Inżynieria Ekologiczna Nr 2
Inżynieria Ekologiczna Nr 2
Inżynieria Ekologiczna Nr 2
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
30<br />
IN¯YNIERIA EKOLOGICZNA NR 2<br />
Uprawianie roœliny nie uczestnicz¹ bezpoœrednio w biodegradacji wêglowodorów, ale<br />
poœrednio maj¹ na to istotny wp³yw. Roœliny motylkowate s¹ w du¿ym stopniu niezale¿ne<br />
od zawartoœci azotu w glebie, poniewa¿ pobieraj¹ ten sk³adnik atmosfery. Tym samym nie<br />
powiêkszaj¹ deficytu azotu, a nawet wzbogacaj¹ glebê w ten sk³adnik. Ze wzglêdu na potrzebê<br />
spulchniania gleby, korzystnie jest uprawiaæ na higienizowanych glebach roœliny<br />
okopowe (ziemniaki, buraki, kapustê) oraz kukurydzê. Na glebie intensywnie zaolejonej<br />
lepiej nie uprawiaæ roœlin w pierwszym roku jej higienizacji. Potrzeby azotu, fosforu i<br />
wapna nawozowego nale¿y okreœliæ na podstawie wyników analizy zawartoœci wêgla organicznego,<br />
przyswajalnych sk³adników i odczynu gleby. Zawartoœæ wêgla organicznego powinna<br />
byæ okreœlona nie tylko w próchniczej (ornej) czêœci gleby, lecz w ca³ej zaolejonej<br />
warstwie. Globalna dawka nawozu azotowego powinna byæ podzielona na kilka czêœci (aplikacyjnych<br />
dawek), stosowanych w odpowiednich odstêpach czasu.<br />
Dla ka¿dego higienizowanego terenu nale¿y opracowaæ szczegó³owy program i harmonogram<br />
realizacji, z uwzglêdnieniem zmiennoœci warunków meteorologicznych (g³ównie<br />
opadów atmosferycznych i temperatury).<br />
Higienizacja mineralnych gruntów zadarnionych. Mineralne grunty zadarnione<br />
mo¿na higienizowaæ (oczyszczaæ z wêglowodorów) w taki sam sposób jak grunty orne lub<br />
z zachowaniem szaty roœlinnej. Na podmok³ych ³¹kach i pastwiskach tempo procesu biodegradacji<br />
wêglowodorów nie mo¿e byæ du¿e ze wzglêdu na niedostatek tlenu. W glebach<br />
tych z natury wystêpuje deficyt tlenu, który jest spotêgowany przez obecnoœæ wêglowodorów.<br />
Roœlinnoœæ darniowa ponadto silnie konkuruje o azot i fosfor z drobnoustrojami glebowymi,<br />
w tym tak¿e z rozk³adaj¹cymi wêglowodory. Zachowuj¹c roœlinnoœæ darniow¹ nie<br />
da siê szybko odkwasiæ gleby przez jej wapnowanie. Je¿eli zanieczyszczenie trwa³ych u¿ytków<br />
zielonych (³¹k i pastwisk) spowodowa³o z³¹ jakoœæ paszy, nale¿y zdecydowaæ siê na<br />
higienizacjê gleby w taki sposób, jak na gruntach ornych, tzn. zlikwidowaæ darñ i usun¹æ<br />
nadmiar wêglowodorów przez biodegradacjê. Po oczyszczeniu gleby z nadmiaru wêglowodorów<br />
mo¿na odnowiæ roœlinnoœæ ³¹kow¹ (pastwiskow¹).<br />
Zale¿nie od stopnia zaolejenia gleby oraz intensywnoœci agrotechnicznych zabiegów<br />
wêglowodory zostan¹ zmineralizowane w ci¹gu 1-3 lat. Du¿a zawartoœæ substancji organicznej<br />
(próchniczej i resztek roœlinnych) utrudnia mineralizacjê wêglowodorów.<br />
Trawniki i murawy nie bêd¹ce pastwiskami i nie dostarczaj¹ce paszy dla zwierz¹t mog¹<br />
byæ higienizowane bez niszczenia darni przez intensywne nawo¿enie azotem, fosforem i<br />
potasem. Bardzo po¿¹dane jest deszczowanie, poniewa¿ roœlinnoœæ darniowa czyni permanetny<br />
niedobór wody w sezonie o temperaturze optymalnej dla drobnoustrojów rozk³adaj¹cych<br />
wêglowodory.<br />
Higienizacja zaolejonych gleb torfowych. Zaolejone gleby torfowe poch³aniaj¹ du¿e iloœci<br />
wêglowodorów, chroni¹c je przed biodegradacj¹. Spowodowane jest to bardzo du¿¹ pojemnoœci¹<br />
sorpcyjn¹ masy torfowej, utrudnion¹ wymian¹ powietrza miêdzy torfem i atmosfer¹, bardzo<br />
du¿ym zapotrzebowaniem torfu na tlen. Gleby torfowe s¹ przewa¿nie kwaœne. Biodegradacja<br />
wêglowodorów w zadarnionych glebach torfowych mo¿e byæ skutecznie nasilona przez intensywne<br />
nawo¿enie azotem, fosforem i potasem. Nawo¿enie to musi pokryæ w pe³ni zapotrzebowanie<br />
na sk³adniki pokarmowe roœlin tworz¹cych darñ oraz zaspokoiæ potrzeby w tym zakresie<br />
drobnoustrojów rozk³adaj¹cych wêglowodory i ³atwo rozk³adalne sk³adniki masy torfowej.