Inżynieria Ekologiczna Nr 2

TECHNOLOGIE ODOLEJANIA GRUNTÓW, ODPADÓW, ŒCIEKÓW
Temperatura œrodowiska. Od temperatury œrodowiska zale¿y aktywnoœæ drobnoustrojów,
a tym samym intensywnoœæ rozk³adu wêglowodorów. Optymalna temperatura dla wiêkszoœci
szczepów bakterii i grzybów wynosi 30-38 °C. Powierzchniowa warstwa gleb (oraz
technicznie ukszta³towanych pod³o¿y na otwartej przestrzeni) tylko latem mo¿e mieæ korzystn¹
temperaturê. Technicznie ukszta³towane z³o¿a do gruntowo-biologicznego rozk³adu
wêglowodorów, mog¹ byæ podgrzewane do 30-38 °C w ci¹gu ca³ego roku. Niezbêdna
jest wtedy os³ona przed bezpoœrednim wp³ywem czynników atmosferycznych. Biologiczny
rozk³ad wêglowodorów nie potrzebuje energii promienistej (s³onecznej) tote¿ z³o¿e
mo¿e znajdowaæ siê w pomieszczeniu zamkniêtym.
Wilgotnoœæ gruntowo-biologicznego z³o¿a. Wilgotnoœæ z³o¿a ma zapewniæ dostêpnoœæ
wody i rozpuszczalnych soli do intensywnego rozwoju drobnoustrojów, a jednoczeœnie
nie mo¿e ograniczaæ wymiany fazy gazowej (powietrza miêdzy z³o¿em i atmosfer¹.
Odczyn œrodowiska. Drobnoustroje rozk³adaj¹ce wêglowodory wymagaj¹ œrodowiska
o pH 6,0-9,0 (optymalne pH wynosi 6,5-7,5). Grzyby rozwijaj¹ siê dobrze w œrodowisku
o odczynie s³abo kwaœnym (pH 4,5-6,0). Zasadnicz¹ rolê w biologicznym rozk³adzie
wêglowodorów odgrywaj¹ jednak bakterie. Do ich wymagañ wiêc nale¿y dostosowaæ optymalny
odczyn œrodowiska. W procesie biologicznego rozk³adu wêglowodorów powstaj¹
ró¿nego rodzaju kwasy organiczne oraz kwas wêglowy. Kwasy te nale¿y neutralizowaæ przez
wapnowanie.
Mikrobiologiczne szczepienie z³o¿a. W glebach, osadach dennych i wodach powierzchniowych
znajduj¹ siê liczne rodzaje drobnoustrojów zdolnych do wykorzystania wêgla i
energii zawartych w wêglowodorach. W glebach i wodach zanieczyszczonych wêglowodorami
nasila siê rozwój odpowiednich drobnoustrojów, ale tempo tego rozwoju nie odpowiada
potrzebom rekultywacji gleb zdegradowanych przez awaryjne wylewy ropy i jej pochodnych.
Tym bardziej nie umo¿liwia szybkiego ukszta³towania gruntowo-biologicznego
z³o¿a do likwidowania ropopochodnych sk³adników w p³ynnych i sta³ych odpadach. Jest
wiêc celowe, a w wielu przypadkach nawet niezbêdne stosowanie mikrobiologicznych szczepionek.
Liczne firmy oferuj¹ ró¿nego rodzaju preparaty nasilaj¹ce biologiczne i chemiczne
unieszkodliwianie ropopochodnych sk³adników w ziemi oraz na ró¿nych technicznych
powierzchniach (powierzchnie urz¹dzeñ technicznych i sztuczne nawierzchnie).
3. Tworzenie gruntowo-biologicznego z³o¿a mineralizuj¹cego
ropopochodne sk³adniki odpadów
Zasada dzia³ania z³o¿a gruntowo-biologicznego. Zadaniem z³o¿a jest zatrzymanie i
zmineralizownie ropopochodnych sk³adników. Dla odpadów sta³ych problem sprowadza
siê do biologicznego rozk³adu wêglowodorów, które w ca³oœci tworz¹ ten odpad lub które
stanowi¹ sk³adow¹ czêœæ mieszaniny ró¿nych substancji (na przyk³ad zaolejone ziemie,
osady denne, odpady poprodukcyjne). Gruntowo-biologiczne z³o¿a do mineralizacji ropopochodnych
sk³adników zawartych w odpadach p³ynnych i œciekach musz¹ przede wszystkim
umo¿liwiaæ oddzielenie wêglowodorów od wody. Nastêpnie zasorbowane w z³o¿u wê-
25