Inżynieria Ekologiczna Nr 2

TECHNOLOGIE ODOLEJANIA GRUNTÓW, ODPADÓW, ŒCIEKÓW
warstwê gruntu trudno rozk³adaj¹cymi siê wêglowodorami ciê¿kimi. Ponadto nierzadko
praktykuje siê wypalanie nie zebranej z powierzchni gruntu pozosta³oœci ropy lub jej produktów.
Skutkiem tego jest zeskalenie (spetryfikowanie) ziemi, co bardzo utrudnia i wyd³u¿a
w czasie proces biodegradacji wêglowodorów. Zale¿nie od poawaryjnego postêpowania
rozró¿nia siê degradacjê:
– poawaryjn¹ œwie¿¹,
– zestarza³¹, bez wypalania pozosta³oœci,
– zestarza³¹, z wypalaniem pozosta³oœci.
Rekultywacja œwie¿o zaolejonej gleby jest ³atwiejsza ni¿ rekultywacja gleb o zestarza³ym
zaolejeniu. P³ynne pozosta³oœci olejów na powierzchni nale¿y usun¹æ bez wypalania.
Zale¿nie od gruntowych i terenowych warunków mo¿na zastosowaæ tu ró¿ne sposoby.
Mo¿e to byæ sp³ukiwanie olejów do naturalnych lub ukszta³towanych obni¿eñ (w tym rowów),
a nastêpnie ich ujmowanie i unieszkodliwianie. Pozosta³e na powierzchniach gruntu
maziste wêglowodory nale¿y zebraæ wraz z cienk¹ warstw¹ ziemi i poddaæ je biodegradacji
w taki sposób jak to podano dla zaolejonych odpadów sta³ych (ziemistych). Po wstêpnym
oczyszczeniu gruntu z p³ynnych i mazistych wêglowodorów przystêpuje siê do agrotechnicznej
rekultywacji opisanymi ju¿ sposobami.
Rekultywacja gleb o zestarza³ym zaolejeniu jest wykonywana w taki sposób jak poprzednio.
Powa¿ne utrudnienie stanowi tu jednak daleko id¹ca dezagregacja gleby. Jest to
powodem bardzo intensywnego pylenia gleby w czasie jej uprawy i wietrznej pogody. Z
tego powodu nale¿y ograniczyæ do niezbêdnego minimum mechaniczne zabiegi uprawowe.
Preferuje siê tu wieloletnie trawy i roœliny motylkowate. Niedobór wody dla roœlin i mikroorganizmów
rozk³adaj¹cych wêglowodory jest w tak zdegradowanych glebach bardzo
du¿y. Wynika st¹d potrzeba deszczowania rekultywowanego gruntu.
Gleby o zestarza³ej degradacji nie obfituj¹ w wêglowodory labilne (czynne). Z tego
wzglêdu roœliny s¹ mniej nara¿one na pobieranie wêglowodorów. Stwarza to mo¿liwoœæ
paszowego u¿ytkowania uprawianych roœlin ju¿ w drugim roku rekultywacji gleby.
Rekultywacja gleb o wypalonym zestarza³ym zaolejeniu wymaga zniszczenia zeskalonej
pow³oki przez smoliste i asfaltowe frakcje wêglowodorów i jej bry³kowatej struktury.
Przesycone wêglowodorami bry³y s¹ bardzo odporne i trudne do mechanicznego rozdrobnienia,
ze wzglêdu na spoistoœæ i plastycznoœæ. Zawarte w nich wêglowodory s¹ prawie
niedostêpne dla drobnoustrojów (z wyj¹tkiem cienkiej zewnêtrznej warstwy). Zbrylone
czêœci gruntu utrudniaj¹ dostêp powietrza do pozosta³ej masy ziemi. Utrudniaj¹ lub uniemo¿liwiaj¹
te¿ orne u¿ytkowanie gruntu.
Wymienione ograniczenia sprawiaj¹, ¿e zadrzewienie (w tym zakrzewienie) lub zadarnienie
jest naj³atwiejszym sposobem rekultywacji i zagospodarowania tego rodzaju gruntu.
Rekomenduje siê nastêpuj¹ce zabiegi rekultywacyjne:
– mechaniczne rozkruszenie zeskalonej powierzchni i wymieszanie jej z ni¿ej zalegaj¹cym
gruntem do g³êbokoœci 30 cm,
– wysianie oko³o 5 t nawozowego wapna na hektar,
– wysianie 100 kg N, 80 kg P 2 O 5 , 100 kg K 2 O na hektar,
– wysianie mieszanki traw ³¹kowych.
33