Inżynieria Ekologiczna Nr 2

40
IN¯YNIERIA EKOLOGICZNA NR 2
Pawe³ Kaszycki, Tadeusz Solecki, Andrzej Krawczyk, Henryk Ko³oczek
OPTYMALIZACJA METOD BIOLOGICZNEGO OCZYSZCZANIA
ZAOLEJONYCH GRUNTÓW
Wprowadzenie
Zastosowanie metod biologicznych oczyszczania gruntów ska¿onych produktami naftowymi
i innymi toksycznymi zwi¹zkami organicznymi praktykowane jest z dobrym skutkiem
od kilkunastu lat w wielu wysoko rozwiniêtych krajach.
Procesy dekontaminacji gruntów zanieczyszczonych substancjami ropopochodnymi
przeprowadzane przez mikroorganizmy autochtoniczne zachodz¹ w warunkach naturalnych
bardzo wolno. Szybkoœæ tych procesów mo¿na zwiêkszyæ poprzez odpowiednie natlenienie
i dostarczenie w³aœciwych mikroelementów w postaci specjalnie dobranych nawozów
mineralnych oraz przez zwiêkszenie gêstoœci aktywnie dzia³aj¹cej biocenozy.
Biotechnologia, w takim przypadku, polega na sztucznym stworzeniu optymalnych warunków
wzrostu mikroorganizmów autochtonicznych wczeœniej wyselekcjonowanych pod
wzglêdem ich najwiêkszej aktywnoœci biologicznej, specyficznej dla danego rodzaju zanieczyszczenia
jak równie¿ optymalizacji procesu biodegradacji z uwzglêdnieniem dodatkowych
uwarunkowañ œrodowiskowych.
Grunt zanieczyszczony wêglowodorami ropopochodnymi mo¿e byæ oczyszczany nastêpuj¹cymi
metodami:
– in situ tj. bez usuwania zanieczyszczonej masy ziemnej z miejsca jej zalegania,
– off site tj. z usuniêciem zanieczyszczonej masy ziemnej z miejsca jej zalegania.
Porównuj¹c wymienione metody nale¿y stwierdziæ, ¿e metoda „off site” ma nastêpuj¹ce
zalety:
– zwiêksza ³atwoœæ nadzoru i kontroli parametrów procesu oczyszczania,
– zapewnia szybsze tempo rozk³adu zanieczyszczeñ gruntu,
– u³atwia dostêp do oczyszczanego materia³u przy obróbce pocz¹tkowej, poœredniej i
koñcowej,
– zapewnia korzystniejsze warunki rozwoju mikroorganizmów,
– tworzy korzystniejsze wyniki koñcowego procesu oczyszczania.
Stanowisko do mikrobiologicznego oczyszczania ziemi, usuniêtej z miejsca jej zalegania,
wykonane jest zazwyczaj w zadaszonej hali, a ziemia gromadzona jest w pryzmach.
Bezpoœrednio na odpowiedniej posadzce hali u³o¿ona jest folia s³u¿¹ca do ochrony powierzchni
posadzki przed zanieczyszczeniem. Na folii znajduje siê podsypka ze ¿wiru kwalifikowanego
o odpowiedniej granulacji, a na niej u³o¿one s¹ perforowane rury zasypane
warstw¹ ¿wiru, który jest zabezpieczony tkanin¹ techniczn¹ przed kolmatacj¹. Do pryzmy
wprowadza siê odpowiednio wyselekcjonowane mikroorganizmy poprzez zraszanie powierzchniowe
lub bezpoœrednio do wewn¹trz, poprzez system odpowiednich otworów. Zadaniem
tych drobnoustrojów jest rozk³ad ropopochodnych sk³adników w ziemi.