REPUBLIKA E SHQIPËRISË Studimi Demografik dhe ... - INSTAT

Tabela 11.6 Ushqime të konsumuara nga nënat në ditën dhe natën përpara intervistës
Mes nënave në moshën 15-49 vjeç me një fëmijë nën moshën tre vjeç që jeton me to, përqindja e atyre që konsumuan ushqime specifike gjatë ditës dhe natës
përpara intervistës, sipas karakteristikave të përzgjedhura, Shqipëria 2008-09
Karakteristika
të
përzgjedhura Qumësht
Lëngje
Çaj/
kafe
Ushqime
Lëngje nga
të tjera drithërat
Ushqime
nga rrënjë/
zhardhokë
Ushqime
nga
bishtajoret
Ushqime të thata apo gjysmë të thata
Mish/
peshk/
molusqe/
shpendë/
vezë
Djathë/
kos
Fruta/
perime të
pasura në
vitaminë
A 1
Fruta/
perime
të tjera
Ushqime
të tjera të
thata ose
gjysmë të
thata
Ushqime
me
vaj/yndyrë/
gjalpë
Ushqime
me
sheqer
Mosha
15-19 (75.6) (87.0) (54.6) (92.8) (70.3) (69.4) (80.8) (85.0) (67.7) (87.3) (52.9) (44.5) (51.7) 26
20-29 69.4 79.6 57.8 92.2 59.8 55.5 90.8 90.1 67.8 80.3 31.0 45.2 57.9 477
30-39 61.2 81.6 52.3 89.0 58.0 60.8 90.4 92.2 63.4 75.9 32.9 45.4 53.5 268
40-49 * * * * * * * * * * * * * 14
Vendbanimi
Urban 68.3 85.5 66.0 91.2 58.7 58.1 95.8 92.1 72.7 82.4 33.8 46.1 63.8 305
Rural 66.2 77.9 49.7 91.1 60.6 58.4 87.1 90.0 62.1 77.5 31.2 44.7 50.7 480
Rajoni
Bregdetar 72.8 85.6 54.7 90.1 58.2 51.0 91.8 85.5 66.2 77.0 30.2 45.4 49.0 204
Qendror 64.1 75.8 54.8 91.5 61.4 56.3 89.3 92.4 67.3 80.0 35.0 49.9 56.3 392
Malor 61.0 82.3 54.5 87.8 50.7 66.8 83.2 87.0 39.4 76.5 21.1 39.6 42.5 94
Tirana
Urbane 72.7 90.1 65.9 95.2 66.3 73.5 99.3 99.3 88.5 84.8 36.1 31.2 81.7 95
Arsimi
Pa arsim/
Fillor
4-vjeçar (76.1) (66.9) (46.4) (91.2) (30.5) (68.0) (86.2) (92.9) (52.2) (69.1) (17.7) (48.3) (49.5) 27
Fillor
8-vjeçar 65.1 79.6 50.0 89.7 59.4 57.6 88.7 89.7 60.4 76.6 30.2 44.7 48.9 491
I mesëm,
profesional,
teknik 68.4 83.5 63.9 94.2 63.6 59.8 92.2 90.6 74.6 82.5 36.9 48.1 63.9 170
Universitar+ 71.8 86.5 75.8 92.8 63.8 56.0 97.2 96.2 84.7 90.6 38.1 42.1 78.0 97
Indeksi i
pasurisë
Më i ulëti 66.6 80.4 40.5 87.5 57.3 58.4 86.1 86.6 50.2 70.1 19.3 40.9 41.0 168
I dyti 71.0 77.9 55.8 88.8 61.2 57.3 87.6 91.3 61.3 80.9 36.0 46.3 57.5 165
I mesit 61.3 80.4 52.6 93.7 58.7 58.5 89.3 89.7 69.7 78.5 35.3 50.1 49.8 184
I katërti 66.6 80.1 64.3 92.0 58.4 55.8 92.4 90.3 70.5 81.9 37.6 44.7 58.0 140
Më i larti 71.1 86.7 72.9 94.4 64.8 61.7 99.3 97.7 83.9 88.1 34.0 43.3 79.3 128
Total 67.0 80.9 56.1 91.1 59.8 58.3 90.4 90.8 66.2 79.4 32.2 45.3 55.8 785
Numri i
femrave
Shënim: Ushqimet e konsumuara i referohen një periudhe 24-orëshe (dje dhe natën e kaluar). Shifrat në kllapa janë bazuar mbi 25-49 raste të papeshuara.
Shenja (*) tregon që një shifër është bazuar mbi më pak se 25 raste të papeshuara dhe është mënjanuar.
1 Përfshin kunguj, karrota, speca të verdhë, perime jeshile e errët me gjethe, kajsi, pjeshkë dhe pjepra
11.2 JODIZIMI I KRIPËS
Çrregullimet e mungesës së jodit (IDD) janë një shqetësim global i shëndetit publik. Dihet se
mungesa e jodit të mjaftueshëm në trup shkakton strumë, kretinizëm (formë e rëndë e defektit
neurologjik), abort spontan, lindje para kohe, steriliteti, lindje të fëmijës së vdekur dhe vdekshmëri të
lartë të fëmijëve. IDD është shkaku i vetëm më i zakonshëm i vonesave mendore dhe dëmtimit të
trurit, që janë të parandalueshme. Meqë jodi nuk mund të ruhet për periudha të gjata nga trupi, sasitë e
vogla nevojiten rregullisht. Aty ku toka dhe, për rrjedhojë, të korrat dhe kafshët që kullosin nuk
ofrojnë jod të mjaftueshëm dietik për popullsinë dhe aty ku ushqimet e detit nuk konsumohen
rregullisht, përforcimi i ushqimeve është vërtetuar si një ndërhyrje shumë e suksesshme dhe e
qëndrueshme. Përforcimi i kripës me jod është metoda më e zakonshme e parandalimit të IDD. Kripa
e përforcuar, që përmban 15 pjesë për milionë (ppm) jod, konsiderohet e përshtatshme për
parandalimin e IDD. Kur popullsitë e prekshme nuk kanë mundësi të përdorin ushqime të përforcuara,
si kripa e jodizuar, një zgjidhje afatshkurtër është plotësimi me kapsula që përmbajnë vaj të jodizuar.
Të Ushqyerit | 165