). Bu nedenle Şanlıurfa'daki
perakendeciler bile (süpermarketler) taze ürünlerini Mersin'den almak zorundadırlar.
Daha büyük çiftlikler son derece mekanize buğday ve mısır ile (mekanize
edilebilecek olan) pamuk gibi borsa malı üretimine odaklanmaktadırlar. Bu çiftçiler
mahsullerini Ticaret Borsası aracılığıyla satarlar. Çiftçiler bir Çiftçi Derneği'nde iyi
organize olmuşlardır ve aynı zamanda Ziraat Odası'nda da temsil edilmektedirler.
Şanlıurfa'da 26 mısır kurutma tesisi vardır. Gerekli teknik genişletme hizmetini
almayı başarırlar fakat vizyonları yoktur ve ürünlerini nasıl pazarlayacaklarına ilişin
uzman bilgileri eksiktir.
Tablo 2: Şanlıurfa'nın tarımsal üretimi, 2009
Mahsuller Ekili (da) Üretim (ton)
Tahıllar 7.689.314 3.237.631
Bakliyat 779.407 122.992
Yağlı tohumlar 1.615.768 426.102
Sınai Mahsuller 1.457.100 1.467.971
Soğanlar 4.650 7.263
Çekirdekli Meyveler 3.301 3.312
Yumuşak çekirdekliler 586 599
23 TARIMA DAYALI GIDA SANAYİ SEKTÖRÜ YOL HARİTASI | UNDP