? ??????????? ???????????????? ??? ???????????? - the new users ...
? ??????????? ???????????????? ??? ???????????? - the new users ...
? ??????????? ???????????????? ??? ???????????? - the new users ...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
άποψη του τότε υπουργού, ότι το Υπ. Εξωτερικών εκφράζει<br />
συνολικά την Ελλάδα. Και, ως εκ τούτου, κάθε ΜΚΟ,<br />
ανεξάρτητα από πολιτικό χρώµα, παράλληλα µε τις άλλες<br />
αυτόνοµες επιδιώξεις της, ενισχύει και την διεθνή παρουσία<br />
της χώρας!<br />
ΓΙΑΤΙ ΚΑΙ ΠΟΙΑ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗ<br />
ΣΤΗΝ ΑΝΩΤΑΤΗ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗ<br />
Γεώργιος Κ. Μπήτρος<br />
Εάν είχα να επιλέξω µεταξύ ενός ιδιωτικού και<br />
ενός δηµόσιου µονοπωλίου θα επέλεγα το<br />
ιδιωτικό γιατί αυτό είναι διεκδικήσιµο<br />
Milton Friedman,<br />
1. Εισαγωγή<br />
Σε άρθρο µου από κοινού µε τον επίκουρο<br />
καθηγητή του Τµήµατος Οικονοµικής Επιστήµης<br />
του Οικονοµικού πανεπιστηµίου κ. Ευθύµιο Τσιώνα,<br />
το οποίο δηµοσιεύθηκε το 2004 στο γνωστό Αγγλικό<br />
περιοδικό Oxford Bulletin of Economics and<br />
Statistics, συγκρίναµε την αποτελεσµατικότητα ενός<br />
δείγµατος έµµεσα δηµόσιων επιχειρήσεων µε ένα<br />
δείγµα ιδιωτικών επιχειρήσεων που λειτουργούσαν<br />
κατά την περίοδο 1979-1988 σε 9 κλάδους της<br />
Ελληνικής βιοµηχανίας. Μεταξύ των άλλων<br />
αποτελεσµάτων βρήκαµε ότι η συνολική<br />
αναποτελεσµατικότητα στην χρήση των οικονοµικών<br />
πόρων για τις ιδιωτικές και για τις δηµόσιες<br />
επιχειρήσεις ήταν 63.5 % και 102.2% αντίστοιχα.<br />
Έτσι καταλήξαµε στο συµπέρασµα ότι οι δηµόσιες<br />
επιχειρήσεις σε σχέση µε τις ιδιωτικές ήταν 61%<br />
περισσότερο αναποτελεσµατικές. Συνεπώς<br />
θεµελιώσαµε την πρόταση ότι η δηµόσια ιδιοκτησία<br />
και διαχείριση των οικονοµικών πόρων, ακόµη και<br />
κάτω από καθεστώς προχωρηµένου εγχώριου και<br />
διεθνούς ανταγωνισµού, οδηγεί εγγενώς σε<br />
σηµαντική αναποτελεσµατικότητα.<br />
Η πρόταση αυτή ισχύει κατά µείζονα λόγο στον<br />
τοµέα της ανώτατης εκπαίδευσης, όπου ο<br />
ανταγωνισµός έχει αποκλειστεί µε µια αναχρονιστική<br />
συνταγµατική διάταξη. Επειδή η χώρα µας: α) δεν<br />
διαθέτει την πολυτέλεια της αναποτελεσµατικότητας<br />
του δηµόσιου µονοπωλίου στην ανώτατη εκπαίδευση<br />
β) όλη η επιχειρηµατολογία των υποστηρικτών του<br />
status quo βασίζεται σε ιδεοληψίες οι οποίες δεν<br />
αντέχουν σε κριτική από την σκοπιά της αρχής της<br />
γενικής σπανιότητας των πόρων, σύµφωνα µε την<br />
Rooster Review<br />
οποία πρέπει να επιλέγονται εκείνες οι διαδικασίες<br />
οι οποίες αποδίδουν το καλύτερο αποτέλεσµα µε το<br />
