Inżynieria Ekologiczna Nr 2

84
IN¯YNIERIA EKOLOGICZNA NR 2
Tabela 5. Zawartoœci WWA w olejach oryginalnych i destylatach 390-500 °C
=DZDUWR ü LQG\ZLGXyZ SSP
1DIWDOHQ
$FHQDIW\OHQ
$FHQDIWHQ
)OXRUHQ
)HQDQWUHQ
$QWUDFHQ
)OXRUDQWHQ
3LUHQ
%HQ]R D DQWUDFHQ
&KU\]HQ
%HQ]R E IOXRUDQWHQ
%HQ]R N IOXRUDQWHQ
%HQ]R H SLUHQ
%HQ]R D SLUHQ
3HU\OHQ
'LEHQ]R D K DQWUDFHQ
,QGHQR FG SLUHQ
%HQ]R J K L SHU\OHQ
&DáNRZLWD ]DZDUWR ü ::$
wym zawiera³y oko³o 200 ppm sumy oznaczanych WWA, podczas gdy olej do silnika z
zap³onem samoczynnym 3-krotnie wiêcej (tab. 5). Destylaty z olejów przepracowanych
zawiera³y 4-krotnie wiêcej sumy WWA ni¿ oleje oryginalne (Titan i Shell Helix)
lub 9-krotnie wiêcej (Castrol).
Spoœród indywiduów oznaczonych w destylatach z olejów przepracowanych oko³o 62%
stanowi¹: benzo(a)antracen, benzo(a)piren, benzo(b)fluoranten + benzo(k)fluoranten, dibenzo(a,h)antraceny
i indeno(1,2,3-cd)piren (tab.5). KancerogennoϾ i mutagennoϾ tych
zwi¹zków zosta³y udowodnione, a w odniesieniu do benzo(a)antracenu, benzo(a)pirenu i
dibenzo(a,h)antracenu tak¿e genotoksycznoœæ [10, 11]. Pewne iloœci WWA, szczególnie z
grupy dibenzopirenów, wystêpuj¹ równie¿ w niedestyluj¹cej pozosta³oœci.
Przeprowadzone badania wskazuj¹, ¿e ekotoksycznoœæ przepracowanych olejów silnikowych
zale¿y od szeregu czynników, z których najistotniejsze to: charakterystyka oleju
oryginalnego, rodzaj silnika, czas eksploatacji, warunki pracy oleju.
Literatura
7LWDQ 6XSHULRU 6KHOO +HOL[ &DVWURO *7;
2U\J 'HVW 2U\J 'HVW 2U\J 'HVW
1. Pedenaud M.: Collection and disposal of used lubricating oil, CONCAWE, Brussels 1996.
2. Rozporz¹dzenie Ministra Ochrony Œrodowiska, Zasobów Naturalnych i Leœnictwa z 24.12.1997r
(Dz.U. Nr 162, poz.1135).
3. Gutkowski J.: Paliwa, Oleje i Smary w eksploatacji 1999, 8 nr 70, 8.
4. Kohsnitz R.: Precoutionary advice on the handling of used engine oils, CONCAWE Report nr 3/
82, Den Haag 1982.
5. Smith J.D.: Health aspects of lubricants, CONCAWE Report nr 5/87, The Hague 1987.