baskı demo 2

Sayı 3 / 2020
OKUL
YÖNETİMİNDE
DEĞERLER VE
İLKELER
YYaşamın kendisi değerlendirme ve karar alma süreçlerinin
bir araya geldiği döngüdür. Bireyde bu sürecinin tam
merkezindedir. Süreç içerisinde kişi karar alırken bazen kendi
ölçütlerini bazen de toplumsal veya evrensel ölçütleri kullanabilir
(Akbaba, 2018). Kullanılan ölçütlere göre yargı ortaya
çıkar. Yargının sonucu ise kârdır. Kişi bir olay, durum gibi herhangi
bir konu hakkında yargıya ulaşırken kendisini değerlerin
baskısı altında hissedebilir. Dünya görüşü, felsefe, ahlak, inanç,
yaşam becerileri, yaşam kalitesi, eğitim kalitesi, yargılama yeteneği
gibi etmenler değerler üzerinde oldukça etkilidir. Bu
etkilerin içinde yer alan eğitim değerlendirme sürecinin en
önemli parçasıdır. Eğitimin değerleri etkilediği gibi değerlerde
eğitim sürecini etkiler. Eğitimi etkilen her şey eğitim felsefesinin
ilgi alanına girmektedir. Bu sebeple değerler, eğitim felsefesi
üzerine çalışma yapan araştırmacıların dikkatini çekmiştir.
Eğitim felsefesi içerisinde yer alan akımlar incelendiğinde
her akımın bu konuya kafa yorduğu görülmektedir.
Eğitim felsefesi akımlarından idealistler ve realistler değerlerin
evrensel olduğunu iddia ederek herkese uygulanabilir ilkeler
olduğunu ileri sürer. Pragmatistlere göre ise değerler, zamana,
yere ve duruma göre değişebilen göreceli bir kavramdır. Varoluşçular
değerlerin kişilerin özgür seçimleri ile oluştuğunu
söyler. Frankfurt Okulu olarak isimlendirilen akıma göre ise değerler
toplumda var olan güce göre oluşur ve değişir (Orstein
& Levin, 1997).
Ülkemizde ortaya çıkan uygulamalara bakıldığında
her felsefi akımın iddiası az veya çok görülmekle
birlikte değerlerin güce göre şekil aldığı dikkatlerden
kaçmamakta ve hemen her kesim tarafında zaman
zaman gerek yazılı gerekse görsel mecrada dile getirilmektedir.
Felsefi akımlar kişileri olduğu gibi eğitimcileri
de etkisi altına alarak değer yargılarına
etki eder. Ülke yönetiminde söz sahibi
kişilerin kararları bütün bir ülkenin
hatta dünyanın hem yakın hem
de uzak geleceğini etkiler.
70