µικρότερο κόστος, και γ) όσο καθυστερεί η εισαγωγή<br />
ανταγωνισµού, η αναποτελεσµατικότητα στην<br />
ανώτατη εκπαίδευση θα αυξάνεται, στο παρόν<br />
εξετάζω τα ακόλουθα. Πρώτο, παραθέτω τα κύρια<br />
επιχειρήµατα που συνηγορούν κατά του δηµόσιου<br />
µονοπωλίου στην ανώτατη εκπαίδευση. ∆εύτερο,<br />
αναφέροµαι στα επιχειρήµατα που συνηγορούν υπέρ<br />
του ανταγωνισµού, και τρίτο να προτείνω µερικές<br />
γενικές κατευθύνσεις για µια ουσιαστική<br />
µεταρρύθµιση ώστε η χώρα µας να αποκτήσει µια<br />
δυναµική ανώτατη εκπαίδευση ικανή να εξάγει τόσες<br />
εκπαιδευτικές υπηρεσίες ώστε να καταλάβει<br />
δεσπόζουσα θέση µεταξύ των εξαγωγικών κλάδων της<br />
Ελληνικής οικονοµίας. Αλλά επειδή το εύρος των<br />
θεµάτων που καλύπτω είναι µεγάλο, η παρουσίαση<br />
είναι περιληπτική.<br />
2. Τα επιχειρήµατα κατά του δηµόσιου<br />
µονοπωλίου στην ανώτατη εκπαίδευση<br />
H επικράτηση ενός µόνο προµηθευτή στην αγορά<br />
κάποιου προϊόντος η υπηρεσίας οφείλεται σε<br />
πολλούς λόγους. Το µονοπώλιο π.χ. της<br />
φαρµακοβιοµηχανίας Glaxosmith-kline στο<br />
φάρµακο Zantac για την καταπολέµηση του<br />
γαστρικού έλκους πηγάζει από τα αποκλειστικά<br />
δικαιώµατα εκµετάλλευσης που της έχουν χορηγηθεί<br />
στο σχετικό δίπλωµα ευρεσιτεχνίας. Το µονοπώλιο<br />
που έχει µια επιχείρηση εµφιάλωσης επώνυµου<br />
πόσιµου νερού πηγάζει από δικαιώµατα<br />
αποκλειστικής εκµετάλλευσης της πηγής του. Το<br />
µονοπώλιο της ∆ηµόσιας Επιχείρησης Ηλεκτρισµού<br />
πηγάζει από το γεγονός ότι οι τεχνολογίες της<br />
παραγωγής και της διανοµής ηλεκτρικής ενέργειας<br />
χαρακτηρίζονται από µεγάλες οικονοµίες κλίµακας<br />
και το κράτος έχει επιλέξει για την ρύθµιση της<br />
µονοπωλιακής δύναµης το υπόδειγµα του δηµόσιου<br />
µονοπωλίου χωρίς ανταγωνισµό.<br />
Σε αντίθεση µε τις παραπάνω περιπτώσεις, η<br />
επιβολή δηµόσιου µονοπωλίου στην ανώτατη<br />
εκπαίδευση αποτελεί άσκηση της αυταρχικής<br />
εξουσίας του κράτους, η οποία έχει επενδυθεί<br />
µάλιστα τον µανδύα της συνταγµατικής νοµιµότητας.<br />
Γιατί ακριβώς το καθεστώς αυτό στερείται<br />
οποιασδήποτε δικαιολογίας, αποτελεί το αντικείµενο<br />
της ανάλυσης που ακολουθεί.<br />
2.1 Το δηµόσιο µονοπώλιο στην ανώτατη<br />
εκπαίδευση είναι αυθαίρετο<br />
Οι υποστηρικτές του δηµόσιου µονοπωλίου στην<br />
ανώτατη εκπαίδευση επικαλούνται δύο ισχυρισµούς.<br />
Ο πρώτος είναι ότι, η ανώτατη εκπαίδευση δεν είναι<br />
ιδιωτικό αγαθό το οποίο µπορεί να παράγεται και να<br />
διανέµεται µε διαδικασίες αγοράς, αλλά δηµόσιο το<br />
οποίο πρέπει να παράγεται και να διανέµεται σε όσο<br />
23
Change language