REPUBLIKA E SHQIPËRISË Studimi Demografik dhe ... - INSTAT

54 | Lindshmëria
e asaj grupmoshe, gjatë periudhës 1 deri 36 muaj përpara studimit, me numrin e viteve të jetuara nga
femrat në atë grupmoshë gjatë së njëjtës periudhë (1 deri 36 muaj përpara studimit).
TFR është një masë e dobishme për të shqyrtuar nivelin e përgjithshëm të lindshmërisë së
tanishme. Ai përfaqëson numrin mesatar të fëmijëve që një femër do të kishte në fund të periudhës së saj
riprodhuese, nëse do të ndiqte nivelet aktuale të lindshmërisë sipas moshës. TFR llogaritet si shumatorja
e niveleve të lindshmërisë sipas moshës shumëzuar me pesë (për pesë vitet në secilën prej
grupmoshave).
Tabela 4.1 tregon një TFR prej 1.6 fëmijë për femër për periudhën trevjeçare përpara ADHS
2008-09, që përkon afërsisht me periudhën nga fillimi i vitit 2006 deri në fund të vitit 2008. Kjo do të
thotë që, mesatarisht, një femër në Shqipëri, e cila është në fillimin e viteve të saj për lindjen e fëmijëve,
do të lindë 1.6 fëmijë deri në fund të periudhës së saj riprodhuese, nëse lindshmëria mbetet konstante
në nivelet aktuale të vëzhguara. Ky nivel lindshmërie është nën lindshmërinë e nivelit të
zëvendësueshmërisë, e cila është pak më shumë se 2.0 fëmijë. Krahasuar me përllogaritjet e
lindshmërisë nga viti 2001, përllogaritur në 2.3 lindje gjallë për 1,000 femra (INSTAT, 2004),
lindshmëria ka rënë në mënyrë thelbësore në Shqipëri. Rënia e lindjeve lidhet me shumë faktorë, përfshi
emigrimin e të rinjve dhe migrimin e brendshëm nga zonat rurale në ato urbane (shih Kapitullin 14).
TFR për zonat rurale (1.8 lindje) është më i lartë se sa ai për zonat urbane (1.3 lindje). Figura
4.1 tregon që ky dallim urban-rural, në nivelet e lindjes së fëmijëve, mund t’i atribuohet pothuajse
kryekëput grupmoshave më të reja – 10 lindje për 1,000 femra të moshës 15-19 vjeç në zonat urbane,
krahasuar me 21 për 1,000 femra të moshës 15-19 vjeç në zonat rurale. Ndërmjet femrave të moshës
20-24 vjeç, nivelet janë 64 lindje për 1,000 femra në zonat urbane, krahasuar me 120 për 1,000 femra
në zonat rurale (kështu, niveli rural është pothuajse dy herë më i lartë se sa niveli urban). Nivelet e
lindshmërisë sipas moshës arrijnë majën në grupmoshën 25-29 vjeç, pavarësisht nga vendbanimi dhe
kanë një dallim të vogël midis zonave urbane dhe rurale – 113 dhe 138 lindje për 1,000 femra,
përkatësisht – dhe bien në pothuajse gjysmën e kulmit të tyre në grupmoshën 30-34 vjeç.
Figura 4.1 Nivelet e Lindshmërisë Sipas Moshës për Periudhën Trevjeçare
Përpara Studimit, Sipas Vendbanimit Urban-Rural
160
140
120
100
80
60
40
20
0
Lindje për 1000 femra
(
*
+
*
(
+
*
(
+
( *
+
15-19 20-24 25-29 30-34 35-39 40-44 45-49
Mosha
+ Urbane * Rurale ( Total
( *
+
+ ( *
+ ( *
ADHS 2008-09