REPUBLIKA E SHQIPËRISË Studimi Demografik dhe ... - INSTAT

Në Shqipëri, ndjekja e shkollës nga anëtarët e familjeve në moshë shkolle është e lartë. NAR
e përgjithshme për arsimin fillor është 95 dhe GAR është 98. Një krahasim i NAR dhe GAR tregon se
afërsisht 3 përqind e nxënësve janë ose nën moshë ose mbi moshë. NAR dhe GAR për shkollën fillore
nuk variojnë shumë sipas vendbanimit apo pasurisë.
NAR i përgjithshëm për arsimin e mesëm është 56 dhe GAR është 62, shumë më ulët
krahasuar me arsimin fillor. Kjo tregon se ka pasur një ulje në pjesëmarrjen mbi moshë apo nën
moshë në nivelin e shkollës së mesme. Vërtet, një krahasim i NAR dhe GAR tregon se afërsisht 6
përqind e nxënësve janë ose nën moshë ose mbi moshë. NAR dhe GAR në zonat rurale (përkatësisht
48 dhe 54 përqind) janë më të ulëta se sa në zonat urbane (përkatësisht 68 dhe 74). Ndjekja e shkollës
së mesme është më e ulëta mes fëmijëve në rajonin Malor (46) dhe më e larta te fëmijët e Tiranës
Urbane (71). Ndjekja e shkollës së mesme rritet qëndrueshëm me rritjen e statusit të pasurisë, nga 36
mes atyre në kuintilën më të ulët të pasurisë në 81 mes atyre në kuintilën më të lartë të pasurisë.
Indeksi i barazisë gjinore (GPI), ose raporti i NAR/GAR femra - meshkuj në nivelet shkollore
fillore dhe të mesme të plota, nxjerr në pah hendekun e thellë gjinor në raportet e ndjekjes së shkollës.
Nëse nuk ka dallime gjinore, GPI do të jetë e barabartë me një. GPI do të jetë më afër zeros nëse
pabarazia anon nga meshkujt. Nëse boshllëku gjinor anon nga femrat, GPI do ta kapërcejë një. Tabela
2.5 tregon GPI për NAR është 0.98 në shkollën fillore dhe 0.93 në shkollën e mesme. GPI-të për
shkollën fillore nuk variojnë shumë sipas karakteristikave të përzgjedhura, ndërkohë që GPI-të për
shkollat e mesme variojnë disi sipas vendbanimit; është më i lartë për zonat rurale krahasuar me zonat
urbane; më i ulët për rajonin Qendror dhe më i lartë për Tiranën Urbane.
Figura 2.2 paraqet raportet e ndjekjes së shkollës specifike sipas moshës (ASAR) për
popullsinë e moshës 6-24 sipas gjinisë. ASAR tregon pjesëmarrjen në shkollim në çfarëdo niveli, nga
arsimi fillor tek arsimi i lartë. Sa më afër 100-ës të jetë ASAR, aq më e lartë është përqindja e
popullsisë në një moshë të caktuar që ndjek shkollën.
Në Shqipëri, thuajse të gjithë të rinjtë e moshës bazë tetëvjeçare (6-14) ndjekin shkollën dhe
nuk ka dallime domethënëse sipas gjinisë. Mes popullsisë së moshës së shkollës së mesme (15-18),
përqindjet e ndjekjes së shkollës fillojnë të bien, si midis meshkujve ashtu edhe midis femrave. Duhet
vërejtur që mes të rinjve të moshës 13-18 vjeç, një përqindje më e madhe e meshkujve se sa femrave
ndjek shkollën. Në moshën 19 vjeç, raporti përmbyset dhe përqindja e femrave që ndjekin shkollën e
kapërcen përqindjen e meshkujve.
100 Përqind
80
60
40
20
0
Figura 2.2 Raportet e Ndjekjes së Shkollës Sipas Moshës për
Popullsinë de facto të Moshës 6 deri 24 Vjeç
6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24
Mosha
Femra Meshkuj
ADHS 2008-09
Popullsia e Banesave dhe Karakteristikat e Strehimit | 25