Inżynieria Ekologiczna Nr 2

32
IN¯YNIERIA EKOLOGICZNA NR 2
Na glebach nale¿¹cych do pierwszej grupy ca³¹ dawkê wapna stosuje siê jednorazowo.
W pozosta³ych przypadkach, dzieli siê j¹ na dwie jednakowe czêœci. Wysiane wapno miesza
siê z wierzchni¹ warstw¹ gleby (w tym bezglebowego gruntu) za pomoc¹ glebogryzarki. Na
glebach piaskowych s³abogliniastych i gliniastych lekkich wystarczy trzykrotne przejœcie
glebogryzarki. W miarê zwiêkszania siê zwiêz³oœci gleby zwiêksza siê liczba przejœæ glebogryzarki.
Zale¿y to tak¿e od agregacji i wilgotnoœci gleby. Na silnie rozpylonej glebie
ciê¿kiej mo¿na ograniczyæ liczbê przejœæ glebogryzarki.
Po wymieszaniu wapna z gleb¹ nale¿y zastosowaæ azotowe i fosforowe nawo¿enie (po
100 kg N i P 2 O 5 na ha). Po up³ywie 3-4 tygodni stosuje siê œrednio g³êbok¹ orkê (oko³o 25
cm). Na glebach œrednio zwiêz³ych i ciê¿kich wysiewa siê drug¹ dawkê wapna, mieszaj¹c je
z ziemi¹ za pomoc¹ glebogryzarki, tak jak poprzednio. Je¿eli pierwszy rekultywacyjny zabieg
przeprowadzono w drugiej po³owie jesieni, to drugi zabieg nale¿y przeprowadziæ dopiero
wiosn¹ w nastêpnym roku. Nawo¿enie azotowe, fosforowe i potasowe (100 kg N, 50
kg P 2 O 5 , 150 kg K 2 O na ha) stosuje siê bezpoœrednio po orce na glebach lekkich oraz po
glebogryzarce na glebach œrednio zwiêz³ych i ciê¿kich. Nawozy trzeba wymieszaæ z gleb¹
za pomoc¹ kultywatora lub brony talerzowej ciê¿kiej.
Wiosn¹ i latem po up³ywie oko³o 2 tygodni, od drugiego rekultywacyjnego zabiegu,
wysiewa siê:
– mieszankê traw, je¿eli grunt ma byæ zadarniony, ale nie jest ³¹k¹ i pastwiskiem,
– roœliny polowe przeznaczone do przyorania na miejscu lub jako nawóz zielony dla przyleg³ych
terenów.
Zbieranej z tych terenów masy roœlinnej nie mo¿na przeznaczyæ na paszê, a tym bardziej
do spo¿ycia.
W drugim roku rekultywacji (w drugim roku wegetacji) mo¿na uprawiaæ roœliny zbo-
¿owe i oleiste na nasiona. Wegetacyjne czêœci tych roœlin powinny byæ przeznaczone na
nawóz. Uprawa roœlin powinna zapewniæ czêste spulchnianie gleby. Powinno jej towarzyszyæ
nawo¿enie mineralne.
W trzecim roku rekultywacji mo¿na oczekiwaæ przywrócenia pe³nej produktywnoœci
gleby i u¿ytecznoœci plonów. Teza ta odnosi siê do gleb silnie zdegradowanych. Przy mniejszej
degradacji i dobrze przeprowadzonej rekultywacji agroekologiczna sprawnoϾ gleby
mo¿e byæ przywrócona ju¿ w drugim roku wegetacji. Istotne znaczenie maj¹ tu jednak warunki
atmosferyczne. Niedostatek opadów atmosferycznych powoduj¹cy suszê glebow¹,
mo¿e zmniejszyæ tempo biodegradacji wêglowodorów. Deszczowanie rekultywowanej gleby
jest szczególnie wskazane w czasie upalnej pogody.
Rekultywacja gleb zdegradowanych przez awaryjne wyp³ywy ropy i ropopochodnych
produktów. Awaryjne wylewy ropy lub jej produktów pokrywaj¹ powierzchniê terenu
i nasycaj¹ wierzchni¹ warstwê ziemi. Do najczêœciej spotykanych zalicza siê awaryjne
wyp³ywy z ruroci¹gów i wykolejanych cystern oraz awaryjne wyp³ywy ze zbiorników produktów
naftowych i basenów zaolejonych odpadów p³ynnych.
Skutki zaolejenia gleby i rodzaj zabiegów rekultywacyjnych zale¿y od ³adunku zanieczyszczeñ,
warunków terenowych i sposobu usuwania rozlanych produktów oraz od odleg³oœci
w czasie od wyst¹pienia awarii. Najmniej k³opotliwe do rukultywacji s¹ grunty zanieczyszczone
paliwami lekkimi. Wszystkie pozosta³e produkty ropopochodne nas¹czaj¹